14 06 2024

    Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                                Katowice, dnia  30 października 2024 r.

INFORMACJA Nr 27/2024/EW

w sprawie zawału stwierdzonego w dniu 14 czerwca 2024 r., w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Staszic - Wujek Ruch Murcki - Staszic w Katowicach.

Zawał stwierdzono w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór na odcinku o długości około 6 m pomiędzy poziomami 470 m a 690 m. 

Pochylnia kamienna wentylacyjna z komór pomiędzy poziomami 470 m a 690 m, objęta została granicami pola I kategorii zagrożenia metanowego i zaliczona między innymi do klasy „A” zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego.

Wyrobisko to, o długości około 477 m i nachyleniu do 14°, wydrążone w latach 1991- 1992, pomiędzy Pochylnią wentylacyjną do poziomu 470 m i Pochylnią wentylacyjną w pokładzie 501/1 poziom 690 m, wykonane zostało w obudowie typu ŁP8/V29/A, w rozstawie co 1,0 m, stabilizowanej rozporami stalowymi dwustronnego działania, z opinką stropu z okładzin żelbetowych i ociosów z siatek stalowych łańcuchowo-węzłowych. 

W stropie Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór zalegało około 40,0 m piaskowca. Pochylnia kamienna wentylacyjna z komór stanowiła drogę odprowadzania powietrza do podsieci szybu wentylacyjnego V, ze składu materiałów wybuchowych poziom 720 m oraz z komory napraw lokomotyw poziom 690 m. 

W dniu 23 grudnia 2023 r., w związku z pogorszonym stanem obudowy w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór oraz w Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1 na poziomie 690 m, kierownik ruchu zakładu górniczego, zatwierdził technologię dotyczącą zabudowy pod istniejącą obudowę nowych odrzwi typu ŁP7/V29/A. Do dnia 29 kwietnia 2024 r. zabudowano nowe odrzwia obudowy na odcinku około 71,0 m Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1, a w związku z dalszym pogarszaniem się stanu obudowy tych wyrobisk, kierownik działu wentylacji wyłączył je z ruchu załogi.

W dniu 14 czerwca 2024 r., przeprowadzona został kontrola, przez pracowników inspekcyjno-technicznych OUG w Katowicach, w PGG S.A Oddział KWK Staszic - Wujek Ruch Murcki - Staszic w Katowicach, w związku z otrzymaną anonimową informacją dotyczącą nieprawidłowego stanu obudowy na drodze wentylacyjnej z poziomu 690 m do szybu V. W wyniku kontroli stwierdzono zawał skał stropowych w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór w odległości około 71 m na północ od skrzyżowania z Pochylną wentylacyjną w pokładzie 501/1 poziom 690 m. Nad gruzowiskiem skalnym, które wypełniło cały przekrój wyrobiska, powstała pustka sięgająca na wysokość do 4,2 m. W wyrobisku zachowany został przepływ powietrza. Podczas kontroli w dniu 14 czerwca 2024 r., brak było możliwości wejścia do Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór od strony poziomu 470 m, w związku z tym Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, wydał decyzję, w której nakazał między innymi ustalenie kryteriów i zasad umożliwiających przeprowadzenie oględzin miejsca zawału, zatwierdzonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego.  

W dniu 19 czerwca 2024 r., przeprowadzono oględziny w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór od strony poziomu 470 m, w wyniku których stwierdzono występowanie zawału skał stropowych w tym wyrobisku na odcinku o długości 6 m. Nad gruzowiskiem skalnym, które wypełniło cały przekrój wyrobiska, powstała pustka sięgająca na wysokość do 3,2 m. W wyrobisku zachowany został przepływ powietrza. 

W związku z zawałem żaden z pracowników nie zgłosił wypadku oraz nie prowadzono akcji ratowniczej.

Przyczyną zawału zaistniałego w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór na poziomie 470m/690m było: niezamierzone, grawitacyjne przemieszczenie się mas skalnych do wyrobiska, w wyniku utraty stabilności i podporności utrzymywanej przez około 40 lat skorodowanej obudowy chodnikowej.

W związku ze stwierdzonym zawałem, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, wydał decyzje, w których nakazał między innymi:

• wstrzymać ruch załogi w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, od Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1 w kierunku na północ oraz w Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1 na odcinku 72 m na południe od pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, do czasu:
  • przeprowadzenia oględzin miejsca zaistniałego zawału w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, od strony północnej,
  • zapewnienia odpowiedniej stabilności i podporności obudowy Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, na odcinku od Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1 do miejsca zaistniałego zawału,
  • zapewnienie odpowiedniej stabilności i podporności obudowy Pochylni wentylacyjnej w pokładzie 501/1, na odcinku 72 m na południe od Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór.
• wstrzymać ruch załogi w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, na odcinku od miejsca wystąpienia zawału do skrzyżowania z Pochylnią wentylacyjną do poz. 470m, z wyjątkiem robót niezbędnych dla zapewnienia właściwego monitorowania i zwalczania zagrożeń oraz w sytuacji szczególnej konieczności wykonania prac zabezpieczających, do czasu przeprowadzenia oględzin miejsca zawału, stwierdzonego w dniu 14.06.2024 r., w rejonie Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór;
• ustalić zakres prac niezbędnych do wykonania w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór oraz kryteria i zasady umożliwiające wejście do tego wyrobiska od strony Pochylni wentylacyjnej do poziomu 470 m, w celu bezpiecznego przeprowadzenia oględzin miejsca zawału tego wyrobiska, zatwierdzone przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
• do czasu przeprowadzenia oględzin miejsca zawału w rejonie Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, bezzwłocznie podjąć działania organizacyjno-techniczne, które powinny polegać na:
  • skutecznym zabezpieczeniu dostępu do rejonu Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór,
  • ustaleniu zasad ciągłego monitorowania i analizowania stanu zagrożeń w tym rejonie,
• wstrzymać ruch załogi w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, na odcinku od skrzyżowania z Pochylnią wentylacyjną do poz. 470 m do skrzyżowania z Pochylnią wentylacyjną w pokładzie 501/1, do czasu usunięcia skutków zawału zaistniałego na odcinku Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, na odcinku od 71 m do 77 m, tj. 6 m;
• realizację warunków określonych w Decyzji z dnia 19 czerwca 2024 r., prowadzić na podstawie dokumentacji prowadzenia robót uwzględniającej ich realizację w warunkach zagrożeń współistniejących zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego, w oparciu o opinię kopalnianego zespołu ds. obudowy;
• prowadzić na bieżąco ewidencję odzyskanych elementów obudowy oraz elementów stabilizujących i wzmacniających obudowę z odcinka objętego skutkami zawału w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór;
• odzyskane z gruzowiska elementy obudowy, stabilizacji i wzmocnienia, niezwłocznie zabezpieczyć do czasu przeprowadzenia ich oględzin i badań, w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego;
• niezwłocznie przeprowadzić kontrolę stanu obudowy w Pochylni kamiennej wentylacyjnej z komór, na odcinku od skrzyżowania z Pochylnią wentylacyjną do poziomu 470 m do miejsca stwierdzonego zawału, podjąć działania adekwatne do wniosków i ustaleń, przez kierownika działu górniczego w celu utrzymania wyrobiska w stanie zapewniającym bezpieczeństwo.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.