10 04 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia

Katowice, dnia 23 kwietnia 2019 r.

INFORMACJA Nr 8/2019śm./EW

o wypadku śmiertelnym porażenia prądem elektrycznym, zaistniałym w dniu 10.04.2019 r., ok. godz. 10¹⁸ w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Lubin”, któremu uległ górnik pod ziemią, lat 45, pracujący w górnictwie 24 lata.

Do wypadku doszło w dniu 10.04.2019 r., ok. godz. 10¹⁸ w O/ZG „Lubin”, na dworcu osobowym SO-1, zlokalizowanym w przekopie C74N, na poziomie 740 m, w odległości ok. 85 m od szybu L-V, podczas przygotowywania do wymiany okładzin obudowy łukowej typu ŁP-7. W dniu 10.04.2019 r., na I zmianie WSP (trwającej od godz. 6⁰⁰ do 12⁰⁰), sztygar oddziału górniczo-drogowego GD-1 (dalej „sztygar”) wyznaczył czterech pracowników: trzech górników, w tym przodowego oraz murarza, do kontynuacji uzupełnienia ubytków obudowy betonowej i wymiany okładzin w obudowie ŁP-7, w chodnikach podszybia szybów L-IV i L-V, w tym na stacji osobowej SO-1. W dniu 06.04.2019 r., przed rozpoczęciem robót, sztygar omówił z wyznaczonymi pracownikami planowany zakres robót ze wskazaniem miejsc oraz sposobem ich wykonania. Wskazał, że rozpoczęcie pracy w chodnikach z trakcją elektryczną może nastąpić dopiero po wyłączeniu napięcia w przewodzie jezdnym, zabezpieczeniu stanu wyłączenia oraz uszynieniu przewodu jezdnego przez elektromontera, a także po uzyskaniu zgody dysponenta przewozu. W dniu 10.04.2019 r. na początku zmiany I, sztygar telefonicznie polecił przodowemu roboty do wykonania, w tym wymianę okładzin obudowy ŁP-7 na stacji osobowej SO-1 w przekopie C74N z trakcją elektryczną. Poinformował, że okładziny betonowe zostaną dostarczone na dworzec osobowy SO-1 przez maszynistę lokomotywy elektrycznej trakcyjnej w wozach kopalnianych. Sztygar przypominał przodowemu określone wcześniej warunki wykonywania robót w przekopie z trakcją elektryczną, a także polecił ponownie przeszkolić pozostałych pracowników. Ustalił, że po wyłączeniu napięcia w trakcji elektrycznej i zabezpieczeniu stanu wyłączenia, wymiana okładzin stropowych zostanie wykonana z podstawionego wozu kopalnianego, na którego burtach pracownicy zbudują podest. Po wejściu na podest po drabinie, mieli użyć szelek ochronnych zabezpieczających przed upadkiem z wysokości, a linkę ochronną podpiąć do rozpory pomiędzy odrzwiami obudowy. Do brygady oczekującej na dworcu osobowym SO-1 podjechała lokomotywa elektryczna trakcyjna typu Ld‑30 o numerze zakładowym 16, a maszynista zatrzymał skład trzech wozów kopalnianych w miejscu wskazanym przez przodowego. W czasie wjazdu składu na stację, pracownicy przebywali na początku stacji, przy ociosie, po stronie wschodniej przekopu C74N, w pobliżu sygnalizatora alarmowego i aparatu telefonicznego. Wjazd na stację osobową konwojowany był przez drugiego maszynistę z oddziału T-30. Trzeci wóz kopalniany zatrzymał się na początku stacji osobowej SO-1 i skierowany był w kierunku szybu L-V. W dwóch wozach od strony lokomotywy znajdowały się okładziny betonowe, a w ostatnim rumosz skalny, podkład drewniany, młotek i łom. Po zatrzymaniu pociągu, zahamowaniu lokomotywy i opuszczeniu odbieraka prądu, maszynista opuścił kabinę i podłożył płozę hamulcową pod koło wozu. W tym czasie, z niewyjaśnionych przyczyn, jeden z górników postanowił wejść do końcowego wozu od strony zachodniej przekopu, prawdopodobnie z zamiarem wyjęcia podkładu drewnianego. W czasie wchodzenia, utracił równowagę i górną częścią klatki piersiowej dotknął przewodu jezdnego, będącego pod napięciem 250 V prądu stałego. Słysząc krzyk górnika, maszynista wyłączył napięcie w przewodzie jezdnym łącznikiem sekcyjnym ŁS-1. Następnie, wraz z murarzem wydostali poszkodowanego z wozu kopalnianego, ułożyli na spągu i przystąpili do udzielania pomocy przedlekarskiej. Poszkodowany był przytomny, ale miał trudności z oddychaniem i tracił świadomość. Jeden z pracowników powiadomił telefonicznie o wypadku dyspozytora górniczego, który wezwał ratowników z JRGH wraz z lekarzem oraz karetkę pogotowia ratunkowego z Lubina. Do czasu przybycia lekarza-ratownika pracownicy udzielali poszkodowanemu pomocy przedlekarskiej. Po przybyciu na miejsce wypadku, lekarz-ratownik kontynuował udzielanie pomocy medycznej aż do wyjazdu z poszkodowanym na powierzchnię, gdzie udzielanie poszkodowanemu pomocy j przejął lekarz z pogotowia ratunkowego.

Według opinii lekarskiej (wstępnej) z dnia 10.04.2019 r. poszkodowany doznał zgonu nagłego z zatrzymaniem krążenia w wyniku porażenia prądem. Natomiast, według protokołu zgonu z dnia 10.04.2019 r., wystawionego przez lekarza pogotowia ratunkowego, o godz. 11³¹ nastąpił zgon urazowy (wg ICD 10): T75.4. Ciało zmarłego zostało przewiezione do Zakładu Usług Pogrzebowych „Leonardo” w Lubinie.

W miejscu wypadku przekop C74N, o wysokości ok. 3,0 m i szerokości ok. 4,0 m, zabezpieczony był obudową podporową typu ŁP-7. Przewód jezdny zabudowany był na wysokości 2,19 m od główki szyny. Przeprowadzone pomiary warunków wentylacyjno-klimatycznych nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych parametrów mikroklimatu.

Przyczyna wypadku

Przyczyną wypadku śmiertelnego było porażenie prądem elektrycznym wskutek dotknięcia przez górnika górnego przewodu trakcji elektrycznej będącego pod napięciem 250 V prądu stałego.

Do wypadku przyczyniło się wejście górnika, z niewyjaśnionych przyczyn, do wozu kopalnianego w chodniku z trakcją elektryczną, bez uprzedniego wyłączenia napięcia w przewodzie trakcji elektrycznej i właściwego zabezpieczenia stanu wyłączenia.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor Okręgowego Urzędu we Wrocławiu wydał decyzje:

1. Wstrzymującą ruch zakładu górniczego: KGHM POLSKA MIEDŹ SA w Lubinie O/ZG „Lubin”, w części dotyczącej:
   • przebywania załogi górniczej w rejonie podszybia szybu L-IV i L-V oraz przekopu C74N do końca stacji osobowej o numerze SO-1, w części, w której zabudowana jest trakcja elektryczna kolei podziemnej, za wyjątkiem osób przeprowadzających kontrole w powyższych wyrobiskach, do czasu przeprowadzenia oceny stanu technicznego górnej i dolnej sieci trakcji przewodowej oraz przewoźnej stacji prostownikowej typu APSPa 250/6-250 o numerze fabrycznym 7115117 i numerze zakładowym APSPa 1/3, przez właściwą jednostkę,
   • eksploatacji sieci trakcji przewodowej o napięciu 250 V prądu stałego, zabudowanej w przekopie C74N oraz w rejonie podszybia szybu L-IV i L-V, na poziomie 740 m, zasilanej z WSPS/11 automatycznej przewoźnej stacji prostownikowej typu APSPa 250/6-250 o numerze fabrycznym 7115117 i numerze zakładowym APSPa1/3, produkcji MEFTA Mikołów, do czasu przeprowadzenia oceny ewentualnego wpływu stanu technicznego wyżej wymienionych sieci elektrycznej wraz ze stacją prostownikową, na zaistniały wypadek.

W przypadkach uzasadnionych, dotyczących transportu materiałów i środków petrochemicznych niezbędnych do realizacji procesu wydobywczego, możliwe jest zasilanie w/w sieci trakcyjnej na warunkach określonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.

2. Nakazującą Przedsiębiorcy KGHM POLSKA MIEDŹ S. A. w Lubinie:
   • przeprowadzić przez właściwą jednostkę badań: automatycznej przewoźnej stacji prostownikowej typu APSPa 250/6-250 nr fabryczny 7115117, produkcji MEFTA Mikołów wraz z siecią trakcji elektrycznej zasilaną z WSPS/11 zabudowanego w/w stacji, w aspekcie zgodności ich wykonania z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczno-ruchową, a także ewentualnego wpływu na zaistniały wypadek,
   • niezwłocznie przedstawić Dyrektorowi OUG we Wrocławiu sprawozdania i wyników z wykonanych w/w czynności.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.