15.08.2010
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
Katowice, dnia 27.08.2010 r.
I N F O R M A C J A Nr 57/2010/EW
o pożarze endogenicznym zaistniałym w dniu 15.08.2010 r. około godziny 800 w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A. w Bogdance w rejonie Nadrybie.
Pożar endogeniczny zaistniał w chodniku nadścianowym 2/II wydrążonym w pokładzie 382, przewietrzanym wentylacją lutniową tłoczącą z wentylatorem WLE-1300 B o wydajności 650 m3/min i lutniach elastycznych o średnicy 1200 mm.
Chodnik nadścianowy 2/II/382 o długości całkowitej 2250 m wykonany został wzdłuż zrobów ścian 1/II/382 i 9/II/382 z pozostawieniem przy ociosie północnym chodnika „płotu węglowego” o szerokości ok. 2,5 m. Chodnik został wydrążony do docelowej długości 2250 m. Od dnia 2.02.2010 r. wycofano z niego kombajn chodnikowy z pozostawieniem czynnej wentylacji lutniowej, przewietrzającej wyrobisko na całej długości. W chodniku od zakończenia jego drążenia prowadzone było odwodnienie oraz pobierka spągu.
Pomiędzy ścianami 1/II/382 (która ukończyła swój bieg w 1995 r.) i 9/II/382 (która ukończyła swój bieg w 2005 r.) pozostawiono nie wybrany odcinek pokładu o szerokości 50 m i długości 300 m, który znajduje się na 1450 m wybiegu chodnika nadścianowego 2/II/382. Ocios północny chodnika nadścianowego 2/II/382 na długości pozostawionej resztki pokładu 382 oraz po 30 m w obie strony od tego miejsca, został zabezpieczony przed przenikaniem powietrza przez pokrycie go torkretem.
Pokład 382 o nachyleniu średnim około 20 i miąższości do 3,2 m zaliczony został do I kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I stopnia zagrożenia wodnego oraz do IV grupy skłonności węgla do samozapalenia.
W chodniku nadścianowym 2/II/382 prowadzone były na bieżąco pomiary temperatury ociosu północnego na całej długości pozostawionego „płotu węglowego”. Największe zagrzania węgla występowały na odcinku 1300 m i 1400 mb chodnika, gdzie temperatura ociosu w dniu 11.07.2010 r. na 1320 m osiągnęła największą wartość dochodzącą do 410 C. W związku z zagrzewaniem się węgla w „płocie’ od dnia 8.07.2010 r. prowadzone były prace profilaktyczne polegające na wierceniu otworów w węglu i wtłaczaniu do nich mleczka wapiennego lub antypirożelu. W wyniku prowadzonych prac profilaktycznych obniżano temperaturę ociosu w miejscach jego zagrzania do około 30,00 C. Na wylocie z chodnika nadścianowego 2/II/382 w odległości 10 m od wylotu, zabudowany był analizator CO, który rejestrował stężenia tlenku węgla w wyrobisku.
W dniach 13 i 14 sierpnia 2010 r. stężenia tlenku węgla na wylocie z chodnika kształtowały się w granicach 6-8 ppm.
W dniu 15.08.2010 r. około godziny 750 pracownik oddziału transportu przejeżdżający przez skrzyżowanie chodnika nadścianowego 2/II/382 z chodnikiem polowym 2a zauważył wydobywające się z chodnika nadścianowego 2/II/382 lekkie dymy. Powyższy fakt zgłosił do sztygara zmianowego prowadzącego zmianę.
Analizator CO zabudowany na wylocie z chodnika nadścianowego 2/II/382 zarejestrował stężenie tlenku węgla wynoszące 50 ppm (0,0050%).
O godzinie 805 dyspozytor ruchu rozpoczął akcję przeciwpożarową, powiadamiając osoby funkcyjne o zaistniałym zdarzeniu oraz wycofując pracowników zatrudnionych w rejonie zagrożonych wyrobisk.
W chodniku nadścianowym 2/II/382 w tym czasie nie było zatrudnionych pracowników, a ze strefy zagrożenia wyznaczonej przez kierownika akcji wycofano 7 pracowników bez konieczności użycia ucieczkowych aparatów regeneracyjnych. Dojścia do wyznaczonej strefy zagrożenia zabezpieczono posterunkami.
Do akcji skierowano 3 własne zastępy ratownicze. W pierwszej fazie akcji wyłączono napięcie w rejonie chodnika nadścianowego 2/II/382, w tym wentylator lutniowy przewietrzający wyrobisko.
Do chodnika nadścianowego 2/II/382 skierowano zastęp ratowniczy w celu jego penetracji oraz ewentualnego znalezienia ogniska pożaru. Zastęp dotarł do 700 mb chodnika nie stwierdzając ogniska pożaru i rozpiął na 700 m lutniociąg.
Po przewietrzeniu wyrobiska na odcinku 700 m, wprowadzono do chodnika nadścianowego 2/II/382 kolejny zastęp ratowniczy, który połączył lutniociąg na 700 m i rozpiął go na 1200 m. Po przewietrzeniu wyrobiska kolejny zastęp doszedł do 1200 m, nie znajdując na tym odcinku chodnika ogniska pożaru.
Zgodnie z założeniami planu akcji przeciwpożarowej, rozciągnięto linię termistorową i chromatograficzną do 1100 m chodnika w celu prowadzenia ciągłej kontroli parametrów składu atmosfery. W następnej fazie prowadzenia akcji rozpięto lutniociąg oraz rurociągi: odwadniający i przeciwpożarowy na 960 m wybiegu chodnika.
W związku z tym, że chodnik nadścianowy 2/II/382 od cechy 950 m do końca biegu prowadzony był po upadzie, podjęto decyzję o jego zalaniu od przodka do cechy 1050 mb, a tym samym zalanie wodą przypuszczalnego ogniska pożaru znajdującego się na 1300–1400 mb chodnika.
Równocześnie prowadzono prace związane z otamowaniem wyrobiska celem wykonania korka podsadzkowego z użyciem spoiwa mineralnego, w przypadku nie zlikwidowania pożaru poprzez zalanie chodnika wodą.
Aktualnie prowadzone jest wypełnianie chodnika nadścianowego 2/II/382 wodą oraz ciągła kontrola parametrów składu atmosfery na 1100 m wybiegu chodnika, tj. poza strefą oddziaływania wentylatora lutniowego.
Nadzór nad akcja sprawuje Okręgowy Urząd Górniczy w Lublinie.
Prawdopodobną przyczyną pożaru było samozapalenie się węgla pokładu 382 pozostawionego w „płocie węglowym” wzdłuż ociosu północnego chodnika nadścianowego 2/II/382.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Lublinie.