16.08.2010

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-14/gem-20/2010

Katowice, dnia 20.08.2010 r.

I N F O R M A C J A Nr 14/2010 śm/EW

o wypadku zbiorowym (2 śmiertelne), zaistniałym w dniu 16.08.2010 r. o godzinie 22¹⁰ w JSW S.A. KWK „Jas-Mos” w Jastrzębiu-Zdroju w chodniku nadścianowym 24b-W3 w pokładzie 505/₂, w oddziale G-2, któremu ulegli:
- górnik oddziału G-4 (ratownik górniczy), lat 29, pracujący w górnictwie 3 lata,
- górnik oddziału GZL-2, lat 42, pracujący w górnictwie 19 lat.

Wypadek zaistniał w chodniku nadścianowym 24b-W3 w pokładzie 505/₂, w rejonie załamania tego chodnika, na trasie kolejki spągowej zębatej spalinowej typu KSZS 650/900/68, wyposażonej w ciągnik typu CS 80.

Pokład 505/₂ został zaliczony do: IV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia wodnego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i II stopnia zagrożenia tąpaniami. Chodnik nadścianowym 24b-W3 wykonany był w obudowie ŁP9/V32/4/A, o rozstawie odrzwi co 0,8 m, stabilizowanej 10 rozporami typu TR, z opinką z siatki zgrzewanej typu zaczepowego. W miejscu wypadku nachylenie spągu wyrobiska wynosiło 0⁰, szerokość 5,2 m a wysokość 2,7 m. Nachylenie wyrobiska na odcinku poprzedzającym miejsce wypadku było zmienne w zakresie od 0⁰ do 15⁰.

W wyrobisku zabudowana była kolejka spągowa zębata spalinowa typu KSZS-650/900/68, służąca do transportu materiałów między innymi do chodnika nadścianowego 24b-W3 ściany 24-W3 w pokładzie 505/₂. Zestaw transportowy tej kolejki składał się z dwóch platform nośnych, wózka hamulcowego z kabiną główną, części silnikowej, wozu napędowego, kabiny pomocniczej oraz kolejnej platformy nośnej. Pod stropem wyrobiska zabudowane były dwa kable teletechniczne, na ociosie zachodnim trzy rurociągi: 2 x Ø100 mm i Ø150 mm, na ociosie wschodnim cztery rurociągi: 2 x Ø100 mm i 2 x Ø150 mm, kabel elektroenergetyczny 6 kV i lutniociąg pomocniczy z lutni elastycznych Ø1000 mm.

W dniu 16.08.2010 r. na zmianie „C”, rozpoczynającej się o godzinie 18⁰⁰, w rejon oddziału G-2 skierowano pracowników z różnych oddziałów, w tym dyżurujący zastęp ratowniczy do wykonania transportu materiałów kolejką spągową zębatą spalinową do chodnika nadścianowego 24b-W3. Około godziny 22¹⁰ podczas transportu materiałów (pojemniki z Izopianą P, łańcuch gospodarczy oraz płótno podsadzkowe) tą kolejką po upadzie, z niewyjaśnionych przyczyn, nastąpiło niekontrolowane stoczenie się zestawu transportowego, a następnie wykolejenie części zestawu transportowego, tj. silnika z wozem napędowym i kabiny pomocniczej, na szynach łukowych w rejonie załamania chodnika 24b-W3. W następstwie doszło do zsunięcia się z platform transportowanych materiałów. W miejscu tym znaleziono dwóch pracowników, którzy doznali śmiertelnych obrażeń. Nie znana jest przyczyna obecności pracowników w miejscu wypadku.

W wydanej opinii lekarz stwierdził u pierwszego poszkodowanego: „liczne otwarte rany głowy, skręcenie kręgosłupa szyjnego. Zmiażdżenie klatki piersiowej, amputacja urazowa palców II, III, IV, V lewej ręki”, zaś u drugiego poszkodowanego: „Otwarta rana mózgoczaszki, zmiażdżenie twarzoczaszki, zmiażdżenie klatki piersiowej, zmiażdżenie jamy brzusznej”.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było zmiażdżenie górników przez zestaw transportowy kolejki spągowej, w wyniku niekontrolowanego stoczenia i częściowego wykolejenia.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Rybniku wydał decyzje o następującej treści:

I. W dniu 17.08.2010r.:

1. Wstrzymuję ruch zakładu górniczego w części dotyczącej kolejki spągowej spalinowej typu KSZS 650/900/68 nr fabryczny BW-32, obejmującej trasę w chodniku nadścianowym 24b-W3 w pokładzie 505/₂ na poziomie -600, ze względu na częściowe wykolejenie zestawu transportowego z trasy kolejki, uszkodzenia elementów trasy i zestawu transportowego, w wyniku niekontrolowanego stoczenia się zestawu transportowego.
2. Nakazuję, prace związane z wytransportowaniem zestawu transportowego opisanego w punkcie 1, prowadzić w oparciu o technologię, zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniającą bezpośredni nadzór osoby dozoru wyższego, która między innymi prowadzić będzie szczegółową ewidencję znalezionych elementów konstrukcyjnych kolejki.
   O zamiarze rozpoczęcia tych prac powiadomić Dyrektora OUG w Rybniku.
3. Do czasu rozpoczęcia prac, o których mowa w punkcie 2, zabezpieczyć rejon zdarzenia w chodniku nadścianowym 24b-W3 w pokładzie 505/₂ na poziomie -600 przed możliwością dokonania jakichkolwiek zmian, w rejonie zaistniałego zdarzenia.
4. Niezwłocznie dokonać dodatkowych ustaleń w zakresie bezpiecznej eksploatacji pozostałych użytkowanych kolejek spągowych spalinowych, w związku z niekontrolowanym stoczeniem się kolejki w chodniku nadścianowym 24b-W3 w pokładzie 505/₂ na poziomie -600.

II. W dniu 18.08.2010r.:
zobowiązuję Jastrzębską Spółkę Węglową S.A. w Jastrzębiu-Zdroju do:

1. Sprawdzenia skuteczności rozwiązań technicznych, zastosowanych do eksploatacji kolejki spągowej zębatej spalinowej typu KSZS 650/900/68 nr fabryczny BW-32, użytkowanej w rejonie oddziału G-2 w JSW S.A. KWK „Jas-Mos” w Jastrzębiu-Zdroju w dniu 16.08.2010r., przez upoważnioną jednostkę naukowo-badawczą, uwzględniając między innymi:

   • zgodność wyposażenia oraz sprawność poszczególnych elementów zestawu transportowego kolejki z dokumentacjami, na podstawie których ww. urządzenia były eksploatowane, w tym w szczególności układów sygnalizacji, sterowania, hamujących i innych zabezpieczeń,
   • prawidłowość doboru i skonfigurowania zestawu transportowego, w aspekcie występujących nachyleń trasy i kierunku prowadzonego transportu,
   • możliwość wystąpienia zjawiska niekontrolowanego przyśpieszenia jazdy („rozbiegania”) jednostki napędowej zestawu transportowego bezpośrednio przed zaistnieniem zdarzenia,
   • skuteczność działania wózka hamulcowego o numerze P-69,
   • określenie maksymalnej prędkości jazdy zestawu transportowego przed jego częściowym wykolejeniem.
2. Przedstawienia Dyrektorowi OUG w Rybniku na piśmie wyników wykonanych czynności sprawdzających, określonych w pkt. 1 w terminie do dnia 15 września 2010 r.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.