11.02.2012.2

WWyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 22.02.2012 r.

I N F O R M A C J A Nr 12/2012/EW

o pożarze przenośnika taśmowego typu Legmet B-1400 zaistniałym w dniu 11 lutego 2012 r. o godz. 6⁰⁰, na powierzchni, w KGHM POLSKA MIEDŹ S. A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice - Sieroszowice” w Kaźmierzowie, rejon „Polkowice Zachodnie”.

Pożar zaistniał przy przenośniku taśmowym typu Legmet B-1400, o długości 162 m i szerokości taśmy 1400 mm, którym odbierany był urobek rudy miedzi z szybu P-VI do wysypu na wagony kolejowe lub na plac kopalni. Przenośnik ten zabudowany był pośrodku stalowej galerii o nachyleniu wynoszącym ok. 10⁰. Ze zbiornika szybowego poprzez podawacz płytowy urobek podawany był na taśmę przenośnika typu Legmet B-1400 i dalej transportowany przenośnikiem do zbiornika załadowczego na wagony kolejowe lub na plac składowy kopalni. W przenośniku zastosowana była taśma tkaninowo-gumowa trudnopalna o szerokości 1400 mm i grubości 20 mm, produkcji Fabryki Taśm Transportowych WOLBROM S.A. w Wolbromiu. Przenośnik ten eksploatowany był przez firmę ZUW URBEX Sp. z o. o. w Lubinie, wykonującą określone w umowie cywilno-prawnej czynności w ruchu zakładu górniczego O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”.

W dniu 11.02.2012 r. na zmianie pierwszej, trwającej od godz. 6⁰⁰ do godz. 14⁰⁰, zgodnie z obłożeniem oddziału PW-2 firmy ZUW URBEX Sp. z o. o. w Lubinie, sztygar prowadzący tę zmianę skierował operatora przenośników taśmowych do obsługi przenośnika typu Legmet B-1400. Pracownik ten, po przebraniu, ok. godz. 5⁴⁵ udał się do pomieszczenia usytuowanego na jednym z poziomów zbiornika załadunku rudy na wagony kolejowe, w którym zabudowany był pulpit sterowniczy tego przenośnika. Zastał tam pracownika – operatora przenośnika ze zmiany III. Po przekazaniu zmiany (bez uwag) przez tego pracownika, operator przenośnika zmiany I udał się schodami, przy tym zbiorniku, w rejon stacji napędowej przenośnika Legmet B-1400, celem przeprowadzenia jego kontroli. Wyżej wymieniony przenośnik nie był w ruchu. Wchodząc na poziom stacji napędowej przenośnika zauważył gęsty dym, który uniemożliwił mu przejście wzdłuż trasy przenośnika, w kierunku stacji zwrotnej. Wycofał się więc i udał się do wejścia do galerii z przenośnikiem taśmowym z poziomu placu kopalni. Po wejściu do galerii nie było dymu, więc operator udał się w kierunku stacji napędowej tego przenośnika. Po przejściu ok. 60 m zauważył palącą się dolną taśmę tego przenośnika, a dymy przemieszczały się w kierunku stacji napędowej. Przystąpił do gaszenia pożaru gaśnicami zabranymi z rejonu stacji zwrotnej tego przenośnika. Tak podjęta akcja gaszenia pożaru nie przyniosła pozytywnego rezultatu, wobec powyższego udał się do telefonu zabudowanego w pomieszczeniu z pulpitem sterowniczym. Skąd powiadomił telefonicznie swojego sztygara zmianowego oraz sztygara zmianowego oddziału szybowego, a także dyspozytora zakładu górniczego o zaistniałym zdarzeniu. Następnie zabrał gaśnicę z tego pomieszczenia i udał się drogą jak poprzednio do miejsca pożaru. Na miejscu trwała już akcja gaszenia pożaru gaśnicami prowadzona przez sztygara szybowego oraz innych pracowników. Ok. godz. 6¹⁸ na miejsce pożaru przybyła wezwana przez dyspozytora kopalni Straż Pożarna z Polkowic oraz z JRGH z Sobina, która przejęła akcję gaśniczą. Akcję przeciwpożarową ukończono o godz. 6²⁹. W wyniku pożaru, nikt nie doznał obrażeń, nie wycofywano załogi oraz nie zaistniała potrzeba użycia aparatów ucieczkowych. Akcję ocenia się pozytywnie.

W wyniku przeprowadzonych oględzin miejsca pożaru stwierdzono znacznie odkształconą konstrukcję wsporczą dwóch krążników podtrzymujących dolną taśmę przenośnika, zabudowaną w odległości ok. 6 m od stacji napinającej. Odkształcenie to spowodowane było uderzeniem bryły urobku, znajdującej się na dolnej konstrukcji galerii, wcześniej zrzuconej z górnej taśmy podczas jej ruchu, następnie pochwyconej oraz przemieszczonej przez dolną taśmę w kierunku stacji zwrotnej przenośnika, tj. do najbliższego zestawu dolnych krążników. Uderzenie bryły urobku w tę konstrukcję spowodowało również wyrzucenie krążnika prawego na zewnątrz przenośnika, patrząc w kierunku biegu dolnej taśmy oraz odkształcenie gniazda wewnętrznego krążnika lewego. W wyniku odkształcenia konstrukcji wsporczej oraz braku jednego krążnika, dolna taśma przenośnika, podczas jej ruchu, tarła o tę konstrukcję. Wskutek tarcia doszło do przegrzania tej konstrukcji, zapalenia się ścierów taśmy, a po zatrzymaniu ruchu przenośnika zapalenia się taśmy i jej poprzecznego przepalenia, w miejscu odkształconej konstrukcji wsporczej krążników nagrzanej przez tarcie. Przepalenie poprzeczne taśmy spowodowało cofnięcie się jej w kierunku stacji zwrotnej i napędowej oraz opadnięcie ciężarów napinających taśmę. Opadające ciężary stacji napinającej uszkodziły oraz zdeformowały jej konstrukcję wsporczą.

Ustalono, że przyczyną pożaru było tarcie dolnej taśmy przenośnika o odkształconą metalową konstrukcję wsporczą krążników podtrzymujących tę taśmę podczas ruchu przenośnika. W wyniku tarcia nastąpiło rozgrzanie tej konstrukcji do znacznej temperatury, zapalenie się powstałych ścierów, a po zatrzymaniu jej ruchu, na koniec zmiany III, doprowadziło do zapalenia taśmy i poprzecznego jej przepalenia.

W związku z pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał:

• wstrzymać ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S. A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice - Sieroszowice” w Kaźmierzowie, w części dotyczącej eksploatacji przenośnika taśmowego typu Legmet B-1400 odbierającego i transportującego urobek rudy miedzi z szybu P-VI, do wysypu i załadunku na wagony kolejowe lub na plac kopalni, rejonu „Polkowice Zachodnie”, do czasu naprawy lub wymiany uszkodzonej taśmy oraz wymiany uszkodzonych elementów konstrukcji wsporczej tego przenośnika, a także doprowadzenia jego do zgodności z dokumentacją techniczno-ruchową.
  Ponadto uzależnił ponowne oddanie przenośnika taśmowego typu Legmet 1400 do ruchu, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice - Sieroszowice” w Kaźmierzowie, a także zgłoszeniu tego faktu do Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.