11 06 2015

Wyższy Urząd Górniczy

Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa

GOW-9/gem-206/2015

Katowice, dnia 29 czerwca 2015 r.

 I N F O R M A C J A   Nr 9/2015 śm./EW

w sprawie wypadku zbiorowego (1 śmiertelny, 1 lekki), zaistniałego w dniu 11 czerwca 2015 r., około godz. 17⁵⁸ na placu remontowym koparki Rs-560/2 w PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin S.A. na odkrywce „Tomisławice”, któremu ulegli pracownicy firmy obcej Energoinwest Serwis Sp. z o.o.: rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku (wypadek śmiertelny), lat 45, pracujący w górnictwie 27 lat i rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne i spawalnicze w przodku (wypadek lekki), lat 46, pracujący w górnictwie 28 lat.

 W zaplanowanym remoncie bieżącym koparki Rs-560/2w okresie 08.06.2015 r. ÷ 30.06.2015 r., którego wykonawcą była firma Energoinwest Serwis Sp. z o.o. z Konina wykonująca czynności w ruchu zakładu górniczego, zostały uwzględnione m.in. prace związane z zabudową nowo wykonanego talerza obrotowego. Na wykonanie tych prac została opracowana Instrukcja technologiczna demontażu talerza załadowczego, z którą zostali zapoznani pracownicy prowadzący remont koparki. Talerz obrotowy to 2-częściowa, spawana konstrukcja z wymiennymi blachami ściernymi, ułożyskowany na platformie obrotowej przenośnika załadowczego koparki, posiadającej kulowo-bieżny pierścień, co daje możliwość obracania się. W ramach prac przygotowawczych zdemontowano obarierowanie ochronne na 2/3 jego obwodu z podestu stałego zabudowanego na nadwoziu koparki, na wysokości ok. 4,85 m od poziomu podłoża. W celu umożliwienia dojścia do demontowanych elementów, wybudowano także na ok. 2/3 obwodu podestu obrotowego wraz z obarierowaniem ochronnym zabudowanego na platformie obrotowej przenośnika załadowczego maszyny. Podest obrotowy znajdował się na wysokości 2 m, powyżej podestu stałego nadwozia koparki. Ponadto w celu zminimalizowania mas przewidzianych do demontażu, zostało m.in. zdjęte z całej powierzchni talerza obrotowego poszycie z blach ściernych oraz wieniec zębaty układu jego napędu.

W dniu 11 czerwca 2015 r. na zmianie „B” (14.00÷22.00) sztygar zmianowy Energoinwest Serwis Sp. z o.o. do prac związanych z remontem koparki Rs-560/2 skierował
8-osobową brygadę pracowników oraz wyznaczył pracownika z brygady do koordynowania prac na koparce Rs-560/2. Wyznaczył także brygadzistę do prac związanych z demontażem talerza obrotowego. Prace związane z demontażem przenośnika talerzowego wykonywane były przez zespół 6-osobowy, pod nadzorem brygadzisty, natomiast prace przy wysięgniku urabiającym były prowadzone przez drugi 2-osobowy zespół. Demontaż talerza obrotowego był prowadzony z wykorzystaniem żurawia typu LIEBHERR o udźwigu 22,5 Mg na podwoziu samochodowym, obsługiwanym przez operatora z oddziału sprzętu technologicznego (MTK). Na początku zmiany roboczej zdemontowano pierwszą część talerza obrotowego (przenośnika talerzowego) i opuszczono na poziom zerowy. Następnie pracownicy 6-cio osobowej brygady przystąpili do opuszczenia drugiej części talerza obrotowego. W tym celu drugą połowę talerza obrotowego przemieścili po łożu kulowym w położenie po wcześniej zdemontowanej części i przeprowadzili prace umożliwiające podwieszenie przewidzianego do zdemontowania elementu w trzech punktach zaczepienia. W trakcie opuszczania drugiej części talerza obrotowego nastąpiło uwolnienie transportowanego elementu, który zawisł w jednym punkcie zaczepienia po stronie pary pojazdów sterujących nr 5 i 6, a drugim końcem wsparł się na obudowie śruby mechanizmu sterowania pojazdów. W trakcie niekontrolowanego przemieszczenia części talerza obrotowego nastąpiło prawdopodobnie dociśnięcie pracownika znajdującego się na pomoście stałym na wysokości pojazdu nr 6 do konstrukcji maszyny, natomiast drugi pracownik z poziomu podestu stałego zabudowanego nad nadwoziem koparki spadł z wysokości ok. 4,85 m na poziom zerowy, pomiędzy pojazdami sterującymi zewnętrznymi nr 1 i 5, pod zawisłym elementem. Poszkodowanego pracownika natychmiast wyprowadzono ze strefy zagrożenia i udzielono mu pierwszej pomocy. Drugiego poszkodowanego pracownika znaleziono leżącego na podeście stałym nadwozia koparki bez oznak życia. Natychmiast przystąpiono do jego reanimacji i opatrywania miejsca krwawienia. Po zniesieniu poszkodowanego na noszach na poziom zerowy, przybyła karetka zakładowa, którą wywieziono poszkodowanych z wyrobiska w rejon załadowni węgla. Przybyły w tym czasie lekarz pogotowia ratunkowego stwierdził zgon jednego pracownika, natomiast drugiego pracownika w stanie ciężkim przewieziono do szpitala w Koninie.

Przyczyną wypadku zbiorowego było niekontrolowane przemieszczenie się transportowanej części talerza obrotowego z przyczyn na chwilę obecną nie ustalonych, które spowodowało dociśnięcie jednym końcem zawisłym na linie wciągarki linowej do konstrukcji maszyny jednego z pracowników, natomiast drugiego zrzuciło na poziom zerowy z poziomu zabudowanego podestu stałego maszyny na wysokości ok. 4,85 m.

Z uwagi na brak możliwości przesłuchania wszystkich świadków zaistniałego wypadku i braku dostępu do dokumentów ruchowych zabezpieczonych przez Prokuraturę, komisja powołana przez Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu prowadzi aktualnie postepowanie wyjaśniające związane z zaistniałym wypadkiem.

 W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu:

1. Wydał decyzję przedsiębiorcy PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin S.A. wstrzymującą ruch zakładu górniczego w PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin S.A. w Kleczewie, w części dotyczącej wykonywania robót remontowych związanych z demontażem talerza obrotowego koparki Rs 560/2, do czasu usunięcia zagrożeń istniejących na stanowiskach pracowników zatrudnionych przy tych czynnościach, w związku z zerwaniem zawiesi linowych oraz opadnięciem demontowanej części talerza przenośnika talerzowego.

2. Wydał decyzję w zakresie podjęcia niezbędnych środków profilaktycznych i nakazał firmie Energoinwest Serwis Sp. z o.o. w Koninie:

• przeszkolić pracowników wykonujących powierzone czynności w ruchu zakładu górniczego w zakresie zagrożeń występujących na stanowisku rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne w przodku i rzemieślnik wykonujący prace mechaniczne
  i spawalnicze w przodku oraz stosowanych środków profilaktycznych,
• zapoznać pracowników wykonujących powierzone czynności w ruchu zakładu górniczego z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Poznaniu.