05 10 2021

   Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                        Katowice, dnia 27 stycznia 2022 r.

INFORMACJA Nr 46/2021/EW

o niebezpiecznym zdarzeniu - osuwisku na południowo-wschodnim zboczu wyrobiska górniczego, zaistniałym w dniu 5.10.2021 r. w zakładzie górniczym Kopalnie Dolomitu S.A. w Sandomierzu - Kopalnia „Piskrzyn”, należącym do przedsiębiorcy - Kopalnie Dolomitu S.A. w Sandomierzu.

Zdarzenie miało miejsce w południowo-wschodnim rejonie wyrobiska górniczego, w którym eksploatowano złoże wapieni dewońskich „Piskrzyn”. Wydobycie prowadzono na poziomie eksploatacyjnym VIB do rzędnej + 200 m n.p.m., z postępem robót na kierunku południowo-wschodnim przy użyciu środków strzałowych na podstawie planu ruchu zakładu górniczego. Południowo-wschodnie skarpy wyrobiska górniczego zaliczone zostały do I stopnia zagrożenia osuwiskowego.   

W dniu 5.10.2021 r. około godz. 13²⁵, po zakończeniu robót na poziomie VIB - związanych z załadunkiem urobku na samochody technologiczne, kierowca samochodu technologicznego wyjeżdżając z urobkiem z wyrobiska zauważył osuwające się masy skalne z górnych pięter południowo-wschodniego zbocza. Osuwające się masy skalne widział także operator ładowarki, który jechał za kierowcą samochodu technologicznego. O zdarzeniu powiadomili osobę dozoru ruchu zakładu górniczego nadzorującą zmianę roboczą, która przekazała informację kierownikowi kopalni. Kierownik kopalni poinformował o zdarzeniu kierownika ruchu zakładu górniczego. 

W wyniku przemieszczenia mas skalnych powstało osuwisko, które objęło swym zasięgiem około 150 metrowy odcinek zbocza południowo-wschodniego, w tym skarpy sześciu poziomów (II - VIB) o łącznej wysokości ok 65 m, a także półki ochronne pomiędzy piętrami. Na pięciu poziomach (od II do VIA) eksploatacja została zakończona, natomiast eksploatacja poziomu VIB dobiegała końca. Powierzchnia osuwiska wyniosła około 13 164 m². 

Zdarzenie nie spowodowało uszkodzenia maszyn, urządzeń i obiektów zakładu górniczego. W trakcie zdarzenia na poziomie VIB nie wykonywano żadnych robót.

Przyczyna niebezpiecznego zdarzenia - osuwiska (zsuwu) na południowo-wschodnim zboczu wyrobiska górniczego było naruszenie stanu równowagi górotworu, związane z utratą stateczności ociosów skarp stałych wyrobiska (pięter 3-4 i przypuszczalnie 5-6b) wraz zpółkami stałymi, spowodowane występowaniem skomplikowanych warunków geologicznych w rejonie prowadzonej eksploatacji charakteryzujących się:

• niekorzystnym (lokalnie zmieniającym się) nachyleniem warstw skalnych w kierunku północnym do wyrobiska,
• miejscowymi zmianami rozciągłości warstw skalnych w związku z zaburzeniami fałdowymi i uskokowymi,
• zaleganiem w górnych partiach złoża dolomitów słabo zwięzłych, rozsypliwych - zwietrzałych o obniżonych z natury parametrach wytrzymałościowych. 

W dniu 5.10.2021 r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Kielcach wydał decyzję wstrzymującą ruch odkrywkowego zakładu górniczego Kopalni Dolomitu S.A. w Sandomierzu - Kopalnia „Piskrzyn” w południowo-wschodnim rejonie wyrobiska (w rejonie punktu załamania nr 11 i 14 obszaru górniczego „Piskrzyn IV”) w całości do czasu:

• zabezpieczenia rejonu osuwiska w sposób określony przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
• dokonania analizy stanu zagrożenia osuwiskowego przez zespół do rozpoznawania i zapobiegania zagrożeniom występującym w ruchu zakładu górniczego,
• ustalenia - na podstawie opinii wyżej wymienionego zespołu, warunków bezpiecznego usuwania skutków osuwiska, zatwierdzonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
• sporządzenia przez służbę geologiczną ponownej opinii w zakresie parametrów skarp i zbocza wyrobiska górniczego, na podstawie której kierownik ruchu zakładu górniczego ponownie określi parametry skarp i zbocza wyrobiska górniczego w południowo-wschodnim jego rejonie.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Kielcach.