15_09_2021

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 29 grudnia 2021 r.

INFORMACJA Nr 42/2021/EW

w sprawie wypadku powodującego czasowa niezdolność do pracy, zaistniałego w wyniku poparzenia związanego ze zwarciem i działaniem łuku elektrycznego, w dniu
15 września 2021 r. o godzinie 16⁰⁹ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Staszic-Wujek Ruch Murcki-Staszic, któremu uległ elektromonter, lat 43, pracujący w górnictwie
25 lat.

Wypadek zaistniał w drążonej Upadowej 107/401/1/S badawczej na poziomie 500m, w odległości 257m od skrzyżowania z Pochylnią odstawczą 401, przy stacji transformatorowej typu MAR 400/6/1 PM, o numerze kopalnianym 74, przeznaczonej do zasilania urządzeń zabudowanych w tym wyrobisku. Upadowa 107/401/1/S badawcza została wykonana w obudowie typu ŁPSp-V32/4/6,5x3,8, o rozstawie 1,0m. W dniu 15.09.2021 r. na zmianie D5 (rozpoczynającej się od godziny 12⁰⁰) elektromonter oddziału MEUD-2 - kierujący dwuosobowym zespołem pracowników tego oddziału, na podstawie polecenia pisemnego - prowadził prace polegające na podłączeniu stacji transformatorowej typu MAR 400/6/1 PM do instalacji elektrycznej zasilanej z pola nr 15 rozdzielni 6kV Ro-704. Po podłączeniu stacji pod napięcie 6kV, o godzinie 16⁰⁹ elektromonter (wchodzący w skład zespołu), przystąpił do kontroli członu centralnego zabezpieczenia upływowego przekaźnika typu PM-2, zabudowanego w komorze dolnego napięcia stacji transformatorowej. Przy wykonywaniu czynności obsługi, związanych z kontrolą członu centralnego zabezpieczenia upływowego doszło do zwarcia w komorze dolnego napięcia stacji transformatorowej, w której:

• stopieniu uległa gwiazda diodowa typu GD-1140,
• osmoleniu uległy: izolatory - przepusty DN jednosworzniowe, podstawa wkładki topikowej 2A 1kV, kaseta przekaźnika typu PM-2, a przewody miały ślady działania wysokiej temperatury.

Znajdujący się przy komorze dolnego napięcia stacji transformatorowej elektromonter doznał obrażeń termicznych. Poszkodowany pracownik o własnych siłach udał się pieszo pod szyb i wyjechał na powierzchnię, a następnie skierował się do przyszybowego punktu opatrunkowego. Zakładowy lekarz wystawił wstępną opinię: oparzenie I i II stopnia, termicznie i chemiczne mnogich okolic ciała. Poszkodowanego pracownika przetransportowano do Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich.

Przyczyną wypadku było oparzenie elektromontera gorącymi gazami, powstałymi w wyniku działania zwarcia i łuku elektrycznego zaistniałych w komorze dolnego napięcia stacji transformatorowej, które wydostały się na zewnątrz zamkniętej komory, podczas wykonywania czynności obsługi związanych z kontrolą członu centralnego zabezpieczenia upływowego.

Do zaistnienia wypadku przyczyniły się:

• nieprawidłowy stan techniczny złącza ognioszczelnego komory dolnego napięcia stacji transformatorowej, tj. prześwitu większego od maksymalnej wartości przyjętej dla osłon ognioszczelnych oraz brak pochłaniacza ognia w drzwiach tej komory,
• uruchomienie stacji transformatorowej bez przeprowadzenia odbioru technicznego. 

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wydał decyzje, w których nakazał między innymi:

1. Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji stacji transformatorowej typu MAR 400/6/1 PM o nr kopalnianym 74, zabudowanej w Upadowej 107/401/1/S badawczej, na poziomie 500m, do czasu usunięcia skutków działania łuku elektrycznego w komorze dolnego napięcia tej stacji oraz wymiany elementów wyposażenia komory dolnego napięcia na nieuszkodzone.
2. Zabezpieczyć stację transformatorową o nr kopalnianym 74, zabudowaną w Upadowej 107/401/1/S badawczej, na poziomie 500m, w celu dokonania oceny stanu technicznego przekaźnika typu PM-2 i wartości jego nastaw oraz prawidłowego stanu technicznego złącz ognioszczelnych tej stacji.
3. Dokonać, przez specjalistyczną jednostkę badawczą, ocenę stanu technicznego przekaźnika typu PM-2 i wartości nastaw oraz stanu technicznego złącz ognioszczelnych stacji transformatorowej nr 74, celem możliwości dalszej eksploatacji.
4. Zabezpieczyć przekaźnik typu MultiMUZ2 zabudowany w polu rozdzielczym nr 15 rozdzielni 6kV Ro-704, zasilającym stację transformatorową typu MAR 400/6/1 PM o nr kopalnianym 74, zabudowaną w Upadowej 107/401/1/S badawczej, na poziomie 500m, w celu dokonania oceny jego nastaw oraz analizy zdarzeń zarejestrowanych w jego pamięci podczas zaistnienia zdarzenia związanego z obsługą stacji transformatorowej.
5. Dokonać, przez specjalistyczną jednostkę badawczą, ocenę nastaw oraz analizę zdarzeń zarejestrowanych w pamięci przekaźnika typu MultiMUZ2 zabudowanego w polu rozdzielczym nr 15 rozdzielni 6kV Ro-704 podczas zaistnienia zdarzenia związanego z obsługą stacji transformatorowej.
6. Przedstawić Dyrektorowi Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wyniki sprawdzenia o których mowa w pkt. 3 i 5 wraz z informacją o dalszej eksploatacji stacji transformatorowej typu MAR 400/6/1 PM o nr kopalnianym 74, przekaźniku typu PM-2 oraz przekaźniku typu MultiMUZ2.
7. Zapoznać załogę zatrudnioną w ruchu zakładu górniczego z okolicznościami wypadku.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.