12 08 2015
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa
Katowice, dnia 24 sierpnia 2015 r.
I N F O R M A C J A Nr 42/2015/EW
o zjawisku gazogeodynamicznym, zaistniałym w chodniku W-359S drążonym przez oddział G-5 firmy PeBeKa, w rejonie szybu SW-4 w KGHM Polska Miedź SA O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”.
Zdarzenie zakwalifikowane jako zjawisko gazogeodynamiczne miało miejsce w ociosie północno-zachodnim chodnika W-359S, należącego do wiązki wyrobisk przygotowawczych (czterech chodników) T,W-359 drążonych przez oddz. G-5 firmy PeBeKa w Lubinie dla rozcięcia złoża w rejonie szybu SW-4 w KGHM Polska Miedź SA. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”.
Wiązka czterech chodników T,W-359 drążona w udostępnianych warstwach złożowych na północny-wschód od szybu SW-4 na poz. 1000, została wstępnie rozpoznana otworami wiertniczymi: Jm02/G-47, Jm02/G-48, Jm02/G-54, Jm02/G-55, Jm02/G-56. Z ww. otworów zostały pobrane próbki rdzenia do badań pod kątem zawartości gazów, a w trakcie wiercenia nie stwierdzono występowania gazów pod ciśnieniem.
Obszar złoża udostępniany chodnikami T,W-359 znajduje się w strefie fleksury Jakubowa na granicy obszarów górniczych „Sieroszowice” i „Głogów Głęboki Przemysłowy”. Złoże w tym rejonie wykształcone jest w spągowej części serii skał węglanowych cechsztynu (dolomity i łupki) i w stropowej części czerwonego spągowca (piaskowce szare białego spągowca). Średnia miąższość serii złożowej wynosi 2,60m.
Ze względu na pojawienie się dużych upadów stropu piaskowca białego spągowca (rzędu 16-19º), rozpoczęto prowadzenie wyrobisk wiązki T,W-359 „na niwelację” pod zadanym kątem - 8º, co spowoduje konieczność przerwania granicy serii węglanowej z anhydrytem dolnym. Według rozpoznania geologicznego z tą granicą związane są niewielkie gniazda dolomitów o zwiększonej porowatości typu zamkniętego.
W dniu 12.08.2015 r. w trakcie wybierania urobku w chodniku W-359S przez operatora ładowarki PeBeKa w Lubinie, po robotach strzałowych wykonanych w dniu 11.08.2015 r., stwierdzono wystąpienie nietypowej struktury zniszczenia skał w ociosie chodnika W-359S. Wstępna ocena służb geologicznych wskazywała na możliwość zaistnienia zjawiska gazogeodynamicznego. Fakt ten udokumentowano fotografiami i zgłoszono do kierownika ruchu zakładu górniczego. Podczas oględzin przeprowadzonych przez OUG we Wrocławiu w dniu 13.08.2015 r., po wybraniu odstrzelonego urobku stwierdzono w ociosie północno-zachodnim charakterystyczne w kształcie kawerny, które miały rozmiary: 1,0 m x 0,8 m. i 1,5 m x 1,2 m., wypełnione zdezintegrowanym dolomitem w formie drobnych blaszkowatych struktur podobnych do łusek. Jedna z kawern usytuowana była na odcinku wykonanego zabioru, na wysokości ok. 1,75 m. od spągu, natomiast druga, również na tej samej wysokości, powstała na odcinku częściowo poprzedzającym ostatni zabiór.
Po dokonanej ocenie charakteru i skutków zjawiska, zakwalifikowano je jako gazogeodynamiczne. Oględziny i ocena wizualna pozwoliła na postawienie wniosku, że wykonany robotami strzałowymi zabiór uruchomił, prawdopodobnie z udziałem niezidentyfikowanego gazu, proces zniszczenia struktury ociosu. W wyniku tego powstały dwa zagłębienia (kawerny) wypełnione charakterystycznie rozdrobnioną skałą. We wszystkich wyrobiskach wiązki, jak i we „wlotach” do kawern, podczas oględzin nie stwierdzono nagromadzenia gazów szkodliwych, ani trujących. Pomiary były wykonane przyrządem typ MX 6 nr 1203FQM-007. W okresie poprzedzającym zdarzenie nie notowano przejawów gazowych w tym rejonie, zarówno w trakcie rutynowych wierceń dla rozpoznania zagrożeń gazogeodynamicznych, jak i rutynowych pomiarów wentylacyjnych prowadzonych w wyrobiskach przez dozór górniczy.
Z uwagi na zaistniałą sytuację Dyrektor OUG we Wrocławiu nakazał:
Wstrzymać ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w części dotyczącej drążenia wiązki chodników do czasu:
- dokonania przez Kopalniany Zespół Opiniodawczy ds. Rozpoznania i zwalczania Zagrożenia Gazowego i Zagrożenia Wyrzutami Gazów i Skał analizy sytuacji geologiczno–górniczej oraz stanu zagrożenia gazowego w rejonie wiązki chodników T,W-359 oraz uzyskania jego opinii w zakresie zaistniałego zjawiska;
- ustalenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego zakresu i zasad dodatkowego rozpoznania struktury geologicznej w strefie drążenia ww. chodników;
- bezpiecznego usunięcia nagromadzonych mas skalnych wypełniających kawerny na zasadach ustalonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego;
- ustalenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego zasad i rygorów prowadzenia robót w rejonie chodników T,W-359 uwzględniających wnioski i opinie Zespołu KGHM Polska Miedź SA ds. Wentylacji i Klimatyzacji Kopalń rozszerzonego o wybranych przedstawicieli zespołów ds. innych zagrożeń.