16.12.2010

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 27.12.2010 r.

I N F O R M A C J A Nr 85/2010/EW

w sprawie awarii wiertniczej – przychwycenia przewodu wiertniczego i samowypływu wody podziemnej, zaistniałej w dniu 16.12.2010 r. na wiertni „DEMAX DRILL” Sp. z o. o. Komorniki, podczas wiercenia otworu Nr 1 pod instalację pompy ciepła dla potrzeb Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile, ul. Kalina 10.

Roboty geologiczne na wiertni w Pile-Kalinie, związane z wykonaniem wiercenia 11 otworów o głębokości 185 m każdy pod instalację pompy ciepła dla budynku Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile, realizował „DEMAX DRILL” Sp. z o.o. w Komornikach, na zlecenie P.G.L. „Lasy Państwowe” S.A. Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile.

W dniach 14-15.12.2010 r. wykonywano roboty geologiczne związane z wierceniem otworu Nr 1, urządzeniem wiertniczym typu H-61 SK „Wamet”, metodą wiercenia mechanicznego Ø 143 mm, obrotowego na prawy obieg płuczki iłowej do głębokości 152 m p.p.t.

W dniu 16.12.2010 r., w godzinach rannych (po godz 4⁰⁰), stwierdzono samowypływ wody podziemnej z otworu oraz przychwycenie przewodu wiertniczego Ø 2 7/8” w głębokości 139 m p.p.t., przy zachowanej cyrkulacji pluczki. Wypływająca z otworu woda, której maksymalny wydatek wynosił 120 m³/godz. nastąpił ok. godz. 15⁰⁰. Woda wypełniła doły płuczkowe i rozlała się na placu w bezpośrednim sąsiedztwie budynku Regionalnej Dyrekcji L.P. w Pile. Ok. godz 7⁰⁰ wezwano straż pożarną w celu wypompowania wody, a ok. godz. 9⁰⁰ do akcji włączono ekipę „Hydro-Nafty” Sp. z o.o. w Pile. Przybyłe na wiertnię ekipy rozpoczęły pompowanie wypływającej z otworu wody przy wykorzystaniu 3 szt. strażackich pomp spalinowych typu „Niagara” o wydajności ok. 1300 l/min – każda. Wodę zrzucano wężami strażackimi i tymczasowym rurociągiem PCV Ø 200 mm do studzienek burzowych i rowu odwadniającego przy parkingu samochodowym , położonych w odległości ok. 150 m od wierconego otworu Nr 1.

Wokół wiertni wykonano obwałowanie ziemne o wysokości ok. 2 m oraz przygotowano tymczasowy zbiornik o głębokości ok. 1,5 m i wymiarach: 10 x 15 m w celu gromadzenia wypływającej wody.

W godzinach: 18⁰⁰- 20⁰⁰ podjęto próbę zatłoczenia otworu zaczynem cementowym (ok. 15 m³), przy wykorzystaniu przewodu wiertniczego, która zakończyła się niepowodzeniem.

W dniu 17.12.2010 r. o godz. 9³⁰ Kierownik Ruchu Zakładu poinformował telefonicznie Okręgowy Urząd Górniczy w Poznaniu o zaistniałej awarii wiertniczej i samowypływie wody.

W dniu 17.12.2010 r. kontynuowano pompowanie wody wypływającej z otworu, prace przy umacnianiu wału ziemnego i pogłębianiu zbiornika rozlewiska oraz prace instrumentacyjne przewodu wiertniczego. W ramach akcji ratunkowej opracowano Projekt techniczny nr 1 prac instrumentacyjno-ratowniczych w otworze nr 1 w Pile-Kalinie, który został zatwierdzony przez KRZ „Demax Drill” Sp. z o. o. oraz zabezpieczono teren wiertni.

W nocy z 17 na 18.12.2010 r. ( w godz. 22⁰⁰- 3⁰⁹) zrealizowano przyjęty plan akcji ratunkowej, przeprowadzając następujące operacje w otworze:

• zapięto paker Ø 220 mm na głębokości 44,0 m p.p.t. (warstwa gliny);
• wypełniono przestrzeń pierścieniową nad pakerem – płuczką barytową o gęstości. 1,9 g/cm³;
• do odwiertu przez paker zatłoczono „na chłonność” ok. 37 m³ zaczynu cementowego oraz 0,4 m³ płuczki barytowej, jako przybitka nadpakerową.

w wyniku czego uzyskano całkowitą likwidację samowypływu wody z odwiertu.

W związku z zaistniałą awarią wiertniczą Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu wydał decyzję, wstrzymującą ruch zakładu w części dotyczącej dalszego wiercenia otworu Nr 1 urządzeniem wiertniczym H-61 na wiertni w Pile-Kalinie, do czasu usunięcia przedmiotowego zagrożenia oraz nakazującą podjęcie niezbędnych środków zapobiegawczych zapewniających bezpieczeństwo ruchu zakładu, pracowników, bezpieczeństwo powszechne oraz ochronę środowiska – Decyzja Nr 19/WN/2010 z dnia 17.12.2010 r.
Podczas przeprowadzonej w dniu 17.12.2010 r. kontroli, stwierdzono nieprawidłowości – takie jak:

• wykonawca wiercenia nie dysponował na dzień rozpoczęcia wiercenia projektem prac geologicznych, wykonywanych w celu wykorzystania ciepła Ziemi, zgłoszonym organowi administracji geologicznej Starostwu Powiatowemu w Pile w trybie art. 33 u. 4 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.);
• wykonawca prac geologicznych nie dokonał, zgodnie z art. 35 ww. ustawy, zgłoszenia zamiaru przystąpienia do wykonywania przedmiotowych robót geologicznych właściwemu organowi administracji geologicznej (Starostwo Powiatowe w Pile), organowi nadzoru górniczego (OUG w Poznaniu) oraz Prezydentowi Piły.

Będą one przedmiotem wszczętego z urzędu postępowania wyjaśniającego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Poznaniu.