10 10 2024

    Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                            Katowice, dnia   22  października 2024 r.

INFORMACJA Nr 12s/2024/EW

w sprawie wypadku śmiertelnego porażenia prądem elektrycznym, zaistniałego w dniu 10 października 2024 r. o godzinie 10⁰⁰ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Piast-Ziemowit Ruch Piast w Bieruniu, któremu uległ cieśla szybowy pracownik Polskiej Grupy Górniczej S.A. Oddział Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych.

Wypadek zaistniał w polu rozdzielczym nr 1 rozdzielni 6kV R-7z, sąsiadującej z rozdzielnią 6kV R-7w, na poziomie +68 m budynku wieży górniczego wyciągu szybowego szybu II. 

Pomieszczenie rozdzielń 6kV R-7z i R-7w miało długość 22 m, szerokość 6,2 m i wysokość 4,6 m. Wejście do tego pomieszczenia wyposażone w drzwi stalowe z zamkiem i kratę stalową,  znajdowało się po stronie północno zachodniej i prowadziło do rozdzielni R-7z. Wzdłuż ściany północno-wschodniej ustawione były pola rozdzielcze rozdzielni 6kV R-7z o wysokości 3,45 m, szerokości 1,44 m i głębokości 1,42 m. W górnej części pomieszczenia rozdzielni R-7z, na wysokości 3,58 m tj. 13 cm nad polami rozdzielczymi, na izolatorach ceramicznych zabudowane były trzy nieosłonięte szyny wykonane z aluminiowych płaskowników zasilających rozdzielnię R-7z napięciem 6kV. Pole rozdzielcze nr 1 ustawione było równolegle tyłem w odległości 0,75 m do ściany północno-wschodniej i bokiem w odległości 0,8 m do ściany północno-zachodniej, w której było wykonane wejście do rozdzielni. Za polem rozdzielczym nr 1 w odległości około 1,5 m od ściany północno zachodniej i w odległości 0,25 m od tylnej ścianki tego pola, znajdował się pionowy murek o wysokości 3,73 m i szerokości 0,72 m, częściowo odsłoniętego kanału rurowego. Rozdzielnia R-7z zasilona była z pola nr 45 rozdzielni 6kV R-2, które wyposażone było między innymi w zabezpieczenie ziemnozwarciowe typu RIgx-10. 

W dniu 10 października 2024 r., na zmianie rozpoczynającej się od godziny 6⁰⁰, zaplanowano prace polegające na wyburzaniu pozostawionego murku częściowo odsłoniętego kanału rurowego za polem rozdzielczym nr 1, w rozdzielni 6kV R-7z. Do ich wykonania sztygar zmianowy kopalnianego oddziału szybowego wyznaczył zespół składający się z dwóch ślusarzy kopalnianego oddziału szybowego oraz górnika i cieśli szybowego Zakładu Górniczych Robót Inwestycyjnych. W związku z tym, że prace miały być wykonywane w pobliżu zabudowanych w górnej części pola rozdzielczego nr 1 rozdzielni 6kV R-7z nieosłoniętych i będących pod napięciem 6kV szyn zasilających to pole, sztygar zmianowy kopalnianego oddziału elektrycznego wydał elektromonterowi polecenie wyłączenia napięcia zasilającego te szyny. Według wstępnych ustaleń około godziny 9⁴⁵ pracownicy czteroosobowej brygady szybowej przed wejściem do rozdzielni R-7z gromadzili narzędzia do wyburzania murku częściowo odsłoniętego kanału rurowego za polem rozdzielczym nr 1 rozdzielni 6kV R-7z. Elektromonter wezwany przez pracowników oddziału szybowego poinformował ich, że przed rozpoczęciem rozbierania murku za polem rozdzielczym nr 1 musi wyłączyć zasilanie rozdzielni R-7z. Zamknął on kratę na wejściu do rozdzielni R-7z i poszedł w inny rejon, w celu wyłączenia napięcia. W tym czasie cieśla szybowy wszedł do rozdzielni R-7z za pole nr 1 i po wejściu na drabinę rozpoczął przy użyciu młotka rozbiórkę murka kanału rurowego, w sąsiedztwie będących pod napięciem 6kV nieosłoniętych szyn zasilających rozdzielnię R-7z. Około godziny 10⁰⁰ cieśla szybowy został porażony prądem elektrycznym o napięciu 6kV, co spowodowało zadziałanie w polu nr 45 rozdzielni 6kV R-2 zabezpieczenia ziemnozwarciowego i wyłączenie napięcia zasilającego rozdzielnię 6kV R-7z. Pozostali pracownicy zespołu oddziału szybowego, usłyszeli krzyk cieśli szybowego. Po wejściu do rozdzielni R-7z za pole rozdzielcze nr 1 pracownicy zauważyli na drabinie cieślę szybowego, który nie dawał oznak życia. Pracownicy przystąpili do udzielania pomocy przedlekarskiej i około godziny 10⁰⁵ powiadomili dyspozytora ruchu zakładu górniczego o wypadku. Przybyły na miejsce lekarz przejął udzielanie pomocy i o godzinie 11⁰⁶ stwierdził zgon poszkodowanego. 

Według wstępnych ustaleń, przyczyną wypadku było porażenie cieśli szybowego prądem elektrycznym o napięciu 6kV, podczas wykonywania prac prowadzonych w sąsiedztwie będących pod napięciem 6kV, nieosłoniętych szyn zasilających rozdzielnię R-7z. 

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wydał decyzję, w której nakazał wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej:

1. eksploatacji instalacji elektrycznej, zasilanej z pola rozdzielczego nr 1 oraz pozostałych pól rozdzielczych rozdzielni 6kV R-7z, zabudowanej w budynku wieży górniczego wyciągu szybowego szybu II,
2. prac prowadzonych w pobliżu będących pod napięciem podzespołów wyposażenia pól rozdzielczych rozdzielni 6kV R-7z, zabudowanej w budynku wieży górniczego wyciągu szybowego szybu II.

Ponadto określił warunki wznowienia eksploatacji instalacji elektrycznej i prowadzenia prac poprzez przeprowadzenie odbioru w zakresie rozwiązań technicznych przewidzianych dla dalszej bezpiecznej eksploatacji pól rozdzielczych 6kV rozdzielni R-7z i określenie warunków dalszego bezpiecznego prowadzenia prac, w pobliżu będących pod napięciem podzespołów wyposażenia pól rozdzielczych rozdzielni 6kV R-7z, zabudowanej w budynku wieży górniczego wyciągu szybowego szybu II.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.