12 01 2016

Wyższy Urząd Górniczy

   Departament Górnictwa

Otworowego i Wiertnictwa                                                

Katowice, dnia 19 stycznia 2016 r.

INFORMACJA Nr  1/2016 śm./EW

 o wypadku zbiorowym (jeden wypadek śmiertelny i jeden wypadek lekki), zaistniałym w dniu 12 stycznia 2016 r., około godz. 11⁰⁰, w polu XVII/2 oddziału G-2, w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG ”Rudna”, związanym z samoistnym opadem skał z przystropowej części ociosu w rejonie skrzyżowania J-16/T-243a

W dniu 12.01.2016 r. ok. godz. 11⁰⁰ w polu XVII/2 kopalni „Rudna” wystąpił samoistny opad skał z przystropowej części ociosu w rejonie skrzyżowania J-16/T-243a, który objął swoim zasięgiem wóz transportowy SWT z dwoma pracownikami oddziału podsadzkowego GA.

Pole XVII/2 usytuowane jest w rejonie nr XVII kopalni Rudna, a złoże w tym rejonie zaliczono do III stopnia zagrożenia tąpaniami. Ze względu na zagrożenia tąpaniami skały stropu zaliczono do klasy drugiej skał stropowych, a skały spągu zaliczono do klasy pierwszej. Średnia wytrzymałość na ściskanie wynosi dla skał stropowych 119,8 MPa, dla skał furty złożowej 71,6 MPa, a dla skał spągowych 22,4 MPa.

W rejonie pola XVII/2 złoże rud miedzi występuje w formie pseudopokładu o zróżnicowanej miąższości 6÷ 12 m, zapadającego monoklinalnie pod kątem 2-3° ku NE.
W obrębie pola XVII/2 występują uskoki o stromo nachylonych płaszczyznach uskokowych (60-90°), o przebiegu NW-SE i zrzutach od 0,2 m do 3,6 m. 

Eksploatację w polu XVII/2 prowadzono na poziomie 1050 m, po rozciągłości w kierunku upadowych U-5÷U-8. W polu XVII/2 stosowano „Systemem komorowo-filarowym z  podsadzką hydrauliczną dla warunków występowania zmiennej stateczności stropu - RG-8”. Wszystkie wyeksploatowane pustki podsadzano na pełną wysokość, za wyjątkiem wyznaczonych i wyspągowanych komór oraz pasów, niezbędnych do wykorzystania, jako komory spływowe lub klarowniki wód podsadzkowych. Rozcinkę calizny prowadzono w pierwszej warstwie wyrobiskami o szerokości około 7 m przy stropie i wysokości do 5 m. Zasadnicze wymiary filarów w osiach pasów i komór wynosiły 15x30 m. Podczas prowadzenia robót obowiązywała krocząca strefa szczególnego zagrożenia tąpaniami, obejmująca wyrobiska pomiędzy zrobami pola XVII/1, komorą K-24 (włącznie) i chodnikiem T-236, od wyciętego na całej długości drugiego pasa przycaliznowego, do wysokości upadowej J-16 (włącznie). W strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami jednocześnie mogło przebywać do 12 osób. Dodatkowo, wykonywano spągowanie i podsadzanie upadowych J-15÷J-16 zlokalizowanych na wybiegu frontu.

Zgodnie z obowiązującym doborem obudowy, wyrobiska pola XVII/2 o wysokości do 7 m zabezpieczane były obudową kotwiową wklejaną o długości żerdzi minimum 1,8 m, w siatce kotwienia 1,5 x 1,5 m. Wyrobiska o wysokości docelowej powyżej 7 m zabezpieczane były obudową kotwiową wklejaną o długości żerdzi minimum 2,6 m, w siatce kotwienia 1,5 x 1,5 m. Jako obudowa dodatkowa stosowane były kotwie linowo-spoiwowe o długości lin 7 m, drewniane stojaki i stosy podporowe oraz stojaki hydrauliczne typu Hydrotech. Na wszystkich czynnych skrzyżowaniach montowane byly sygnalizatory rozwarstwień skał stropowych, z maksymalnym opóźnieniem do 20 m od czół przodków.

W dniu 12 stycznia 2016 r. o godz. 11⁰⁰ w polu XVII/2 oddziału G-2, wystąpił samoczynny opad skał z przystropowej części północno-zachodniego ociosu skrzyżowania chodnika T-243a z upadową J-16, na wóz transportowy typu SWT. W rejonie zagrożenia znajdowało się trzech pracowników: sztygar zmianowy oraz dwóch operatorów maszyn dołowych, przybyłych w celu ręcznego załadowania resztki płótna podsadzkowego na skrzynię SWT. Sztygar zmianowy tuż przed zdarzeniem zszedł ze skrzyni wozu poza strefę opadu skał, natomiast w chwili opadu skał jeden z pracowników znajdował się w kabinie operatora SWT, a drugi przebywał na skrzyni transportowej. Opadające bryły skalne przygniotły pracownika znajdującego się na skrzyni wozu SWT powodując jego zgon, a mniejsze odłamki skalne wpadły do kabiny, uderzając znajdującego się w niej operatora. Wypadkowi śmiertelnemu uległ górnik-operator, lat 28, pracujący w górnictwie 7 lat, natomiast wypadkowi lekkiemu uległ drugi górnik-operator, lat 44, pracujący w górnictwie 26 lat.

Według wstępnych ustaleń, przyczyną wypadku śmiertelnego i lekkiego, było uderzenie opadającymi bryłami skalnymi.

Według opinii lekarskich poszkodowani, w wyniku opadu skał doznali następujących obrażeń:

• górnik-operator – śmierć na miejscu – uraz zmiażdżeniowy tułowia.
• drugi górnik-operator – rana otwarta głowy, stłuczenie barku prawego, stłuczenie i rana otwarta kolana lewego. Przypuszczalny okres niezdolności do pracy wyniesie 14 dni.

W dniu zdarzenia, w polu XVII/2 nie zanotowano wzmożonej aktywność sejsmicznej.

W związku z powyższym, po przeprowadzeniu oględzinach miejsca wypadku w dniu 12.01.2016 r., Dyrektor OUG we Wrocławiu wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Rudna” w Polkowicach, w części dotyczącej:

• upadowej J-16, od komory K-26 do komory K-24 włącznie, do czasu opracowania sposobu bezpiecznego usunięcia skutków opadu skał z przystropowej części północno-zachodniego ociosu upadowej J-16 oraz wyprowadzenia samojezdnego wozu transportowego SWT nr zakładowy 91, pozostawionego pod masami skalnymi w chodniku J-16 – w zakresie i na zasadach ustalonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
• eksploatacji samojezdnego wozu transportowego SWT o numerze zakładowym 91, do czasu usunięcia uszkodzeń zaistniałych w związku z opadem skał i doprowadzenia go do stanu zgodnego z dokumentacją techniczno-ruchową oraz uzyskania zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego na ponowne oddanie wozu do ruchu.

Ponadto, nakazał:

1. Przeprowadzić kontrolę stanu wyrobisk i ich obudowy w polu XVII/2, w szczególności w odniesieniu do istniejących zrębów,
2. Dokonać, przez Kopalniany Zespół ds. Tąpań i Zawałów, analizy doboru obudowy, a zwłaszcza jej parametrów i rodzaju w odniesieniu do zrębów,
3. Ustalić dalszy sposób zabezpieczania stropów i zrębów, uwzględniający wyniki dokonanej analizy.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.