15.12.2013

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 23.12.2013 r.

I N F O R M A C J A Nr 59/2013/EW

o pożarze zaistniałym w dniu 15 grudnia 2013 r. około godz. 12³⁰ w Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Knurów-Szczygłowice" Ruch Knurów w Knurowie.

Pożar zaistniał w chodniku 5a w pokładzie 502/2 na poziomie 850 m. Pokład 502/2 o grubości od 2,1 m do 4,2 m, nachyleniu do 20°, zaliczony został do I kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, I i II stopnia zagrożenia wodnego oraz klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Węgiel tego pokładu zakwalifikowano do II i III grupy skłonności do samozapalenia. Na podstawie badań węgla pokładu 502/2 wyznaczono energię aktywacji wynoszącą 46 do 67 kJ/mol i wskaźnik Sza=67-80°C/min oraz określono czas inkubacji pożaru wynoszący 65 dni.

Chodnik 5a, objęty granicami pola II kategorii zagrożenia metanowego, drążony był od przekopu I kombajnem chodnikowym typu AM-50z-w w obudowie typu ŁP10/V32/4/A z rozstawem odrzwi 0,75m, stabilizowanych rozporami dwustronnego działania i opinką z siatek stalowych zgrzewanych typu zaczepowego. Wyrobisko przewietrzane było wentylacją lutniową kombinowaną z zasadniczym lutniociągiem tłoczącym z lutni elastycznych o średnicy 1000mm, połączonych z wentylatorem typu WL-SIGMA 900. Chodnikiem 5a w pokładzie 502/2 przepływało powietrze w ilości około 600m3/min. Do dnia 15 grudnia 2013 r. odcinek przekopu I i wydrążony odcinek chodnika 5a w pokładzie 502/2 miały długość 1163 m.

W dniu 15 grudnia 2013 r. około godz. 8⁵⁰, w związku z kwartalną kontrolą obmurza szybu V, wyłączono stację wentylatorów głównych przy tym szybie. W podsieci wentylacyjnej tego szybu znajdował się między innymi drążony chodnik 5a w pokładzie 502/2, w rejonie którego w tym dniu na zmianie rannej nie prowadzono żadnych robót. W czasie, kiedy był wyłączony wentylator główny przy szybie V, załączony był wentylator lutniowy przewietrzający chodnik 5a w pokładzie 502/2. O godz. 12³⁰, analizator tlenku węgla zabudowany w przekopie I przy pochylni I w pokładzie 501, w prądzie powietrza wypływającym z chodnika 5a zarejestrował przekroczenie zawartości 26 ppm CO w powietrzu po czym wzrost zawartości CO do 589 ppm. O godz. 12⁴⁰ analizator tlenku węgla, zabudowany w przodku chodnika 5a, zarejestrował 102 ppm CO, po czym nastąpiła przerwa w jego wskazaniach. O godz. 13¹² uruchomiono wentylator główny przy szybie V i skierowano nadsztygara wentylacji w rejon chodnika 5a. Nadsztygar wentylacji stwierdził, że z przekopu I wypływają lekkie dymy pod stropem wyrobiska i przekroczona jest zawartości 26 ppm CO w powietrzu. O godz. 14⁰³ wyłączono wentylator przewietrzający chodnik 5a i wobec utrzymywania się w przepływowym prądzie powietrza zawartości tlenku węgla przekraczających wartość 26ppm oraz dymów w przekopie I, kierownik ruchu zakładu górniczego o godz. 14⁵⁰ podjął decyzję o rozpoczęciu akcji przeciwpożarowej. Dojścia do wyznaczonej strefy zagrożenia zostały zabezpieczone 6 posterunkami. W związku z akcją przeciwpożarową nie wystąpiła konieczność wycofywania pracowników ze strefy zagrożenia.

W celu likwidacji zagrożenia pożarowego, zgodnie z planem akcji przeciwpożarowej, w przekopie I wykonano korek wodny. Akcję zakończono w dniu 16 grudnia 2013 r. o godz. 7³⁵ izolując drążony chodnik 5a w pokładzie 502/2 korkiem wodnym o długości około 60 m.

W akcji brały udział zastępy ratownicze z KWK „Knurów-Szczygłowice” oraz OSRG w Wodzisławiu, a także pogotowie pomiarowe z CSRG S.A. w Bytomiu.

W dniu 16 grudnia 2.2013 r. przedstawiciel OUG w Gliwicach dokonał oględzin otamowanego rejonu chodnika 5a w pokładzie 502/2.

Prawdopodobną przyczyną pożaru było samozapalenie się węgla pokładu 502/2 w otoczeniu drążonego chodnika 5a.

W związku z zaistniałym pożarem, po przeprowadzeniu oględzin otamowanego rejonu chodnika 5a w pokładzie 502/2, Dyrektor OUG w Gliwicach wydał w dniu 16.12.2013 r. decyzję, w której nakazał:

Dalsze prace związane z profilaktyką pożarową, w rejonie zakończonej akcji przeciwpożarowej prowadzonej w związku z pożarem zaistniałym w dniu 15 grudnia 2013 r. ok. godz. 12³⁰ w rejonie chodnika 5a w pokładzie 502/2 na poziomie 850 m, prowadzić w oparciu o „dokumentację prac profilaktycznych”, zaopiniowaną przez kopalniane zespoły do spraw zagrożeń naturalnych i zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniającą między innymi:

1. zabudowę urządzeń do kontroli składu i parametrów powietrza w czynnych wyrobiskach, w których w wyniku prowadzonej akcji przeciwpożarowej wykonano korek wodny oraz do kontroli poziomu lustra wody korka wodnego,
2. zakres i częstotliwość kontroli rejonu zakończonej akcji przeciwpożarowej, 
3. ustalenia organizacyjno - techniczne zapewniające bezpieczne warunki pracy w rejonie korka wodnego wykonanego w przekopie I.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.