06 11 2023

         Wyższy Urząd Górniczy
                 Departament
      Warunków Pracy i Szkolenia                  Katowice, dnia  23  stycznia 2024 r.

INFORMACJA Nr 41/2023/EW

w sprawie wypadku, powodującego czasową niezdolność do pracy, zaistniałego w dniu 6 listopada 2023 r. o godzinie 15¹⁷, w następstwie wstrząsu górotworu o energii 6x10⁴J, w PGG S.A. Oddział KWK Staszic-Wujek Ruch Murcki-Staszic w Katowicach.

Wypadek zaistniał w rejonie ściany 20/510/S, eksploatowanej w przyspągowej warstwie pokładu 510, w polu S, na poziomie 900 m. Przyspągowa warstwa pokładu 510, o miąższości od 4,8 m do 6,5 m i nachyleniu około 5^o, zaliczona została między innymi do IV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. Ściana 20/510/S zlokalizowana pomiędzy Upadową 20/510/S a Upadową 20 - bis/510/S, prowadzona była systemem poprzecznym z zawałem stropu i przewietrzana systemem na „U”. W Upadowej 20/510/S, którą doprowadzano powietrze do ściany, zabudowano między innymi urządzenia do odstawy urobku i transportu materiałów oraz wyznaczono odcinek wyrobiska z ograniczeniem ruchu załogi, o długości 40 m od  miejsca likwidacji wyrobiska. Do dnia 6 listopada 2023 r., uzyskano ścianą postęp około 375 m, a do linii zakończenia jej biegu pozostało około 165 m.

W dniu 6 listopada 2023 r., na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 10⁰⁰, nadgórnik oddziału G-2 skierował 13 pracowników do ściany 20/510/S, w celu prowadzenia wydobycia. Około godziny 15¹⁵ nadgórnik prowadził rozmowę telefoniczną z telefonu zlokalizowanego w Upadowej 20/510/S, w odległości około 97m przed frontem ściany. O godzinie 15¹⁷, nastąpił samoistny wstrząs górotworu o energii 6x10⁴J, którego epicentrum zlokalizowano około 70 m przed frontem ściany i około 40 m na północ od Upadowej 20/510/S. Wstrząs spowodował lokalne uszkodzenie opinki obudowy i przemieszczenie rumoszu węglowego do przestrzeni wyrobiska, który uderzył nadgórnika. 

Poszkodowany pracownik o własnych siłach wycofał się z zagrożonego rejonu w asyście zastępu ratowniczego. Po wyjeździe na powierzchnię, w punkcie opatrunkowym, poszkodowanemu udzielono pierwszej pomocy, a następnie przetransportowano do Szpitala Murcki Sp. z o.o. w Katowicach. 

W związku z zaistniałym wypadkiem nie prowadzono akcji ratowniczej. 

Przyczyna wstrząsu było samoistne wyładowanie energii sprężystej, skumulowanej w górotworze. 

Przyczyną wypadku było oddziaływanie skutków wstrząsu o energii 6x10⁴J na pracownika zatrudnionego w Upadowej 20/510/S w pokładzie 510.

Do zaistnienia wstrząsu mogły przyczynić się:

• naturalna skłonność górotworu do tąpań,
• głębokość prowadzonej eksploatacji wynoszącej 900m,
• obecność krawędzi eksploatacyjnych wytworzonych w pokładach 501 i 510 oraz resztki R-4S.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wydał decyzje, w których nakazał:

1. uzupełnić uszkodzoną opinkę obudowy w Upadowej 20/510/S, w 4 pojedynczych miejscach zlokalizowanych na odcinku od 89 m do 113 m przed frontem ściany 20/510/S,
2. bezzwłocznie przeprowadzić, przez Kopalniany Zespół do spraw Tąpań lub Kopalniany Zespół do spraw Zagrożenia Zawałem i Obudowy, analizę: 
   1. możliwych do zastosowania działań organizacyjno-technicznych w rejonie eksploatacji ściany 20/510/S w przyspągowej warstwie pokładu 510, mających na celu:  
      • ograniczenie do niezbędnego minimum liczby osób przebywających w Upadowej 20/510/S przed frontem ściany 20/510/S podczas prowadzenia wydobycia,
      • minimalizację uszkodzeń opinki obudowy w Upadowej 20/510/S w przypadkach występowania wstrząsów górotworu,
   2. długości odcinka z ograniczonym ruchem załogi, ustalonego w Upadowej 20/510/S przed frontem ściany 20/510/S.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.