06 12 2023

         Wyższy Urząd Górniczy
                 Departament
      Warunków Pracy i Szkolenia                  Katowice, dnia 17 czerwca 2024 r.

INFORMACJA Nr 45/2023/EW

o pożarze ładowarki kołowo-przegubowej typu LKP-1601B, do którego doszło w dniu 6 grudnia 2023 r. około godziny 12³⁸, w KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin” w Lubinie. 

Do pożaru ładowarki kołowo-przegubowej LKP-1601B o numerze fabrycznym 046/2018 i numerze zakładowym 61 (dalej: „LKP”), produkcji KGHM ZANAM S.A. doszło w przecince P-20, stanowiącej tymczasowe miejsce postoju maszyn (dalej: „TMPM”), znajdującej się między chodnikami C-2098 i C-2099, w poddziale górniczym G-7, na głębokości 910 m, w odległości ok. 2100 m na zachód od szybu wdechowego L-VI. W miejscu zdarzenia wyrobisko miało następujące wymiary: szerokość ok. 7,4 m, wysokość ok. 3,3 m, a odległość najwyższego punktu maszyny od stropu wynosiła ok. 0,6 m. Strop zabezpieczony był obudową kotwową ekspansywną o długości żerdzi 1,8 m w siatce kotwienia 1,5 m x 1,5 m.

W dniu 6 grudnia 2023 r. na zmianie I WSP zadaniem operatora LKP była odstawa urobku z przodków do punktu wsypowego w oddziale G-7. Po zakończeniu pracy około godziny 12¹⁰ operator przejechał do TMPM. Po zaparkowaniu maszyny i przeprowadzeniu oględzin nie stwierdził żadnych usterek. Operator potwierdził sprawność maszyny w książce pracy maszyny i udał się do komórki górniczej G-7 w celu przekazania informacji o stanie maszyny przejmującemu ją operatorowi ze zmiany II WSP. Operator ze zmiany II, po uzyskaniu informacji i zapoznaniu się z wpisem w książce pracy maszyny, udał się do TPMP w celu wykonania obsługi zmianowej. Poszedł tam z operatorem ładowarki łyżkowej nr zakł. 74, zaparkowanej obok LKP. Po dojściu do skrzyżowania przecinki P-20 z chodnikiem C-2098 operatorzy zauważyli dymy i ogień, a po dojściu do maszyn zauważyli, że płomienie i kłęby czarnego dymu wydostawały się z okolic silnika wysokoprężnego LKP. Operator ładowarki nr zakł. 74 wycofał swoją maszynę w miejsce bezpieczne, a operator LKP uruchomił z kabiny stałą instalację gaśniczą typu ANSUL. Instalacja ANSUL zadziałała, lecz pożar nie został ugaszony, prawdopodobnie z powodu zbyt intensywnego ognia. Operator LKP próbował użyć podręcznej gaśnicy pianowej, lecz wycofał się ze względu na duże zadymienie, ogień, temperaturę i opadające ze stropu odłamki skalne i poinformował o pożarze sztygara zmianowego G-7. O godzinie 12³⁸ sztygar zmianowy G-7 powiadomił o pożarze dyspozytora, który natychmiast podjął akcję ratowniczą. Wezwał ratowników z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Sobinie (dalej: „JRGH”), poinformował dyrektora ds. technicznych - Z-cę kierownika ruchu zakładu górniczego, który po przybyciu do dyspozytorni około godziny 12⁴⁰ objął prowadzenie akcji. Kierownik akcji ratowniczej wyznaczył m.in. strefę zagrożenia, posterunki obstawy, miejsce bazy ratowniczej, kierownika akcji dół i kierownika bazy. W strefie zagrożenia przebywało 396 pracowników O/ZG „Lubin” i trzech pracowników O/ZG ”Rudna”. Wszyscy znajdujący się w strefie zagrożenia pracownicy obydwu kopalń samodzielnie wycofali się poza strefę drogami ucieczkowymi. Nikt nie użył aparatu ucieczkowego. Około godziny 13⁰¹ przybyły trzy zastępy ratownicze z JRGH wraz z lekarzem. Dodatkowo zmobilizowane zostały trzy zastępy z Kopalnianej Stacji Ratownictwa Górniczego O/ZG „Lubin”, które natychmiast udały się w rejon pożaru. Zastępy ratowników, po zlokalizowaniu miejsca pożaru, przystąpiły do aktywnego gaszenia, używając wody z rurociągu technologicznego oraz samojezdnego wozu odwadniającego. W trakcie akcji ratowniczej wykonywane były kontrole składu atmosfery kopalnianej i warunków klimatycznych. Gazy pożarowe odprowadzane były drogami powietrza zużytego w kierunku szybu wydechowego R-VIII O/ZG ,,Rudna”. O prowadzonej akcji pożarowej o godzinie 12⁵⁰ powiadomiony został O/ZG „Rudna”, w którym również uruchomiona została akcja ratownicza. Po ugaszeniu pożaru i uzyskaniu pozytywnych wyników z pomiarów parametrów atmosfery kopalnianej w miejscu pożaru oraz na drogach odprowadzenia powietrza w kierunku szybu wentylacyjnego R-VIII, kierownicy akcji ratowniczych w O/ZG „Lubin” i O/ZG „Rudna”, zakończyli w dniu 6 grudnia 2023 r. o godzinie 18³⁵ prowadzenie pożarowych akcji ratowniczych.

W miejscu ugaszonego pożaru, do dnia 7 grudnia 2023 r. pozostawiony został zastęp dyżurujący z KSRG w celu zabezpieczania i kontroli miejsca pożaru oraz wykonywania kontroli składu atmosfery kopalnianej i warunków klimatycznych Z powodu oddziaływania wysokiej temperatury naruszona została stateczność stropu, z którego opadły liczne odłamki skalne. Decyzją kierownika ruchu zakładu górniczego, z uwagi na zagrożenie powstałe w miejscu pożaru, zaplanowana została przebudowa stropu w taki sposób, by możliwe było odholowanie spalonej LKP do bezpiecznego miejsca, w którym na 11 grudnia 2023 r. przewidziane zostały oględziny LKP.

Przyczyna pożaru
Przyczyną pożaru był prawdopodobnie zapłon mgły powietrzno-olejowej, powstałej wskutek rozszczelnienia się jednego z przyłączy hydraulicznych, od rozgrzanych i nieosłoniętych elementów silnika i układu wydechowego, a w szczególności turbosprężarki.
Jednocześnie nie można również wykluczyć powstania pożaru na skutek zwarcia instalacji elektrycznej w obwodzie akumulator rozrusznik.

W związku z pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzję, którą wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Lubin” w Lubinie, w części dotyczącej: 

• eksploatacji ładowarki łyżkowej typu LKP-1601B o numerze fabrycznym 046/2018 i numerze zakładowym 61, produkcji KGHM ZANAM, do czasu przeprowadzenia przez właściwą jednostkę ocenę wpływu stanu technicznego ww. ładowarki na zaistniały pożar, w aspekcie zgodności z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczno-ruchową producenta w/w ładowarki. Ponowna eksploatacja tej ładowarki może nastąpić po przeprowadzeniu oceny przez właściwą jednostkę oraz usunięciu uszkodzeń spowodowanych przez pożar, doprowadzenia jej stanu technicznego zgodnego z dokumentację techniczno-ruchową producenta, a także dokonania odbioru technicznego i uzyskaniu wymaganego zezwolenia na oddanie jej do ruchu,
• wyrobiska górniczego przecinka P-20, która zlokalizowana jest między chodnikiem C-2098 a chodnikiem C-2099 w rejonie oddziału G-7 do czasu bezpiecznego usunięcia skutków pożaru ładowarki łyżkowej typu LKP-1601B o numerze fabrycznym 046/2018 i numerze zakładowym 61 ze szczególnym uwzględnieniem kontroli stanu wyrobiska i jego obudowy na zasadach określonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.

Ponadto Dyrektor OUG we Wrocławiu wydał decyzję, w której nakazał Przedsiębiorcy KGHM Polska Miedź S.A. w Lubinie:

• przetransportować ładowarkę łyżkową typu LKP-1601B o numerze fabrycznym 046/2018 i numerze zakładowym 61 z przecinki P-20 zlokalizowanej między chodnikiem-2098 a chodnikiem C-2099 w rejonie oddziału górniczego G-7, do wyznaczonego bezpiecznego miejsca ustalonego przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego w celu przeprowadzenia pełnych oględzin miejsca pożaru.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu uzależnił ponowną eksploatację przedmiotowej ładowarki od doprowadzenia jej stanu technicznego do zgodności z dokumentacją techniczno-ruchową producenta, a także dokonania ponownego odbioru technicznego i uzyskanie wymaganego zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego na oddanie jej do ruchu. Dalsze działania Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu zostaną podjęte po zakończeniu postępowania.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.