02 09 2021

Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                             Katowice, dnia 10 stycznia 2022 r.

 INFORMACJA Nr 43/2021/EW

w sprawie wypadku, zakwalifikowanego jako wypadek ciężki, zaistniałego w dniu 02.09.2021 r. ok. godz. 13³⁰ w Odkrywkowym Zakładzie Górniczym „POTYRY” w miejscowości Potyry, gmina Naruszewo, powiat płoński, województwo mazowieckie, któremu uległ robotnik gospodarczy, lat 49, zatrudniony od 2 m-cy.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego Warszawie o fakcie zaistnienia wypadku dowiedział się dopiero z ogólnie dostępnych informacji medialnych w dniu 07.09.2021 r. ok. godz. 13⁰⁰.

Wypadek wydarzył się podczas wykonywania czynności remontowych - przy wymianie prawego łożyska bębna zwrotnego na przenośniku taśmowym nr 2. Miejscem zdarzenia był bęben zwrotny przenośnika taśmowego nr 1 odbierający nadawę z kosza zasypowego, który podaje ją następnie przenośnikiem taśmowym nr 2 na przesiewacz wstępny i dalej do stacjonarnego zakładu przeróbczego. 

Wydobycie kopaliny - kruszywa naturalnego, w Odkrywkowym Zakładzie Górniczym „POTYRY” prowadzone jest na podstawie decyzji koncesyjnej Marszałka Województwa Mazowieckiego. Eksploatacja prowadzona jest zarówno w warstwie suchej, systemem ścianowym, jak również spod lustra wody pogłębiarką ssąco-refulującą. 

Podczas kontroli przeprowadzonej w dniach 27 - 28.04.2021 r. pracownicy inspekcyjno-techniczni Okręgowego Urzędu Górniczego w Warszawie stwierdzili w centralnej części wyrobiska, przy wschodniej granicy obszaru górniczego „POTYRY”, istnienie stacjonarnego zakładu przeróbczego - tzw. ciągu sortowania kruszywa składającego się z kosza zasypowego o poj. 10 m³, przenośnika taśmowego 25/650, przesiewacza wstępnego z instalacją natryskową, odwadniacza kołowo-wstęgowego, płuczki mieczowej, przesiewacza dokładnego z instalacją natryskową, przenośnika taśmowego 15/650 - 2 szt., przenośnika taśmowego 12/500 - 2 szt. Ww. zakład przeróbczy nie został uwzględniony w  zatwierdzonym Planie ruchu ZG „POTYRY”. W związku powyższym faktem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Warszawie decyzją nr 29.2021 r. z dnia 28.04.2021 r. znak: WAR.910-1.1.2021.POTYRY.KM, wstrzymał ruch Z.G. „POTYRY” w części dotyczącej prowadzenia przeróbki wydobytej kopaliny we wspomnianym wyżej stacjonarnym zakładzie przeróbczym.

W dniu wypadku na terenie Zakładu Górniczego były obecne trzy osoby: osoba dozoru ruchu - Przedsiębiorca, poszkodowany - robotnik gospodarczy i pracownica biura. Prace wykonywane były pod nadzorem i na polecenie osoby dozoru ruchu, wyznaczonej pisemnie przez Kierownika ruchu zakładu górniczego, nieobecnego w tym dniu w zakładzie górniczym. W dniu zdarzenia prace miały polegać na naprawie układu centralnego smarowania w ładowarce Caterpillar 950G oraz wymianie jednego z łożysk przy bębnie zwrotnym na przenośniku nr 2.

Prace przy układzie centralnego smarowania potrwały od godz. 6⁰⁰ do około godziny 12⁰⁰, następnie osoba dozoru wraz z drugą osobą - robotnikiem gospodarczym, przeszli w rejon stacjonarnego zakładu przeróbczego w celu przystąpienia do naprawy łożyska bębna zwrotnego przenośnika taśmowego nr 2. Osoba dozoru chcąc sprawdzić działanie naprawionego przenośnika, z pomocą pracownika gospodarczego, przystąpiła do próbnego uruchomienia zakładu przeróbczego. Następnie poleciła pracownikowi biorącemu udział w naprawie obserwowanie naprawionego łożyska oraz prawidłowego biegu taśmy na bębnie zwrotnym. Sama natomiast udała się do ładowarki Caterpillar 950 G w celu załadowania kilku łyżek urobku na kosz zasypowy, aby sprawdzić działanie zakładu przeróbczego pod obciążeniem urobkiem. Po załadowaniu urobkiem kosza zasypowego, opuszczając kabinę ładowarki, osoba dozoru usłyszała krzyk robotnika gospodarczego. Biegnąc w rejon przenośnika nr 2 zauważyła pracownika pod koszem zasypowym z pochwyconą ręką przez taśmę i bęben zwrotny przenośnika taśmowego nr 1. Po odciągnięciu gwałtownym ruchem poszkodowanego od działającego przenośnika, udała się do oddalonego o ok. 30,0 m awaryjnego wyłącznika zasilania, wyłączając zasilanie zakładu przeróbczego. Po powrocie w miejsce wypadku osoba ta udzieliła pierwszej pomocy poszkodowanemu tamując krew z amputowanej na wysokości barku prawej ręki. Poszkodowany był cały czas przytomny. Następnie osoba dozoru powiadomiła telefonicznie o wypadku pracownicę biura, prosząc o natychmiastowe wezwanie karetki pogotowia. Następnie wraz z przytomnym poszkodowanym pracownikiem udała się w rejon biura. Pomoc wezwano około godziny 13⁴⁵. W zakładzie pierwsza pojawiła się ochotnicza straż pożarna, następnie Pogotowie ratunkowe. Poszkodowanemu udzielono pomocy na miejscu i zdecydowano o przetransportowaniu Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym do Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku. W wyniku wypadku pracownik doznał urazowej amputacji kończyny górnej prawej na poziomie ramienia z ubytkiem powłok obręczy, odmy opłucnowej prawostronnej oraz złamania żeber prawych od V do IX.

Bezpośrednich świadków wypadku nie było. Z ustaleń wynika, że poszkodowany przemieścił się samowolnie z rejonu przenośnika nr 2 pod kosz zasypowy i z niewyjaśnionych przyczyn włożył rękę w pobliżu bębna zwrotnego przenośnika nr 1, która została pochwycona przez stronę bieżną taśmy przenośnikowej i bęben zwrotny.

Bezpośrednią przyczyną wypadku było pochwycenie prawej ręki lub odzieży poszkodowanego przez będący w ruchu nieosłonięty bęben zwrotny i taśmę przenośnika podkoszowego nr 1 w momencie oczyszczania przez niego strony bieżnej taśmy z zanieczyszczenia mogącego uszkodzić ww. taśmę. Przyczyna ta była następstwem:

• uruchomienia stacjonarnego zakładu przeróbczego wbrew wcześniejszej decyzji administracyjnej Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Warszawie z dnia 28.04.2021 r.,
• dopuszczenia do wykonywania określonych czynności w ruchu ZG „POTYRY” pracownika zatrudnionego na stanowisku „robotnik gospodarczy”, nieposiadającego w zakresie swoich obowiązków obsługi sprzętu, bez aktualnego zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do wykonywania przez pracownika pracy na danym stanowisku oraz bez przeszkolenia w zakresie bhp.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Warszawie.