10.08.2008

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 19.08.2008 r.

I N F O R M A C J A Nr 54/2008/EW

w sprawie niebezpiecznego zdarzenia zaistniałego w dniu 10.08.2008 r. około godziny 5³⁰, w szybie „V” w przedziale „B” KW S.A. - Oddział KWK „Bielszowice” w Rudzie Śląskiej, w wyniku poślizgu lin w zaciskach zestawu remontowego w trakcie wymiany czterech lin nośnych.

Szyb „V” o głębokości 1130 m i średnicy 7,5 m jest szybem wdechowym, dwuprzedziałowym, wyposażonym w dwa górnicze wyciągi szybowe zainstalowane w przedziale „A” i „B”. Każdy z górniczych wyciągów szybowych wyposażony jest w dwie skipoklatki o ładowności 20 Mg, transport urobku prowadzony jest z prędkością 16 m/s. Maszyny wyciągowe typu 4L - 4250/2 x 2400 zabudowane są w basztowej wieży wyciągowej na poziomie + 70 m. W przedziale „B” prowadzona jest dodatkowo jazda ludzi i transport mate-riałów z prędkością 6 m/s. Ciągnienie urobku w przedziale „B” odbywa się z poz. 1045 m do stanowiska wyładowczego na nadszybiu poz. +22,7 m, a jazda ludzi i transport materiałów z poz. zrębu szybu do poz. 642 m, poz. 840 m i poz.1000 m. Ciągnienie urobku w przedziale „A” odbywa się z poz. 840 m do stanowiska wyładowczego na nadszybiu poz. +22,7 m. Każdy z górniczych wyciągów szybowych posiada cztery liny wyciągowe nośne Warrington-Seale Ø 48,0 6 × 36WS + FE oraz dwie liny wyrównawcze stalowo-gumowe typu SAG17,4-205 x 35.

W dniu 6.08.2008 r. około godziny 15⁰⁰ w wyniku codziennej kontroli 4 szt. lin nośnych ø 48 mm górniczego wyciągu szybowego zainstalowanego w przedziale „B” szybu „V” wykonywanej ze stanowiska rewizyjnego na wysokości kół odciskowych + 56 m stwierdzono uszkodzenie - zerwanie jednej splotki liny ø48,0 6x36 WS - pierwszej od strony wschodniej, w odległości 1056 m od zawieszenia skipoklatki południowej. Zakład górniczy podjął decyzję o bezzwłocznej wymianie kompletu lin nośnych, powierzając tę wymianę firmie „SADEX” Sp. z o.o. Zgodnie z „Technologią wymiany lin nośnych w górniczym wyciągu szybowym szybu „V” przedział „B”” wymiana lin odbywała się przy użyciu czterolinowego zestawu remontowego firmy „SADEX”. W trakcie nakładania nowych lin około godziny 5³⁰, gdy końce opuszczanych lin znajdowały się na głębokości ok. 600m nastąpił poślizg lin nr 1 i 2 w zaciskach czterolinowego zestawu remontowego zabudowanego na zrębie szybu po stronie skipu południowego. Liny nr 1 i 2 wpadły do szybu a górne odcinki lin nr 3 i 4 zostały spętlone na zestawie remontowym i częściowo zawisły w przedziale „A” szybu. W tym czasie w przedziale „A” na piętrze skipoklatki południowej 2 pracowników (sygnalista z kopalni i pracownik firmy SADEX) wyjeżdżało na zrąb szybu po przeprowadzonej kontroli lin w rejonie sań prowadniczych. Przemieszczające się między bębnami pędnymi maszyn wyciągowych liny spowodowały uszkodzenie elementów nadzoru pracy siłowników hamulców tarczowych maszyny przedziału „A”, w wyniku czego nastąpiło przerwanie obwodu bezpieczeństwa i zatrzymanie maszyny wyciągowej. Skipoklatka z wyjeżdżającymi pracownikami została unieruchomiona na głębokości ok. 320 m. O godz. 7¹¹ została rozpoczęta akcja ratownicza mająca na celu uwolnienie uwięzionych pracowników. Do ewakuacji wykorzystano wyciąg ratowniczy CSRG. Akcję ratowniczą ewakuacji ludzi zakończono o godz. 10⁵⁵. Akcję ratowniczą zabezpieczającą przed dalszymi skutkami zdarzenia zakończono o godzinie 22²² .

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Urzędu Górniczego do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych w Katowicach wydał decyzję, w której nakazał:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V”.
2. Podjąć niezbędne środki zapobiegawcze, polegające w szczególności na:
   - przeprowadzeniu szczegółowej inwentaryzacji uszkodzeń elementów górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V”,
   - przeprowadzeniu badań wszystkich elementów górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V” przez właściwych rzeczoznawców ds. ruchu zakładu górniczego,
   - przeprowadzeniu badań czterolinowego zestawu remontowego firmy SADEX, stosowanego przy wymianie lin, przez jednostkę specjalistyczną.
3. Opracować i zatwierdzić przez kierownika ruchu zakładu górniczego szczegółową technologię usuwania skutków awarii górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V”.
4. Przed wznowieniem ruchu górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V”, na warunkach określonych w zezwoleniach na oddanie do ruchu, powiadomić Dyrektora UGBKUE o wynikach:
   - badań wszystkich elementów górniczych wyciągów szybowych przeprowadzonych przez właściwych rzeczoznawców ds. ruchu zakładu górniczego,
   - komisyjnych odbiorów technicznych górniczych wyciągów szybowych zainstalowanych w przedziałach „A” i „B” szybu „V”.
5. Zapoznać pracowników i osoby dozoru ruchu działu energomechanicznego obsługujących i nadzorujących ruch górniczych wyciągów szybowych z przyczynami i okolicznościami zaistniałego zdarzenia.

Ponadto Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach w związku z zaistniałym zdarzeniem wydał decyzję, w której nakazał ustalić sposób zabezpieczenia wyrobisk podziemnych na okres postoju, spowodowanego wyłączeniem z ruchu szybu „V”. Sposób zabezpieczenia powinien uwzględniać występujące zagrożenia naturalne oraz kontrole stanu zagrożeń i stanu wyrobisk przez wyznaczone do tego celu osoby.

Informację opracowano na podstawie danych z UGBKUE w Katowicach.