11.01.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 16.01.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 2/2009/EW

o wypadku zbiorowym (dwa wypadki lekkie), zaistniałym w dniu 11.01.2009 r. o godz. 22⁰⁴ spowodowanym odprężeniem w dowierzchni 1'w w pokładzie 405/2wg na poziomie 1000 m w Kompanii Węglowej S.A. Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Bielszowice" w Rudzie Śląskiej, wywołanym wstrząsem górotworu o energii E = 8 x 10⁴J.

Wypadek zbiorowy miał miejsce w dowierzchni I’w w pokładzie 405/2wg na poziomie 1000 m. Pokład 405/2wg o grubości od 6,9 m do 8,15 m, nachyleniu do 16°, zaliczony został do III stopnia zagrożenia tąpaniami, IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. Dowierzchnia I’w wydrążona została pod stropem pokładu i stanowiła wyrobisko wentylacyjne dla ściany 841a, którym odprowadzano zużyte powietrze ze ściany. Wyrobisko wykonane zostało w obudowie typu V29/9/4A w odstępach 0,9 m, stabilizowanej rozporami typu WRG i posadowionej na stopach podporowych. Opinkę stropu i ociosów stanowiła siatka zgrzewana zaczepowa typu ciężkiego, o oczku o wymiarach 100 x 100 mm. W wyrobisku wyznaczona była strefa szczególnego zagrożenia tąpaniami, obejmująca odcinek o długości 100 m przed ścianą 841a, skrzyżowanie ściany oraz odcinek za ścianą do linii likwidacji. Obudowa w strefie wzmocniona została stojakami stalowymi typu Valent, zabudowanymi bezpośrednio pod stropnicami obudowy chodnikowej i posadowionymi na podkładach drewnianych. W dniu 11.01.2009 r. na zmianie nie obłożonej do wydobycia, rozpoczynającej się o godz. 18³⁰ do dowierzchni I’w skierowany został dozorca oddziału maszynowego wraz ze ślusarzem, z zadaniem skrócenia rurociągów ciśnieniowych przed ścianą. W czasie wykonywania tych prac, o godzinie 22⁰⁴ w rejonie ściany 841a wystąpił wstrząs o energii 8 x 10⁴J, który spowodował odprężenie w dowierzchni I’w. W wyniku odprężenia zatrudnieni tam pracownicy ulegli wypadkom lekkim. Poszkodowani o własnych siłach wycofali się z wyrobiska a następnie przewiezieni zostali do szpitala, gdzie przebywali do 13.01.2009r.

W dniu 14.01.2008 r. zostali zwolnieni do domu. W czasie oględzin miejsca wypadku, przeprowadzonych w dniu 12.01.2009 r. stwierdzono, że w dowierzchni I’w przed ścianą wystąpiły zsuwy na zamkach obudowy o długości do 0,25 m, wybitych zostało 10 stojaków typu Valent wzmacniających obudowę wyrobiska, natomiast na odcinku 14 m przed ścianą przekrój wyrobiska był zmniejszony do 5,5 - 7,4 m², co nie odpowiadało wymaganemu minimalnemu przekrojowi 8 m² , ujętemu w projekcie technicznym ściany.

Przyczyną wypadku zbiorowego było dynamiczne oddziaływanie wstrząsu na pracowników zatrudnionych w dowierzchni I’w w pokładzie 405/2wg.

Przyczyną odprężenia był wstrząs o energii 8 x 10⁴J, zaistniały wskutek rozładowania energii skumulowanej w górotworze.

W związku z zaistniałym odprężeniem i wypadkiem zbiorowym, Dyrektor OUG w Gliwicach nakazał:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji ściany 841a w pokładzie 405/2 na poziomie 1000 m do czasu:
   a) usunięcia skutków odprężenia w dowierzchni I’w ,
   b) zapewnienia minimalnego przekroju dowierzchni I’w przed frontem ściany 841a, wynoszącego 8 m² .
2. Zweryfikować rygory prowadzenia ściany 841a w zakresie aktywnej i pasywnej profilaktyki tąpaniowej, zgodnie z ustaleniami Kopalnianego Zespołu ds. Tąpań, Obudowy i Kierowania Stropem, z udziałem specjalistów z zakresu problematyki tąpań.
3. Pouczyć ponownie załogę o zasadach przebywania i ruchu ludzi w strefach szczególnego zagrożenia tąpaniami.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.