13 06 2023

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                                                                       

Katowice, dnia 18 października 2023 r.

INFORMACJA Nr 23/2023/EW

w sprawie wypadku powodującego czasową niezdolność do pracy, zaistniałego w dniu 13 czerwca 2023 r. o godzinie 17⁵⁰, któremu uległ maszynista, operator wiertnicy - pracownik firmy „Litwiński Transport Sprzęt Budownictwo” Sp. z o.o. w Tęgoborzu, wykonującej prace w Przedsiębiorstwie Produkcyjno - Handlowym Sp. z o.o. w Krakowie Odkrywkowy Zakład Górniczy - Kopalnia Dolomitu „Libiąż” w Libiążu w województwie śląskim.

Wypadek zaistniał  na poziomie 4 eksploatacji wyrobiska zakładu górniczego Kopalni Dolomitu „Libiąż” w Libiążu. W kopalni „Libiąż” eksploatację dolomitu prowadzono w części środkowej obszaru górniczego „Antoni III” na poziomie 4, którego strop wyznaczała rzędna około 232 m n.p.m. i spąg  rzędna około 220 m n.p.m. Na tym poziomie urabianie dolomitu prowadzono przy użyciu materiału wybuchowego, ścianami wschodnią i zachodnią. Do wykonania otworów strzałowych w ścianie wschodniej wykorzystywana była wiertnica hydrauliczna samobieżna na podwoziu gąsienicowym typu Sandvik DX 800. Wiertnica ta  poruszała się na stropie poziomu 4 wzdłuż krawędzi ściany wschodniej po wytyczonej tymczasowej drodze transportowej nr 4. Wiertnica typu Sandvik DX 800 obsługiwana była przez pracowników firmy usługowej „Litwiński Transport Sprzęt Budownictwo”. Przy ścianie zachodniej na spągu poruszał się mobilny przesiewacz z kruszarką typu Kleeman i koparka na podwoziu gąsienicowym typ CAT 329E z łyżką 1,4m³. Na spągu poziomu 4 występowały rozlewiska wody o zmiennej głębokości. 

W dniu 13 czerwca 2023r. na zmianie rannej rozpoczynającej się o 6¹⁵ sztygar zmianowy kopalni „Libiąż” skierował operatora z firmy „Litwiński Transport Sprzęt Budownictwo” do obsługi wiertnicy typu Sandvik DX 800. Sztygar zmianowy polecił operatorowi wywiercenie w odległości około 5,0m od krawędzi stropu ściany wschodniej 2 rzędów otworów. Do godziny około 14⁰⁰ operator wiertnicy typu Sandvik DX 800, wywiercił 9 otworów i zatrzymał wiertnicę przy południowej krawędzi stropu ściany wschodniej. Operator nie zgłosił zakończenia pracy sztygarowi zmianowemu kopalni „Libiąż” i wyszedł z terenu zakładu górniczego. O godzinie 14¹⁵ prace rozpoczął sztygar zmianowy kopalni „Libiąż”,  nadzorujący roboty na zmianie popołudniowej. Skierował on między innymi jednego z pracowników do obsługi koparki typu CAT 329E. Około godziny 14⁴⁰ sztygar ten zauważył przy południowej krawędzi stropu ściany wschodniej wiertnicęętypu Sandvik DX 800, w kabinie której nie było operatora.
Z niewyjaśnionych przyczyn operator z firmy „Litwiński Transport Sprzęt Budownictwo”, który obsługiwał wiertnicę typu Sandvik DX 800 na zmianie rannej wrócił na teren zakładu górniczego. Wszedł on do kabiny tej wiertnicy i rozpoczął jazdę w kierunku północnym drogą nr 4, jadąc wzdłuż krawędzi ściany wschodniej. Około godziny 17⁵⁰, po przejechaniu około 150 m, wiertnica ze znajdującym się w kabinie operatorem zmieniła kierunek, przejechała przez pas bezpieczeństwa i krawędź ściany wschodniej, po czym spadła z wysokości około 12,0 m na zawodniony spąg poziomu 4. Zauważył to operator koparki typ CAT 329E i powiadomił o tym przez telefon komórkowy sztygara zmianowego kopalni „Libiąż”, który przyszedł na miejsce zdarzenia. Pracownicy ci zauważyli, że kabina wiertnicy z uwięzionym w niej operatorem znajduje się częściowo pod wodą rozlewiska o głębokości około 0,4 m. Sztygar zmianowy telefonicznie wezwał pogotowie ratunkowe i po bezskutecznych próbach uwolnienia operatora wiertnicy polecił operatorowi koparki użyć jej do podniesienia wiertnicy. Po podniesieniu wiertnicy sztygar zmianowy z operatorem koparki wyciągnęli nieprzytomnego poszkodowanegoz kabiny i rozpoczęli jego reanimację. O godzinie 18¹⁵ do miejsca wypadku przyjechała karetka pogotowia i około godziny 18²⁵, po udzieleniu pomocy medycznej, na wezwania lekarza poszkodowanego przetransportowano helikopterem Lotniczego Pogotowia Ratunkowego do Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Przyczyną wypadku było uderzenie maszynisty - operatora o konstrukcję kabiny wiertnicy typu Sandvik DX800 i jego uwięzienie w częściowo zatopionej i zdeformowanej kabinie, w wyniku upadku wiertnicy z wysokości 12m na zawodniony spąg poziomu 4.

Przyczyna ta była następstwem jazdy i przejechania pasa bezpieczeństwa wiertnicą przez maszynistę - operatora wiertnicy będącego pod wpływem alkoholu.

W związku z wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wydał decyzje:

1.    W dniu 13 czerwca 2023 r. nakazującą:

• wstrzymać ruch zakładu górniczego przedsiębiorcy Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu Sp. z o.o. w Krakowie w Odkrywkowym Zakładzie Górniczym - Kopalni Dolomitu „Libiąż” w Libiążu, w części dotyczącej eksploatacji uszkodzonej wiertnicy na podwoziu gąsienicowym typu Sandvik DX 800 do czasu doprowadzenia jej stanu technicznego do zgodności z dokumentacją techniczno - ruchową producenta,
• wyłączyć z użytkowania rejon ściany wschodniej na poziomie 220 m i 230 m n.p.m. w miejscu pozostawienia wiertnicy typu Sandvik DX 800 oraz dokonać wygrodzenia i oznakowania miejsca zakazem wstępu do czasu ustabilizowania położenia wiertnicy.

2.    W dniu 15 czerwca 2023 r. nakazującą:

Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Handlowemu Sp. z o.o. w Krakowie, Odkrywkowy Zakład Górniczy - Kopalnia Dolomitu „Libiąż” w Libiążu zabezpieczyć na warunkach określonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego, wiertnicę na podwoziu gąsienicowym typu Sandvik DX 800 do ewentualnych badań stanu technicznego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.