05.09.2008

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWO-17/gg-03/2008

Katowice, dnia 11.09.2008 r.

I N F O R M A C J A Nr 17/2008 śm./EW

w sprawie wypadku śmiertelnego, zaistniałego w dniu 5.09.2008 r., około godziny 17²⁰ w Kompani Węglowej S.A. Oddział KWK „Piast” w Bieruniu, któremu uległ górnik przodowy, pracownik oddziału G 1, lat 45, zatrudniony w górnictwie 25 lat.

Wypadek śmiertelny zaistniał w ścianie 365 w pokładzie 209 na poziomie 650 m. Pokład 209 o miąższości od 3,0 m do 3,25 m, nachyleniu 0⁰, niemetanowy, zaliczony został do I stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I stopnia zagrożenia wodnego. Ściana 365 prowadzona na wysokość 3,0 m, systemem poprzecznym z zawałem stropu, wyposażona została w 106 sekcji obudowy zmechanizowanej typu HYDROTECH-Piast 15/31-POz, kombajn ścianowy typu JOY-4LS20 oraz przenośnik ścianowy typu RYBNIK-850. Eksploatację prowadzono pomiędzy chodnikami: ścianowym I – 1349 – wentylacyjno-odstawczym i ścianowym II – 1352, wykonanymi odpowiednio w odrzwiach obudowy typu ŁP10/V29/A i ŁP8/V29/A, zabudowanych w rozstawie do 1,0 m. Napęd zwrotny przenośnika ścianowego zlokalizowany był w odległości 0,3 m od łuków ociosowych chodnika ścianowego II – 1352, a tym samym nie zachodziła konieczność ich wypinania, w związku z przebudową napędu przenośnika ścianowego. Z uwagi na pogorszone warunki stropowe w ścianie, na odcinku o długości około 25 metrów, od strony Chodnika ścianowego II – 1352, przypinano w stropie warstwę węgla o grubości do 0,5 m.

W dniu 5.09.2008 r. na zmianie popołudniowej, rozpoczynającej się od godziny 12⁰⁰, w ścianie prowadzono urabianie kombajnem. Około godziny 17²⁰, po urobieniu odcinka ściany przyległego do Chodnika ścianowego II – 1352, wycofano kombajn i zatrzymano przenośnik ścianowy, w celu wykonania dodatkowego zabezpieczenia stropu węglowego przy użyciu stropnic drewnianych – tzw. „filarówek” o długości 5,0 m. Pomimo nadmiernie odsłoniętego stropu w tym rejonie, wynoszącego od 1,4 m do 2,2 m, nie zabezpieczono stropu dodatkową obudową wysięgnikową oraz nie zabezpieczono ociosu ściany. W trakcie próby założenia „filarówki” na stropnicę obudowy zmechanizowanej przez przodowego ściany, nastąpiło oberwanie się brył węgla ze stropu oraz z ociosu ściany, które przygniotły przodowego do trasy przenośnika ścianowego.

W wyniku podjętej akcji ratunkowej, uwolniono poszkodowanego spod urobku i rozpoczęto transportowanie go na noszach w kierunku dworca osobowego. Będący na dole lekarz, o godz. 18¹⁰ stwierdził zgon poszkodowanego w wyniku urazu wielonarządowego.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było uderzenie górnika przodowego bryłami węgla, odspojonymi od niezabezpieczonego stropu i ociosu ściany.

W związku z zaistniały wypadkiem śmiertelnym, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej dalszej eksploatacji pokładu 209 ścianą 365 na poziomie 650 m, do czasu:
   a) dokonania i wdrożenia szczegółowych ustaleń podlegających zatwierdzeniu przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego w zakresie: 
   – zabezpieczenia nadmiernie odsłoniętego stropu oraz spękanego ociosu węglowego na odcinku ściany przyległym do chodnika ścianowego II – 1352 (nadścianowego), 
   – usunięcia nagromadzonego urobku na przenośniku ścianowym, w rejonie zaistniałego wypadku śmiertelnego,
   b) przeprowadzenia weryfikacyjnej analizy warunków górniczo – geologicznych, występujących w rejonie ściany, mając na uwadze bezpieczną kontynuację eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożenia od obrywających się brył i mas skalnych, biorąc pod uwagę między innymi: 
   –  uławicenie pokładu i skał otaczających, 
   – usytuowanie frontu ściany względem spągu oraz zastosowanego kompleksu ścianowego, 
   –  organizację prac w czasie przebywania pracowników w sąsiedztwie ociosu, w związku z technologiczną koniecznością lub sytuacjami awaryjnymi, 
   – zakres i sposób stosowania zabezpieczeń, niezbędnych w przypadku wystąpienia pogorszonych warunków, wraz z określeniem sposobu kontroli i nadzoru robót.
   Wnioski wynikające z powyższej analizy winny zostać zatwierdzone przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego
   c) zlikwidowania odcinka chodnika ścianowego II – 1352 (nadścianowego) za ścianą, wg ustaleń Kierownika Działu Robót Górniczych i zatwierdzonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego,
   d) przeprowadzenia odbioru technicznego ściany przez komisję, w składzie ustalonym przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.
2. Do czasu zrealizowania punktu 1 decyzji rejon ściany zabezpieczyć w sposób ustalony przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.
3. Ponownie przeszkolić zainteresowanych pracowników w zakresie zasad bezpiecznego prowadzenia robót górniczych – eksploatacyjnych, mając w szczególności na uwadze sposób postępowania w sytuacjach wystąpienia pogorszonych warunków górniczo – geologicznych, a w tym wykonywania zabezpieczeń w zakresie profilaktyki obwałowo – zawałowej.
4. Z okolicznościami wypadku śmiertelnego zapoznać zainteresowanych pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.