02-09-2020

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 29 października  2020 r.

INFORMACJA Nr 40/2020/EW

w sprawie wypadku ciężkiego, zaistniałego w dniu 2 września 2020 r. około godziny 10⁴⁷ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. KWK „Pniówek” w Pawłowicach, któremu uległ górnik oddziału GRP-4, lat 35, pracujący w górnictwie 12 lat.

Wypadek ciężki zaistniał w drążonej przez pracowników oddziału GRP-4 przecince B-1 w pokładzie 404/4.

Pokład 404/4 o nachyleniu do 12° zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I stopnia zagrożenia wodnego, I stopnia zagrożenia tąpaniami oraz III kategorii zagrożenia wyrzutami gazów i skał.

Wyrobisko o wysokości 4,55 m i szerokości 6,70 m drążone kombajnem chodnikowym typu MR340X-Ex-S, przewietrzane było wentylacją kombinowaną i wykonywane było w obudowie typu ŁP14/V32/4/A budowanej co 0,8 m, z opinką z siatek stalowych zgrzewanych.

W kombajnie sterowanie i stabilizowanie obrotnicy łączącej ramię urabiające z ramą, w płaszczyźnie poziomej realizowane było za pomocą układu hydraulicznego, w skład którego wchodziły: dwa siłowniki, przewody hydrauliczne DN20 oraz blok zaworowy. Ramię urabiające kombajnu wyposażone było po obu stronach w podesty robocze.

Do dnia 2 września 2020 r., przecinkę B-1 drążoną po wznosie około 12° wykonano na długości około 57 m.

W dniu 2 września 2020 r., na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰ sztygar oddziału GRP-4 do drążenia przecinki B-1 skierował 17 pracowników, w tym przodowego i 5 górników. Ponadto w celu utrzymania ruchu maszyn i urządzeń eksploatowanych w drążonym rejonie skierowany został ślusarz oddziału MD-2. W trakcie urabiania górnik kombajnista zauważył nieszczelność w układzie hydraulicznym i wyłączył kombajn pozostawiając organ nad spągiem w osi wyrobiska. Korpus kombajnu przechylony był poprzecznie 6° w kierunku północno-wschodnim wyrobiska. Poinformowany o nieszczelności ślusarz, stwierdził uszkodzenie jednego z przewodów hydraulicznych DN20 układu stabilizacji i położenia obrotnicy kombajnu.

Około godziny 10⁴⁷ po zdemontowaniu uszkodzonego przewodu hydraulicznego układu sterowania i stabilizacji położenia obrotnicy, nastąpiło bezwładne przemieszczenie się w kierunku północno-wschodnim ramienia urabiającego wraz pomostem kombajnu, który docisnął przebywającego przy ociosie górnika do elementu obudowy wyrobiska. Pracownicy zatrudnieni w przodku za pomocą ręcznych wciągarek łańcuchowych odciągnęli ramię urabiające kombajnu i uwolnili poszkodowanego, a następnie przystąpili do udzielania mu pierwszej pomocy przedmedycznej. Po ułożeniu poszkodowanego na noszach rozpoczęto jego transport w kierunku szybu II. W trakcie transportu około godziny 11³⁵ poszkodowanemu pomocy udzielił lekarz. Po wytransportowaniu na powierzchnię, poszkodowany został przetransportowany śmigłowcem Lotniczego Pogotowia Ratunkowego do Górnośląskiego Centrum Medycznego im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Ochojcu.

We wstępnej opinii lekarz stwierdził: podejrzenie złamania miednicy.

Przyczyną wypadku ciężkiego było dociśnięcie górnika podestem roboczym kombajnu do obudowy wyrobiska, w wyniku bezwładnego przemieszczenia się ramienia urabiającego, spowodowanego zdemontowaniem uszkodzonego przewodu hydraulicznego w układzie sterowania i stabilizacji obrotnicy.

W związku z wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku wydał decyzję z dnia 2 września 2020 r. wstrzymującą ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej:

1. Eksploatacji kombajnu chodnikowego typu MR340X-Ex-S. Wznowienie ruchu tej części zakładu górniczego uwarunkowano:
• wymianą uszkodzonego przewodu hydraulicznego zasilającego obrotnicę kombajnu chodnikowego,
• wymianą manometru nr 3 na pulpicie sterowniczym,
• zabudową progowego czujnika zbliżeniowego typu PCZ-II podestu prawego,
• przeprowadzeniem, przez komisję powołaną przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, ponownego odbioru technicznego kombajnu chodnikowego typu MR340X-Ex-S w tym układu hydraulicznego jego sterowania, szczególnie w zakresie pracy obrotnicy,
2. Drążenia przecinki B-1 w pokładzie 404/4. Wznowienie ruchu tej części zakładu górniczego uwarunkowano:
• doprowadzeniem układu wentylacji zabudowanej w przecince B-1 do zgodności z projektem technicznym drążenia i projektem wentylacji lutniowej zatwierdzonym przez KRZG, w zakresie jego wyposażenia  w urządzenie odpylające typu UO-1000 oraz lutnie typu WIR-800,
• zabezpieczeniem urządzeń elektrycznych zabudowanych w drążonej przecince B-1 poprzez prawidłowe rozmieszczenie czujników metanometrii automatycznej,

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.