15.04.2008

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 22.04.2008 r.

I N F O R M A C J A Nr 21/2008/EW

w sprawie awarii w rozdzielni 6 kV RG, zaistniałej w dniu 15.04.2008 r. o godzinie 4¹⁷, w Kompanii Węglowej S.A. – Oddział Kopalnia Węgla Kamiennego „Sośnica - Makoszowy” Ruch Sośnica w Gliwicach.

Awaria na powierzchni w rozdzielni 6 kV RG polegała na uszkodzeniu zejść szynowych, izolatorów przepustowych i przekładnika prądowego zabudowanych w polu rozdzielczym nr 9. Uszkodzenie aparatury SN i osprzętu spowodowało awaryjne wyłączenie spod napięcia systemu II rozdzielni.

W dniu 14 kwietnia 2008 r. na zmianie C rozdzielnia 6 kV RG zasilana była z dwóch niezależnych źródeł energii elektrycznej. System I rozdzielni zasilany był dwoma wiązkami kablowymi typu AKFta 3x (3 x 240 mm² ) z rozdzielni 6 kV GPZ „Sośnica” (własność dostawcy energii elektrycznej) do pól rozdzielczych nr 29 i 30 natomiast system II wiązką kablową typu AKFt 6 x (3 x 240 mm² ) z rozdzielni 6 kV RM-1 do pola rozdzielczego nr 38. Zasilanie w energię elektryczną rozdzielni 6 kV RM-1 odbywało się z transformatora T3 110/6 kV, 25 MVA zabudowanego w stacji 110 kV „Sośnica”. W tym dniu o godzinie 4¹⁷ w rozdzielni 6 kV RG, w polu rozdzielczym nr 9, odpływowym do dławika zwarciowego - szynowego systemu II sekcji A, nastąpiło uszkodzenie (na trzech fazach) zejść szynowych do dławika zwarciowego, izolatorów przepustowych tych zejść oraz przekładnika prądowego zabudowanego w fazie L2, co spowodowało zadziałanie zabezpieczeń nadprądowych zwłocznych typu RIT – 20 w polu rozdzielczym nr 38 i wyłączenie spod napięcia 6 kV systemu II rozdzielni. Uszkodzenie aparatury SN i osprzętu w polu rozdzielczym nr 9 spowodowało zadymienie pomieszczeń rozdzielni 6 kV RG.

Wskutek powstałej awarii nastąpił brak zasilania w energię elektryczną maszyny wyciągowej górniczego wyciągu szybowego szybu IV – przedział północny, rozdzielni 6 kV R-13 zasilającej urządzenia i układy głównego odwadniania na poziomie 750 m, rozdzielni 6 kV R-13a na poziomie 750 m i sekcji B rozdzielni 6 kV R-901 zasilającej urządzenia głównego odwadniania na poziomie 950 m. Ponadto zasilania w energię elektryczną pozbawiony został systemu II rozdzielni 6 kV RG-2 na powierzchni, z którego zasilana była maszyna wyciągowa górniczego wyciągu szybowego szybu III, sprężarka Jaeger 2400 kW i rozdzielnia 6 kV R 5 na poziomie 550 m.

Urządzenia stacji wentylatorów głównych przy szybie V oraz pozostałe obiekty i urządzenia podstawowe zakładu górniczego pracowały bez zakłóceń.

Po ustaleniu przyczyn wyłączenia i wykonaniu niezbędnych przełączeń w sieci elektroenergetycznej o godzinie 5²⁵ załączono zasilanie systemu II rozdzielni 6 kV RG-2 z rozdzielni 6 kV RM-1, o godzinie 5²⁶ załączono do ruchu sprężarkę „Jaeger”, a następnie o godzinie 5³⁰ załączono do ruchu maszynę wyciągową górniczego wyciągu szybowego szybu III. Po awaryjnym oddymieniu pomieszczeń i dokonaniu niezbędnych łączeń w rozdzielni 6 kV RG o godzinie 6²⁵ zasilono w energię elektryczną rozdzielnie 6 kV zabudowane w wyrobiskach na poziomach 750 i 950 m, a następnie pozostałe obiekty i urządzenia zakładu górniczego pozbawione energii elektrycznej.

W wyniku awarii w rozdzielni 6 kV RG i braku zasilania w energię elektryczną systemu II tej rozdzielni, w tym wentylatorów wentylacji odrębnej w wyrobiskach, z zagrożonych rejonów wycofano 48 pracowników do prądu obiegowego powietrza, bez konieczności użycia sprzętu ochronnego dróg oddechowych. Po przywróceniu przewietrzania wyrobisk skierowano wycofaną wcześniej załogę na stanowiska pracy. Na skutek braku zasilania w energię elektryczną maszyn i urządzeń zabudowanych w wyrobiskach zakładu górniczego zanotowano w chodniku 7 pokład 409/1 C-8 przekroczenia dopuszczalnych stężeń metanu powyżej 2% (2,5% CH4), natomiast nie zanotowano przekroczenia maksymalnych poziomów wody w pompowniach głównego odwadniania.

Przyczyną awarii w rozdzielni 6 kV RG i braku zasilania w energię elektryczną części obiektów i urządzeń podstawowych oraz maszyn i urządzeń w wyrobiskach zakładu górniczego było zwarcie międzyfazowe na zejściach szynowych do dławika zwarciowego, powstałe najprawdopodobniej wskutek uszkodzenia izolatora przepustowego lub zwarcia zwojowego przekładnika prądowego.

Dyrektor Urzędu Górniczego do Badań Kontrolnych Urządzeń Energomechanicznych w Katowicach wydał decyzję w której nakazał:

1. Przeprowadzić badania aparatury SN i osprzętu zabudowanych w polu rozdzielczym nr 9 rozdzielni 6 kV RG przez niezależną specjalistyczną jednostkę pomiarowo - badawczą mające na celu określenie przyczyn i okoliczności zaistniałej awarii.
2. Wstrzymać ruch zakładu górniczego w zakresie rozdzielni 6 kV RG, w części Dotyczącej pola rozdzielczego nr 9 wraz z dławikiem zwarciowym – szynowym systemu II, sekcji A oraz pól rozdzielczych nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 (zabudowanych za dławikiem zwarciowym - szynowym systemu II, sekcji A) przy zasilaniu ich z systemu II rozdzielni 6 kV RG.
   Wznowienie ruchu ww. urządzeń może nastąpić po :
   

   • usunięciu skutków zaistniałej awarii,
   • sprawdzeniu stanu technicznego szyn zbiorczych systemu II i dławika zwarciowego - szynowego systemu II, sekcji A zabudowanego w polu roz-dzielczym nr 9,
   • sprawdzeniu prawidłowości działania zabezpieczeń ziemnozwarciowych szyn zbiorczych systemu II rozdzielni i sygnalizacji ich zadziałania,
   • dokonaniu odbioru technicznego przez komisję powołaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego,
   • wydaniu zezwolenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego na oddanie do ruchu urządzeń rozdzielni 6 kV RG.
3. Z okolicznościami i przyczynami zaistniałej awarii zapoznać zainteresowaną załogę.

Informację opracowano na podstawie danych z UGBKUE w Katowicach.