16 06 2016

Wyższy Urząd Górniczy

Departament Górnictwa

Otworowego i Wiertnictwa                                                  

Katowice, dnia 28 czerwca 2016 r.

INFORMACJA Nr 28/2016/EW

o niebezpiecznym zdarzeniu, związanym z wykonywaniem robót strzałowych - rozrzucie odłamków skalnych poza strefę rozrzutu, zaistniałym w dniu 16.06.2016 r. ok. godz. 13²⁵ w zakładzie górniczym Kopalnia Granitu „Chwałków I”, należącym do Przedsiębiorcy: Polskie Kopalnie Granitu Sp. z o.o., ul. Rydlówka 5, 30-363 Kraków.

Do zdarzenia doszło podczas prowadzenia robót strzałowych, metodą długich otworów pionowych lub odchylonych od pionu nie więcej niż 20°, w południowo-zachodniej części stokowo–wgłębnego wyrobiska eksploatacyjnego, w obrębie piętra o rzędnych od +166 do +154 m. Roboty strzałowe przeprowadzono w strefie III, ustalonej przez rzeczoznawcę ds. ruchu zakładu górniczego. Kopalnia „Chwałków I” eksploatuje złoże granitu systemem ścianowym  zabierkowym z różnokierunkowym postępem w wyrobisku o powierzchni około 10 ha, na trzech poziomach eksploatacyjnych.

Roboty strzałowe w zakładzie górniczym wykonywane były przez podmiot wykonujący prace w ruchu zakładu górniczego - Maxam Polska Sp. z o.o. Roboty strzałowe nadzorował kierownik odstrzału, pracownik Maxam, posiadającego kwalifikacje osoby wyższego dozoru ruchu specjalności technika strzałowa w odkrywkowych zakładach górniczych. Strzelania prowadzono na podstawie „Metryk i Dokumentacji strzałowej” wykonanej przez technika strzałowego, przyjętej i zatwierdzonej przez KRZG.  „Dokumentacja i Metryki strzałowe” ustaliła parametry robót strzałowych zgodne z wytycznymi rzeczoznawcy ds. ruchu zakładu górniczego „Poltegor – Instytut” z Wrocławia pt. „Badania kontrolne zasięgu oddziaływań od robót strzałowych w aktualnych warunkach Kopalni Granitu Chwałków I” (Nr pracy 229226/N ze stycznia 2014 r.). Opracowanie z 2014 r. jest aktualizacją ustaleń ww. rzeczoznawcy (wykonanych w latach ubiegłych 2010–2012) w zakresie określenia zasięgów oddziaływań sejsmicznych i wielkości dopuszczalnych ładunków MW.

W zasięgu stref oddziaływania od robót strzałowych ustalonych przez rzeczoznawcę znajdowały się jedynie obiekty budowlane niezamieszkałe, stanowiące własność przedsiębiorcy.

W dniu 16.06.2016 r. o godzinie 13²⁵ na zmianie pierwszej, w obrębie piętra nr III o rzędnych od +166 m do +154 m (w strefie nr III) przeprowadzono roboty strzałowe, podczas których nastąpił zwiększony rozrzut odłamków skalnych, o ok. 100 m poza ustaloną w obowiązującym planie ruchu strefę rozrzutu. Całkowity ładunek wynosił 368 kg MW w 18 otworach o długościach od 7,5 do 9,5 m (przy dopuszczalnym ładunku całkowitym w strefie nr III wynoszącym 830 kg) rozmieszczonych w czterech rzędach o zabiorze od 2,5 do 2,8 m w siatce 2,5 m x 2,5 m. Otwory strzałowe zostały odwiercone w dniu 14.06.2016 r. na zmianie pierwszej. W otworach zastosowano ładunek dzielony (dwa człony) MW emulsyjnego nabojowanego - Riohit LS o średnicy 65 mm. Maksymalny ładunek na stopień opóźnienia wyniósł 13,0 kg. Ładunek jednostkowy użyty w trakcie robót to  0,389 kg MW/m3 urobku (przy dopuszczalnym 0,43). Ładunki odpalono systemem nieelektrycznym. Powyższe było zgodne z dokumentacją strzałową.

Roboty strzałowe były wykonywane w obrębie niedawno prowadzonych robót polegających na udostępnieniu (pochylnią transportową) nowo otwieranego pietra wydobywczego w strefie silne spękanych partii górotworu, m.in. po wcześniej prowadzonych strzelaniach oraz w rejonie zaburzeń geologicznych.

Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu został poinformowany o zdarzeniu w dniu 16.06.2016 r. o godzinie 15⁰⁰.

W wyniku zdarzenia nikt nie został poszkodowany. Nie stwierdzono żadnej szkody materialnej. W celu wyjaśnienia przyczyn zdarzenia prowadzone są badania nadzorowane przez dyrektora OUG we Wrocławiu.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wstrzymał wykonywanie robót strzałowych w zakładzie górniczym Kopalnia Granitu „Chwałków I”, w nowo udostępnianym poziomie +166/154 m, w części zachodniej wyrobiska wgłębnego do czasu:

• przeprowadzenia inwentaryzacji mierniczej: odstrzelonego przodka, śladów uderzeń brył skalnych w przeciwległą, południowo-zachodnią ścianę wyrobiska oraz miejsc upadku czterech zlokalizowanych w trakcie wizji brył skalnych - jednej w rejonie posesji Nr 21b, jednej przy garażu w okolicy posesji Nr 12 i dwóch na boisku gminnym, ze szczególnym uwzględnieniem kąta rozrzutu odłamków.
• ponownego sprawdzenia prawidłowości przyjętych parametrów robót strzałowych przez uprawnionego rzeczoznawcę ds. ruchu zakładu górniczego w zakresie robót strzałowych wykonywanych w odkrywkowych zakładach górniczych, ze szczególnym uwzględnieniem budowy geologicznej złoża w strefach o obniżonej wytrzymałości (uskoki, spękania, strefy zwietrzenia itp.).

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.