16 10 2024

    Wyższy Urząd Górniczy
           Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                Katowice, dnia 31 października 2024 r.

INFORMACJA Nr 54/2024/EW

o pożarze wozu odstawczego typu CB4-20TB, eksploatowanego przez Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. z siedzibą w Lubinie, do którego doszło w dniu 16 października 2024 r. około godziny 4⁰⁴, w KGHM Polska Miedź S. A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w upadowej J-11 na wysokości przecinki 4. w oddziale G-11 PeBeKa. 

Do pożaru wozu odstawczego typu CB4-20TB o nr fabrycznym 047/2021 i nr zakładowym 110 (dalej „wóz”) doszło w upadowej J-11 na wysokości przecinki 4. w oddziale górniczym G 11 PeBeKa, w rejonie GG-6, na poziomie 1200 m, w odległości około 3850 m od Szybu SG-1, na zmianie IV WSP, w KGHM Polska Miedź S. A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”.

W dniu 16 października 2024 r. na zmianie IV WSP operator wozu otrzymał od sztygara zmianowego górniczego oddziału G-11 PeBeKa zadanie odstawy urobku na oddziałowy punkt wysypowy rudy. W czasie jazdy upadową J-11 zauważył mgłę wydostającą się z komory silnikowej. Zatrzymał wóz na wysokości przecinki 4., unieruchomił silnik i wychodząc z kabiny zauważył płomienie wydostające się spod osłon silnika; szybko rozprzestrzeniające się w kierunku kabiny operatora. W wyniku objęcia kabiny ogniem nie uruchomił inicjatora stałej instalacji gaśniczej oraz pozostawił w kabinie aparat ucieczkowy. Z uwagi na pożar rozprzestrzeniający się w okolicach silnika oraz duże zadymienie opuścił miejsce pożaru udając się w okolice przecinki 3. z upadowej J-12. Powiadomił przebywającego tam pracownika o pożarze, a ten zawiadomił dyspozytora. Dyspozytor powiadomił o pożarze KRZG oraz wezwał ratowników z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Sobinie i rozpoczął akcję ratowniczą zgodnie z Planem Ratownictwa. Określił strefę zagrożenia, ustalił liczbę osób znajdujących się w strefie i rozpoczął wycofywanie załogi ze strefy drogami ucieczkowymi w kierunku Szybu SG-1.

W tym czasie operator wozu usłyszał odgłos samoczynnego uruchomienia instalacji gaśniczej w wozie. Powrócił na miejsce pożaru wraz z przybyłym sztygarem górniczym. Wspólnie przystąpili do czynnego gaszenia ognia podręcznym sprzętem gaśniczym. W czasie gaszenia ognia współpracownicy dostarczali dodatkowe gaśnice podręczne. Nie doszło do skutecznego ugaszenia ognia. 

Zastępy wezwane z JRGH przybyły na miejsce pożaru około godziny 4³⁶ i po rozpoznaniu sytuacji przystąpiły do gaszenia pożaru podręcznym sprzętem gaśniczym, a następnie wodą z rurociągu p.poż. Kierownik Akcji Ratowniczej zakończył akcję o godzinie 7³², po otrzymaniu meldunku o ugaszeniu maszyny i uzyskaniu informacji o pomierzeniu dopuszczalnych stężeń gazów na całej długości wylotowego prądu powietrza z oddziału. Następnie, zgodnie z przyjętymi standardami, kontynuowane było schładzanie wozu wodą przez zastęp ratowniczy, na zasadach prac profilaktycznych.

W strefie zagrożenia znajdowało się 269 pracowników. Załoga wycofała się samodzielnie poza strefę zagrożenia drogami ucieczkowymi do Szybu SG-1. Podczas wycofywania załogi ze strefy zagrożenia użytych zostało 18 aparatów ucieczkowych. Nikt nie doznał obrażeń i nie wymagał udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej w punkcie pielęgniarskim.

Z uwagi na połączenia wentylacyjne pomiędzy O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” i O/ZG „Rudna”, pomimo niepojawienia się dymów w wyrobiskach O/ZG „Rudna”, zgodnie z programem „Pożar 2”, nastąpiło profilaktyczne wycofanie 351 pracowników ze strefy zagrożenia wyznaczonej automatycznie w granicach tej kopalni. Nie użyto aparatów ucieczkowych; nie było poszkodowanych. Akcja ratownicza w O/ZG „Rudna” zakończona została o godzinie 8⁴⁰.

W czasie oględzin miejsca pożaru przeprowadzonych w dniu 16 października 2024 r. na zmianie I stwierdzono, że pożar wystąpił w części ciągnikowej wozu, w okolicy silnika spalinowego (silnik wozu zniszczony był przez ogień w okolicach zabudowanej instalacji paliwowej). Powstały ogień, a także wysoka temperatura spowodowały uszkodzenia instalacji elektrycznej oraz zapalenie się węży gumowych układu chłodzenia silnika spalinowego. Ogień i dymy powstały w przedziale silnika, w rejonie zmiennika momentu, a także w kabinie operatora. Instalacja elektryczna, paliwowa i układ chłodzenia silnika spalinowego uległy całkowitemu spaleniu. Elementy wykonane z aluminium tj. mocowanie filtrów paliwa i turbosprężarka nosiły ślady nadtopienia. Kabina operatora uległa całkowitemu spaleniu. W rejonie komory silnika całkowitemu zniszczeniu uległ komputer sterujący pracą silnika spalinowego. Częściowemu spaleniu uległa opona zabudowana na lewej feldze części ciągnikowej wozu.

Przyczyną pożaru wozu był wypływ oleju napędowego pod ciśnieniem, w wyniku czego powstała mieszanina powietrzno-paliwowa, która w kontakcie z gorącymi elementami w komorze silnika spalinowego uległa zapaleniu powodując pożar i zadymienie.

W związku z pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzję, którą wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie, w części dotyczącej:

1. Eksploatacji wozu odstawczego typu CB4-20TB o nr zakł. 110, produkcji KGHM ZANAM S.A użytkowanego przez firmę Przedsiębiorstwo Budowy Szybów PeBeKa S.A., do czasu przeprowadzenia przez właściwą jednostkę oceny wpływu stanu technicznego ww. wozu na zaistniały pożar, w aspekcie zgodności z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczno-ruchową producenta w/w wozu. Ponowna eksploatacja przedmiotowego wozu może nastąpić po przeprowadzeniu oceny przez właściwą jednostkę oraz usunięciu uszkodzeń spowodowanych przez pożar, doprowadzenia jego stanu technicznego do zgodności z dokumentację techniczno-ruchową producenta, a także dokonania odbioru technicznego i uzyskaniu wymaganego zezwolenia na oddanie do ruchu.
2. Wyrobiska górniczego tj. upadowej J-11 na wysokości przecinki 4. w oddziale górniczym G 11 PeBeKa S.A, w rejonie GG-6, do czasu usunięcia skutków pożaru ze szczególnym uwzględnieniem kontroli stanu wyrobiska i jego obudowy, infrastruktury zabudowanej pod stropem w postaci instalacji elektrycznej oraz rurociągu i doprowadzenia przedmiotowego wyrobiska do stanu bezpiecznego i funkcjonalnego. 

Ponadto Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał Przedsiębiorcy KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. w Lubinie przetransportować wóz odstawczy typu CB4-20TB o nr zakładowym 110 produkcji KGHM-ZANAM S.A. z upadowej J-11 na wysokości przecinki 4., użytkowanego przez Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A., do wyznaczonego miejsca umożliwiającego przeprowadzenie jego oceny stanu technicznego przez właściwą jednostkę, w sposób ustalony przez Kierownikowi Ruchu Zakładu Górniczego.

W dniu 18 października 2024 r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie nakazania przeprowadzenia przez właściwą jednostkę oceny stanu technicznego ww. wozu odstawczego oraz jego wpływu na przyczyny i okoliczności pożaru, w aspekcie zgodności jego wykonania z dokumentacją techniczno-ruchową producenta i obowiązującymi w tym zakresie przepisami oraz nakazania niezwłocznego przedstawienia organowi sprawozdania i wyników z ww. czynności.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.