11.10.2006
| Wyższy Urząd Górniczy Departament Warunków Pracy OWp-21/gem-20/2006 |
Katowice, dnia 16.10.2006 r. |
I N F O R M A C J A Nr 21/2006 śm./EW
w sprawie wypadku śmiertelnego, zaistniałego dniu 11.10.2006 r. około godziny 1505 w KHW S.A. KWK „Wujek” Ruch „Wujek” w Katowicach, któremu uległ sztygar zmianowy oddziału zbrojeniowo-likwidacyjnego PZL.
Wypadek zaistniał w chodniku wentylacyjnym zachód, w rejonie skrzyżowania z dowierzchnią 4 wschód w pokładzie 405, na poziomie 680 m. Pokład 405, o grubości od 3,5 m do 4,2 m i nachyleniu od 00 do 90, nietąpiący, zaliczony jest do II kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. W chodniku wentylacyjnym zachód zabudowany był nieeksploatowany kołowrót typu EKO-D-30 HK-2, wyłączony spod napięcia, w którym brak było: osłony bębna; prawidłowego zabezpieczenia przed przemieszczeniem; oświetlenia stanowiska kołowrotu; sygnalizacji ostrzegawczej i porozumiewawczej oraz środków łączności, a ponadto: lina o średnicy 18 mm luźno nawinięta na bęben posiadała pętle; układy hamulca i sprzęgła były unieruchomione; bęben układu sprzęgłowego zablokowany, a bęben hamulca swobodny, co umożliwiało ruch bębna pędnego po podaniu napięcia na silnik kołowrotu. W odległości około 0,55 m od bębna kołowrotu zainstalowano wyłącznik stycznikowy typu OWSD-0106Z.
W dniu 11.10.2006 r. na zmianie rannej, elektromonter oddziału elektrycznego urządzeń przodkowych MEE-1 - na polecenie sztygara zmianowego oddziału zbrojeniowo-likwidacyjnego PZL - podłączył przewodem silnik kołowrotu z wyłącznikiem. Umożliwiało to sterowanie pracą kołowrotu bezpośrednio z przełącznika kierunku obrotów wyłącznika, a po załączeniu następował natychmiastowy ruch bębna z liną.
W tym samym dniu na zmianie popołudniowej, trwającej od godziny 1330 do godziny 2100, sztygar zmianowy oddziału zbrojeniowo-likwidacyjnego około godziny 1505, nie posiadający upoważnienia do obsługi kołowrotu, załączył przełącznik kierunku obrotów wyłącznika kołowrotu, co w wyniku niesprawnych układów: hamulcowego i sprzęgła, spowodowało niezamierzone uruchomienie bębna z liną. Lina kołowrotu pochwyciła nogę sztygara, przemieszczając go wokół bębna.
Ruch kołowrotu został wyłączony przez jednego z pracowników oddziału PZL. Poszkodowanego uwolniono, udzielając pierwszej pomocy, a o godzinie 1603 lekarz stwierdził zgon, w wyniku zmiażdżenia twarzoczaszki.
Przyczyną wypadku było pochwycenie sztygara zmianowego przez linę w wyniku samodzielnego uruchomienia niesprawnego kołowrotu.
W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wydaną decyzją nakazał:
1. Wstrzymać:
a) podawanie napięcia na instalację elektryczną kołowrotu i dalsze użytkowanie kołowrotu typu EKO-D-30 HK-2, zabudowanego w chodniku wentylacyjnym zachód w rejonie skrzyżowania z dowierzchnią 4 wschód w pokładzie 405, ze względu na zły stan techniczny, obejmujący linę pociągową bez haka, nieczynny układ sprzęgłowo- hamulcowy oraz brak: osłony bębna, prawidłowego zabezpieczenia konstrukcji kołowrotu przed przemieszczeniem i nieprawidłowy stan instalacji elektrycznej, zasilającej silnik kołowrotu, polegający na zblokowaniu układu sterowania i zabezpieczenia termicznego,
b) eksploatację kolejki spągowej typu KS-650-Becker, z trasą w chodniku wentylacyjnym zachód w pokładzie 405, do czasu prawidłowej zabudowy stacji zwrotnej i zlikwidowania miejsc ocierania liny ciągnącej o konstrukcję trasy oraz uzyskania w trybie obowiązującym zezwolenia na oddanie do ruchu,
c) wykonywanie prac w rejonie zlikwidowanej ściany V w pokładzie 405, do czasu opracowania i wdrożenia szczegółowych technologii dotyczących wytransportowania maszyn, urządzeń i instalacji.
2. Dokonać szczegółowych ustaleń, w zakresie zasad ponownego uruchamiania maszyn i urządzeń, czasowo wyłączonych z użytkowania.
3. Ponownie przeszkolić pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego oraz osoby kierownictwa i dozoru ruchu, w zakresie bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń, ze szczególnym uwzględnieniem urządzeń transportowych.
4. Niezwłocznie zapoznać zainteresowanych pracowników, zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.