12 06 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                              

     Katowice, dnia 2 lipca 2019 r.

 INFORMACJA Nr 34/2019/EW

w sprawie pożaru, zaistniałego w dniu 12 czerwca 2019 r. około godziny 22³¹ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Ruda w Rudzie Śląskiej w rejonie dowierzchni badawczej 1c i chodnika ścianowego badawczego 2c w pokładzie 405/2wd na poziomie 840 m.

Pożar zaistniał w rejonie dowierzchni badawczej 1c i chodnika ścianowego badawczego 2c w pokładzie 405/2wd na poziomie 840 m.

W obszarze przygranicznym ruchu Bielszowice i Halemba kopalni Ruda w pokładzie oznaczonym odpowiednio jako 405/2wd i 405/1 drążono wyrobiska w nierozpoznanej części tego pokładu. 

Pokład ten o grubości od 4,0 m do 4,7 m, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, I stopnia zagrożenia wodnego i klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Węgiel tego pokładu zaklasyfikowano do II grupy skłonności do samozapalenia. Na podstawie badań węgla wyznaczono energię aktywacji wynoszącą 63,4kJ/mol i wskaźnik Sz^a=73°C/min oraz określono czas inkubacji pożaru wynoszący 62 dni.

Do dnia 14 kwietnia 2019 r., w granicach ruchu Bielszowice wydrążono połączony z chodnikiem 3aw badawczym i pochylnią Iaw odcinek chodnika połączeniowego pokład 405, dowierzchnię wentylacyjną, odcinek chodnika ścianowego badawczego 1c oraz dowierzchnię badawczą 1c i odcinek chodnika ścianowego badawczego 2c w pokładzie oznaczonym jako 405/2wg i 405/2wd. W granicach ruchu Halemba w tym czasie wydrążono z przekopu do  pokładu 405 w partii „L” dowierzchnię transportową 1c, pozostały odcinek chodnika ścianowego badawczego 1c oraz w kierunku ruchu Bielszowice odcinek chodnika ścianowego badawczego 2c w pokładzie oznaczonym jako 405/1.

W dniu 14 kwietnia 2019 r., w ruchu Halemba zakończono drążenie odcinka chodnika ścianowego badawczego 2c o długości około 100 m i pozostawiono w wyrobisku lutniociąg o średnicy 1000 mm  połączony z wentylatorem typu WL - SIGMA 900 zabudowanym w chodniku ścianowym badawczym 1c na południe od dowierzchni badawczej 1c w pokładzie 405/2wd. Pozostałe urządzenia wytransportowano z tych wyrobisk.

Dowierzchnia badawcza 1c i chodnik ścianowy badawczy 2c w pokładzie 405/2wd przewietrzane były wentylatorem zabudowanym w prądzie powietrza dopływającym z ruchu Halemba, a powietrze z tych wyrobisk odprowadzane było w kierunku ruchu Bielszowice.

W dniu 12 czerwca 2019 r. około godziny 20⁵⁹ analizator tlenku węgla zabudowany w dowierzchni badawczej 1c przy chodniku ścianowym badawczym 1c w pokładzie 405/2wd zarejestrował gwałtowny wzrost zawartości CO z 8 ppm do 26 ppm.

Około godziny 22⁰⁰ skierowany do dowierzchni badawczej 1c dyżurujący zastęp ratowniczy ze sztygarem górniczym, stwierdził że z wyrobiska wypływają dymy, a zawartość tlenku węgla wynosi 36 ppm. Zastęp ratowników wycofał się do chodnika ścianowego badawczego 1c, w kierunku na wschód od dowierzchni badawczej 1c w pokładzie 405/2wd. W tym czasie analizator tlenku węgla w dowierzchni badawczej 1c zarejestrował wzrost zwartości CO do 200 ppm, to jest zakresu pomiarowego tego analizatora.

Wobec utrzymywania się w prądzie powietrza dymów oraz zawartości tlenku węgla w ilości przekraczającej 25 dm³/min, dyspozytor ruchu o godzinie 22³¹ podjął decyzję o rozpoczęciu akcji przeciwpożarowej. Z wyrobisk objętych strefą zagrożenia, wycofano bez użycia aparatów ucieczkowych 62 pracowników. Zgodnie z opracowanym planem akcji przeciwpożarowej początkowo podjęto próbę zalania wodą z rurociągu odwadniania chodnika badawczego ścianowego 2c i dowierzchni badawczej 1c w pokładzie 405/2wd. Z uwagi na rozwój pożaru i stwierdzone płomienie w dowierzchni badawczej 1c przy chodniku badawczym ścianowym 1c w pokładzie 405/2wd podjęto decyzję o wyłączeniu rejonu pożaru z sieci wentylacyjnej kopalni. Do dnia 25 czerwca 2019 r. wykonano 2 tamy o konstrukcji przeciwwybuchowej, to jest w chodniku 3aw badawczym i pochylni Iaw w pokładzie 405/2wg oraz utworzono korek wodny w przekopie nr 2 do pokładu 405/2 w partii „L” i dowierzchni transportowej 1c w pokładzie 405/1.

W dniu 25 czerwca 2019 r. o godzinie 5⁴⁵ po przeprowadzonej kontroli wyrobisk w strefie zagrożenia, która wykazała prawidłowy skład atmosfery kopalnianej, zakończono akcję przeciwpożarową. W akcji brały udział własne zastępy ratownicze oraz kopalń sąsiednich i jednostki ratownictwa górniczego. Nadzór nad akcję prowadzili przedstawiciele OUG w Gliwicach.

W związku z pożarem oraz prowadzoną akcją przeciwpożarową żaden z pracowników nie zgłosił wypadku.

Prawdopodobną przyczyną pożaru było samozapalenie się węgla pokładu 405/2wd w otoczeniu dowierzchni badawczej 1c i chodnika ścianowego badawczego 2c.

W związku z zaistniałym pożarem Dyrektor OUG w Gliwicach wydał decyzję z dnia 27 czerwca 2019 r., nakazując:

• dalsze prace związane z profilaktyką pożarową, w rejonie zakończonej akcji przeciwpożarowej prowadzonej w związku z pożarem zaistniałym w dniu 12 czerwca 2019 r., prowadzić w oparciu o „dokumentację prac profilaktycznych”, zaopiniowaną przez kopalniane zespoły do spraw zagrożeń naturalnych i zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniającą między innymi:

1. zabudowę urządzeń gazometrii automatycznej do kontroli składu i parametrów powietrza w czynnych wyrobiskach, w których w wyniku prowadzonej akcji przeciwpożarowej wykonano tamy o konstrukcji przeciwwybuchowej,
2. ustalenie zakresu i częstotliwości kontroli rejonu zakończonej akcji przeciwpożarowej, w tym wykonanych tam konstrukcji przeciwwybuchowej oraz utworzonego korka wodnego spełniającego wymogi przeciwwybuchowe,
3. wyniki analizy możliwości dopływu gazów z otamowanej przestrzeni do czynnych wyrobisk rejonu prowadzonej eksploatacji pokładu 405/2wg ścianą 829 w ramach Ruchu Bielszowice,

• przeanalizować przez co najmniej kopalniane zespoły do spraw zagrożeń naturalnych z udziałem specjalistów, konieczność utworzenia pola pożarowego obejmującego rejon prowadzonej akcji przeciwpożarowej.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.