18 02 2022

Wyższy Urząd Górniczy
         Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                                     Katowice, dnia 2 marca 2022 r.

INFORMACJA Nr 4s/2022/EW

o wypadku śmiertelnym, do którego doszło w dniu 18 lutego 2022 r. o godz. 20³⁰, w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Rudna”, któremu uległ ślusarz-mechanik maszyn i urządzeń górniczych p/z, lat 59, pracujący w górnictwie 14 lat.

Do wypadku ślusarza-mechanika doszło podczas transportu arkusza blachy o masie ok. 1 Mg na stacji przeładunkowej materiałów zlokalizowanej w odległości ok. 100 m na północny-zachód od szybu R-IX w O/ZG „Rudna”, na poziomie 1078 m.

Materiały opuszczane z powierzchni szybem R-IX w wozach przewozu szynowego, transportowane były chodnikiem torowym północnym, a następnie chodnikiem torowym zachodnim do komory materiałowej na podszybiu szybu R-IX, (zwanej dalej stacją przeładunkową), obsługiwaną przez oddział drogowy G-19. Torowisko w stacji przeładunkowej wyprowadzone od chodnika torowego zachodniego zakończone było kozłem oporowym zabudowanym przy skrzyżowaniu stacji przeładunkowej z wyrobiskiem poprzecznym łączącym komorę materiałów długich i chodnik torowy północny, w którym zabudowana była suwnica z elektryczną wciągarką linową. W dniu 18 lutego 2022 r. na zmianie II, rozpoczynającej się o godz. 14⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału drogowego wyznaczył zespół składający się z dwóch pracowników, m.in. do przeładunku czterech blach grubych ze stali typu Hardox 450 o wymiarach 3,0 x 1,5 x 0,02 m i masie ok. 1 tony każda z wozu szynowego (tzw. drzewiarki) na łyżkę ładowarki kołowo-przegubowej typu LKP-403D (zwanej dalej „ładowarką”). Od godz. 18⁰⁰ nadzór nad pracownikami przejął sztygar zmiany III WSP. Do odbioru blach ze stacji przeładunkowej oraz przetransportowania ich ładowarką do spawalni oddziału T-7, sztygar zmianowy oddziału taśmowego T-7 prowadzący zmianę III wyznaczył operatora z oddziału T-7. Każda z blach po poziomym załadowaniu na zamkniętą łyżkę ładowarki i jej zabezpieczeniu pasami miała być przewożona do spawalni oddalonej o ok. 300 m od stacji przeładunkowej. Do przeładunku czterech blach ułożonych na przemieszczonej pod kozły oporowe drzewiarce, (po dwie blachy na każdej burcie, w kształcie litery V), pracownicy oddziału drogowego wykorzystywali zabudowane na stacji przeładunkowej urządzenie dźwignicowe z wciągnikiem elektrycznym linowym wraz ze zbloczem i hakiem o nośności 8 Mg oraz samozaciskowym uchwytem do transportu pionowego blach  z zawiesiem linowym podwójnym (2x1,4 Mg) połączonym z uchwytem zamkniętym stalowym do zawieszania na haku suwnicy. Ok. godz. 20⁰⁰  na miejsce prowadzonego przez oddział drogowy rozładunku przyjechała ładowarka z oddziału T-7. Operator skierował łyżkę w kierunku czoła drzewiarki, na której umieszczone były arkusze blach. Po zatrzymaniu ładowarki, operator wraz z pracownikiem oddziału drogowego odchylili jedną z blach umożliwiając obsługującemu urządzenie dźwignicowe założenie uchwytu samozaciskowego na środek górnej krawędzi odchylonej blachy. Po zamocowaniu uchwytu samozaciskowego operator udał się do kabiny ładowarki, a pracownik obsługujący urządzenie dźwignicowe podniósł blachę, kierując ją w stronę łyżki ładowarki, która podjechała prostopadle do czoła drzewiarki. Idąc obok blachy ślusarz-mechanik asekurował jej przemieszczanie suwnicą w kierunku łyżki ładowarki. Kiedy podniesiony dolny koniec blachy znajdował się nad zewnętrzną, czołową krawędzią łyżki z niewyjaśnionych przyczyn nastąpiło wyczepienie się blachy z uchwytu samozaciskowego. Opadająca blacha uderzyła i częściowo przygniotła ślusarza-mechanika znajdującego się między łyżką ładowarki a drzewiarką. Operator ładowarki oraz obsługujący urządzenie dźwignicowe, po uniesieniu łomem arkusza blachy, uwolnili poszkodowanego spod blachy i przystąpili do udzielania pierwszej pomocy. Operator ładowarki powiadomił telefonicznie o wypadku dyspozytora ruchu, który wezwał ratowników-sanitariuszy z lekarzem z JRGH. Po przybyciu na miejsce wypadku lekarz przejął udzielanie pomocy poszkodowanemu. Podczas transportu pod szyb R-IX i wyjazdu na powierzchnię poszkodowany podawany był reanimacji. Około godz. 22³⁸ lekarz stwierdził zgon poszkodowanego, wskutek urazu wielonarządowego i wstrząsu hipowolemicznego.

Przyczyną wypadku było uderzenie i przygniecenie ślusarza-mechanika arkuszem blachy, która wyczepiła się z uchwytu samozaciskowego, podczas jej transportu wciągnikiem elektrycznym.

Po przeprowadzeniu w dniu 19 lutego 2022 r. na zmianie IV WSP z dnia poprzedniego oględzin miejsca wypadku, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu, wstrzymał decyzją:

• ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Rudna” w Polkowicach, w części dotyczącej stacji przeładunkowej materiałów oddziału G-19 do czasu usunięcia zagrożenia od przechylonego w stronę osi skrzyżowania stosu opon SMG, zlokalizowanych przy północno-zachodnim narożu skrzyżowania stacji przeładunkowej, usunięcia leżącej na spągu blachy ze stali typu Hardox 450 o wymiarach 3,0 m x 1,5 m x 0,02 m, na zasadach ustalonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego;
• ruch urządzenia dźwignicowego z wciągnikiem elektrycznym linowym wraz ze zbloczem i hakiem o nośności 8 ton, na stacji przeładunkowej materiałów oddziału G-19 do czasu przeprowadzenia przez właściwego rzeczoznawcę oceny ich stanu technicznego w aspekcie zgodności z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczno-ruchową producenta, w nawiązaniu do zaistniałego wypadku związanego z transportowaniem za pomocą powyższego urządzenia, zblocza i haka, blachy ze stali typu Hardox 450 o wymiarach3,0 m x 1,5 m x 0,02 m oraz doprowadzenia powyższych urządzeń do stanu zgodności z dokumentacją techniczno-ruchową producenta, a także dokonania odbioru technicznego i uzyskaniu wymaganego zezwolenia na oddanie ich do ruchu;
• ruch samozaciskowego uchwytu do transportu pionowego blach wraz z zawiesiem linowym podwójnym, zabezpieczonych w miejscu wypadku na stacji przeładunkowej materiałów, do czasu przeprowadzenia przez właściwego rzeczoznawcę oceny ich stanu technicznego w aspekcie zgodności z obowiązującymi przepisami i dokumentacją techniczno-ruchową producenta i ustalenia ich wpływu na zaistniały wypadek, w szczególności na transportowanie przy ich wykorzystaniu blachy ze stali typu Hardox 450 o wymiarach 3,0 m x 1,5 m x 0,02 m oraz doprowadzenia powyższych urządzeń do stanu zgodności z wymaganiami techniczno-ruchowymi producentów;
• załadunek blach stalowych w O/ZG „Rudna” z wykorzystaniem samozaciskowych uchwytów do transportu pionowego blach, do czasu sprawdzenia ich stanu technicznego i ustalenia przez kierownika ruchu zakładu górniczego zasad bezpiecznego sposobu jego prowadzenia.

Ponadto Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał Przedsiębiorcy KGHM Polska Miedź S.A.:

• przeprowadzić, przez właściwego rzeczoznawcę, ocenę wpływu stanu technicznego urządzenia dźwignicowego z wciągnikiem elektrycznym linowym wraz ze zbloczem i hakiem o nośności 8 ton, zabudowanego na stacji przeładunkowej materiałów oddziału G-19, na zaistniałe zdarzenie wypięcia się podczas transportu blachy ze stali typu Hardox 450 o wymiarach 3,0 m x1,5 m x 0,02 m;
• przeprowadzić, przez właściwego rzeczoznawcę, ocenę wpływu stanu technicznego samozaciskowego uchwytu do transportu pionowego blach wraz z zawiesiem linowym podwójnym, zabezpieczonych w miejscu wypadku na stacji przeładunkowej materiałów oddziału G-19, na zaistniałe zdarzenie wypięcia się podczas transportu blachy ze stali typu Hardox 450 o wymiarach 3,0 m x1,5 m x 0,02 m, ze szczególnym uwzględnieniem stanu elementów (zębów) chwytaka w samozaciskowym uchwycie do transportu pionowego blach oraz wpływu twardości transportowanej blachy;
• przedstawić Dyrektorowi Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu sprawozdanie i wyniki z wykonanych wyżej wymienionych czynności, w terminie bezzwłocznym.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.