13 03 2021

  Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                         Katowice, dnia 6 września 2021 r.

INFORMACJA Nr 8/2021/EW

w sprawie wypadku zbiorowego (3 wypadki powodujące czasową niezdolność do pracy), zaistniałego w dniu 13.03.2021 r. o godzinie 4⁰⁴, zaistniałego na skutek wstrząsu o energii 2x10⁵J, w PGG S.A. Oddział KWK Staszic-Wujek Ruch Murcki-Staszic w Katowicach.

Wypadek zbiorowy zaistniał w Upadowej Vb-S, w rejonie skrzyżowania ze ścianą 3b-S, w pokładzie 510, w polu  S, na poziomie 900 m. Pokład 510 o miąższości od 9,2 m do 11,0 m i nachyleniu około 6^o, zaliczono między innymi do IV kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami oraz klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Ścianę prowadzono systemem poprzecznym z zawałem stropu, przewietrzano systemem na „U” i eksploatowano pomiędzy Upadową Vb-S, stanowiącą wyrobisko odstawczo-transportowe - doprowadzające powietrze do ściany, a Upadową IVb-S - odprowadzającą powietrze ze ściany. W wyrobiskach przyścianowych, przed frontem ściany, wyznaczono strefy szczególnego zagrożenia tąpaniami - w tym w Upadowej Vb-S na odcinku o długości 100 m. Do dnia 12 marca 2021 r., uzyskano ścianą postęp około 270 m, a do linii zakończenia pozostało około 670,0 m. W dniu 12.03.2021 r. na zmianie remontowo-konserwacyjnej rozpoczynającej się o godzinie 2200, osoba dozoru ruchu oddziału górniczego G 3, skierowała do rejonu ściany 3b-S między innymi 3 osobową brygadę, której zadaniem było wiercenie otworów dla iniekcji klejem ociosu węglowego naroża ściany 3b-S, od strony Upadowej Vb-S. W trakcie wiercenia, o godz. 4⁰⁴ (w dniu 13.03.2021 r.), nastąpił wstrząs. Epicentrum wstrząsu zlokalizowano około 20 m przed frontem ściany i około 20 m na południe od Upadowej Vb-S. W wyniku zaistniałego wstrząsu, pracownicy, wykonujący wiercenie otworów w rejonie  skrzyżowania ściany 3b-S, z Upadowej Vb-S, doznali obrażeń. Poszkodowani pracownicy o własnych siłach wycofali się z zagrożonego rejonu. Po wyjeździe na powierzchnię, w punkcie opatrunkowym udzielono im pierwszej pomocy a następnie przetransportowano ich do Szpitala Murcki Sp. z o.o. w Katowicach. Po przebadaniu zostali wypisani do domu. Według wstępnych opinii lekarza czas leczenia poszkodowanych nie przekroczy 14 dni. 

W związku z zaistniałym wypadkiem nie prowadzono akcji ratowniczej.

Ze względu na utrzymujący się w dniach 13 i 14.03.2021 r. stan zagrożenia tąpaniami, oceniony metodą kompleksową jako ,,c”, oględziny miejsca zdarzenia przeprowadzono, w dniu 15.03.2021 r., po ustąpieniu zagrożenia. Stwierdzono, że wstrząs w Upadowej Vb-S, w strefie szczególnego zagrożenia tąpaniami spowodował odprężenie, tj. deformacje obudowy na odcinku około 8 m, wybicie 14 stojaków stalowych i 14 stojaków drewnianych oraz wypiętrzenie spągu na długości około 21 m do wysokości 0,6 m.

Według ustaleń:

• przyczyną odprężenia był wstrząs spowodowany wyładowaniem energii sprężystej skumulowanej w górotworze,
• przyczyną wypadku zbiorowego były oddziaływania skutków wstrząsu wysokoenergetycznego o energii 2x10⁵J na pracowników zatrudnionych w rejonie skrzyżowania ściany 3b-S z Upadową Vb-S.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:

I. Wstrzymać ruch zakładu górniczego, w części dotyczącej wykonywania prac w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, z wyjątkiem robót niezbędnych dla zapewnienia właściwego monitorowania i zwalczania zagrożeń do czasu: 

1. przeprowadzenia oględzin miejsca wypadku zbiorowego,
2. ustalenia sposobu dalszego bezpiecznego prowadzenia robót w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, w oparciu o ustalenia kopalnianego zespołu ds. tąpań w składzie poszerzonym o specjalistów ds. tego zagrożenia,
3. usunięcia skutków zaistniałego wstrząsu w sposób i na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, na podstawie opinii kopalnianego zespołu ds. tąpań w składzie poszerzonym o specjalistów ds. tego zagrożenia oraz określenia w oparciu o opinię tego zespołu, sposobu zabezpieczenia przed zagrożeniem tąpaniami, przy uwzględnieniu faktu zaistnienia wstrząsu, w aspekcie konieczności zastosowania metod ograniczania zagrożenia adekwatnych do istniejącego i przewidywanego stanu zagrożenia tąpaniami oraz określenia sposobu wzmocnienia obudowy, adekwatnego do istniejącego i przewidywanego stanu zagrożenia tąpaniami, 
4. dokonania sprawdzenia, na zasadach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, stanu technicznego maszyn i urządzeń odstawy urobku z rejonu ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m.

II. Dokonać ustaleń warunków bezpieczeństwa umożliwiających dokonanie oględzin.

III. Do czasu przeprowadzenia oględzin w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, w okresie wstrzymania prac w wyrobisku, bezzwłocznie podjąć działania organizacyjno-techniczne, które powinny polegać na:

• skutecznym zabezpieczeniu dostępu do rejonu ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, 
• ustaleniu zasad ciągłego monitorowania i analizowania stanu zagrożeń tąpaniami oraz wentylacyjno - metanowo - pożarowego w tym rejonie.

IV. Zapewnić ciągłą pracę urządzeń wentylacji pomocniczej przewietrzających odcinek pomiędzy linią zawału ściany i linią zawału Upadowej Vb-S.

V. Przeprowadzić analizę stanu zagrożenia tąpaniami oraz metanowo-wentylacyjno-pożarowego w rejonie ściany 3b-S, w pokładzie 510, na poziomie 900 m, przez kopalniany zespół ds. rozpoznawania i zwalczania zagrożeń oraz ustalić warunki i zasady przebywania w tym rejonie pracowników w sytuacjach awaryjnych, w celu prowadzenia niezbędnych prac dla zapewnienia właściwego monitorowania i zwalczania zagrożeń oraz w sytuacji szczególnej konieczności wykonania prac zabezpieczających.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.