12 06 2020

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 21 grudnia 2020 r.

INFORMACJA Nr 19/2020/EW 

w sprawie wypadku ciężkiego zaistniałego w dniu 12 czerwca 2020 r. o godzinie 7⁴⁹ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. Kopalnia Węgla Kamiennego „Knurów-Szczygłowice” Ruch Szczygłowice w Knurowie, któremu uległ górnik kombajnista.

Wypadek zaistniał w ścianie XXV w pokładzie 405/3 na poziomie 850m. Pokład 405/3 o miąższości od 3,1 m do 4,3 m i nachyleniu podłużnym od 6° do 21°, niezagrożony tąpaniami, zaliczony został do klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, IV kategorii zagrożenia metanowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego.

Ściana XXV o długości do 210 m i wysokości od 3,2 m do 4,3 m, eksploatowana systemem podłużnym z zawałem stropu, prowadzona była pomiędzy chodnikami: 25a i badawczym 79 w pokładzie 405/3.

W ścianie zabudowano 135 sekcji obudowy zmechanizowanej, w tym 127 sekcji liniowych typu JZR-15/32-2x2685 wyposażonych w osłony ociosu węglowego i pola przejścia oraz kombajn typu JOY 4LS20 współpracujący z przenośnikiem zgrzebłowym ścianowym typu PZS-850/3x105/315 Nowomag. Napęd główny tego przenośnika zabudowano w ścianie, przy chodniku badawczym 79 w pokładzie 405/3.

Od uruchomienia w dniu 1 czerwca 2020 r. do 12 czerwca 2020 r. ścianą XXV uzyskano średni postęp około 9 m i do zakończenia jej biegu pozostało około 1491 m. Do tego dnia ściana była prowadzona na warunkach rozruchu i miejscami nie występował zawał skał stropowych.

W dniu 12 czerwca 2020 r. na zmianie I rozpoczynającej się od godziny 6⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału G1-Sz skierował do eksploatacji pokładu 405/3 ścianą XXV zespół 11 pracowników, w tym 2 kombajnistów. Na odcinku ściany XXV od sekcji nr 20 do sekcji nr 40 nachylenie podłużne wynosiło od 6° do 13°. W miejscu zabudowanej sekcji nr 25 nachylenie poprzeczne ściany XXV wynosiło 17°.

W tym dniu na zmianie I, po uruchomieniu kombajnu przystąpiono do czyszczenia jego ścieżki, na odcinku ściany od chodnika badawczego 79 w pokładzie 405/3 do napędu pomocniczego. Około godziny 7⁵⁰, po zatrzymaniu kombajnu w rejonie sekcji nr 30, jeden z kombajnistów znajdował się w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej nr 25 i 26. Osłony pola przejścia sekcji nr 25 i 26 były zamknięte. W tym czasie na długości kombajnu z ociosu odspoiły się bryły węgla, w tym jedna o wymiarach 2,0 m x 1,5 m x 1,5 m, która przemieściła się po przenośniku ścianowym do pola przejścia, uderzyła w tułów górnika kombajnistę i przycisnęła go do stojaka sekcji nr 25.

Pierwszej pomocy poszkodowanemu udzielili pracownicy oddziału G1-Sz zatrudnieni
w ścianie XXV. Następnie poszkodowany został przetransportowany przez nich na noszach do chodnika badawczego 79 w pokładzie 405/3, skąd został przewieziony kolejką podwieszoną z napędem własnym spalinowym w kierunku szybu I. W trakcie transportu w rejonie skrzyżowania chodnika badawczego 79 z pochylnią badawczą 69 w pokładzie 405/3, poszkodowany został zbadany przez lekarza. Po wywiezieniu na powierzchnię, poszkodowany został przetransportowany karetką pogotowia ratunkowego do lądowiska kopalnianego, a następnie śmigłowcem do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 5 w Sosnowcu.

Przyczyną wypadku ciężkiego było uderzenie w tułów kombajnisty i przyciśnięcie go do stojaka w sekcji nr 25, odspojoną od ociosu bryłą węgla, która przemieszczając się po wypełnionym urobkiem przenośniku ścianowym wpadła do pola przejścia.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Gliwicach:

I. Wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej:

1. Eksploatacji pokładu 405/3 ścianą XXV do czasu:

a. zapewnienia bezpiecznego użytkowania zabudowanych w ścianie sekcji obudowy zmechanizowanej typu FRS-19/45-2x3056 sekcja liniowa II oznaczonych numerami kopalnianymi 1-3 i 131-135 oraz typu FRS-19/45-2x3056 sekcja liniowa I oznaczonych numerami 4-130 poprzez:

• zabudowę brakujących środkowych zespołów ucha I, przeznaczonych do mocowania osłony czoła ściany do stropnicy przedniej wychylno-wysuwnej w sekcjach oznaczonych numerami 43, 51, 52, 54, 55, 58, 64, 65, 85, 89, 92, 100 i 102,
• wymianę zerwanych cięgien lewych zespołów ucha I przeznaczonych do mocowania osłony czoła ściany do stropnicy przedniej wychylno-wysuwnej w sekcjach oznaczonych numerami 60, 61, 79, 131 i 132, zabudowę sworznia na połączeniu osłony czoła ściany ze środkowym zespołem ucha I w stropnicy przedniej wychylno-wysuwnej sekcji obudowy zmechanizowanej oznaczonej numerem 31,
•  wymianę złamanego kolanka gniazdowo-wtykowego zaworu zwrotnego pojedynczego przy prawym stojaku hydraulicznym sekcji obudowy zmechanizowanej oznaczonej numerem 37,
• przymocowanie bloku rozdzielaczy sterujących 20F w sekcji nr 37 i sprawdzenie prawidłowości funkcji sterowania tym rozdzielaczem sekcją numer 36,

b. zapewnienia szerokości przejścia wzdłuż ściany w sekcjach obudowy zmechanizowanej o numerach 26 i 38 nie mniej niż 0,6 m.

2. Eksploatacji przenośnika ścianowego zgrzebłowego typu PSZ-850/3(2)x105/315 „NOWOMAG” użytkowanego w ścianie XXV w pokładzie 405/3, do czasu naprawy zerwanej linki wyłączników awaryjnych.

3. Eksploatacji kombajnu ścianowego typu JOY 4LS20 użytkowanego w ścianie XXV w pokładzie 405/3, do czasu zabezpieczenia przeciwpożarowego kombajnu sprawną technicznie gaśnicą proszkową z odnotowaną datą ostatniej kontroli.

II. Nakazał:

1. Zweryfikować projekt techniczny eksploatacji ściany XXV w pokładzie 405/3, z dnia 15 maja 2020 r., w zakresie:

a. uwzględnienia aktualnej sytuacji mierniczo-geologicznej,

b. ustalenia sposobu prowadzenia ściany XXV przy nachyleniu poprzecznym nieprzekraczającym 15º, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożenia pożarowego.

2. Doprowadzić osłony pola przejścia w stosowanych w ścianie XXV w pokładzie 405/3 sekcjach typu FRS-19/45-2x3056 sekcja liniowa I oznaczonych numerami 27, 34, 37, 43, 47, 49, 50, 51, 53, 54, 55, 56, 57, 73, 85, 86, 87, 89, 90, 111, 112, 123 i 124 do stanu technicznego umożliwiającego ich prawidłowe działanie.

3. Zapewnić bezpieczne warunki przebywania pracowników w ścianie XXV pokładzie 405/3 poprzez użytkowanie sekcji obudowy zmechanizowanej typu FRS-19/45-2x3056 sekcja liniowa I oraz typu FRS-19/45-2x3056 sekcja liniowa II z otwartymi osłonami pola przejścia, niezależnie od nachylenia podłużnego ściany.

 Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.