18_08_2021

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 22 października 2021 r.

INFORMACJA Nr 34/2021/EW

w sprawie wypadku zbiorowego (dwa wypadki powodujące czasową niezdolność do pracy), zaistniałego w dniu 18 sierpnia 2021 r. około godziny 22⁴⁸ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. KWK „Borynia-Zofiówka” Ruch „Zofiówka” w Jastrzębiu-Zdroju.

Wypadek zaistniał w ścianie C-3 w pokładzie 505/1 na poziomie 900 m.

Pokład 505/1 o grubości od 3,3 m do 4,0 m i nachyleniu do 26° zaliczony został doIV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. W stropie pokładu zalegają naprzemienne warstwy iłowca oraz mułowca i piaskowca o grubości do 20,7 m.

Ściana C-3 o długości do 250 m i nachyleniu: podłużnym 18° oraz poprzecznym 15°w kierunku calizny, eksploatowana systemem podłużnym z zawałem stropu, prowadzona była pomiędzy chodnikami: podścianowym C-3 i nadścianowym C‑3. Ściana wyposażona została w kombajn ścianowy typu KSW880EU/3,3 kV, przenośnik zgrzebłowy ścianowy typu Rybnik-850 oraz 164 sekcje obudowy zmechanizowanej, w tym 132 sekcje typu JZR-17/41-POz WII, 18 sekcji typu BW-JZR-17/43-POz WII, 11 sekcji typu HYDROTECH-JZR 14/39-POz WII oraz 3 sekcje typu HYDROTECH- JZR-14/39 POz/S WII. Sekcje obudowy zmechanizowanej oznaczono kolejnymi numerami począwszy od chodnika podścianowego C-3. Ścianę przewietrzano systemem na „U” wzdłuż calizny węglowej, prądem powietrza doprowadzanym chodnikiem podścianowym C-3 w ilości 1220 m³/min.

Podczas eksploatacji pokładu 505/1 ścianą C-3, rozpoczętej w dniu 21 czerwca 2021 r., na jej wybiegu występowały zaburzenia geologiczne. Do dnia 18 sierpnia 2021 r. ściana uzyskała około 63,5 m postępu z planowanych 410 m i odsłonięto w niej uskok o zrzucie do około 4,0 m na odcinku od sekcji nr 15 do sekcji nr 30, co powodowało konieczność wykonywania robót strzałowych w zaburzeniu.

W dniu 18 sierpnia 2021 r., na zmianie „F” rozpoczynającej się o godzinie 20³⁰, sztygar zmianowy oddziału G-1z skierował zespół 3 górników do prac związanych z wykonaniem otworów strzałowych w ścianie C-3 na odcinku od sekcji nr 30 do sekcji nr 26.

Około godziny 23⁰³, po odwierceniu 4 otworów strzałowych, 2 górników w rejonie sekcji nr 26 weszło na przenośnik ścianowy i przystąpiło do wiercenia kolejnego otworu wiertarką udarową pneumatyczną typu WUP-22. W tym czasie z niezabezpieczonego dodatkowo stropu i ociosu odspoiła się bryła skalna o wymiarach 0,37 m x 0,40 m x 0,40 m, która staczając się uderzyła górników.

Poszkodowani pracownicy zostali przetransportowani na noszach w kierunku szybu II na poziomie 900 i po wyjeździe na powierzchnię przewiezieni karetką pogotowia do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju.

W opinii z dnia 19 sierpnia 2021 r. lekarz stwierdził u jednego z górników „Stłuczenie głowy, zwichnięcie barku lewego, stłuczenie klatki piersiowej po lewej stronie.”, natomiast u drugiego górnika „Stłuczenie lewego biodra, otarcie skóry klatki piersiowej po lewej, brzucha nad lewym talerzem biodrowym, uda prawego”.

Przyczyną wypadku zbiorowego górników przebywających na konstrukcji uruchomionego przenośnika zgrzebłowego ścianowego było uderzenie ich bryłą skalną o wymiarach 0,37 m x 0,4 m x 0,4 m odspojoną z niezabezpieczonego dodatkowo stropu i ociosu, która prawdopodobnie uderzając o zakleszczoną żerdź przemieszczała się w kierunku sekcji obudowy zmechanizowanej i spowodowała upadek górników z konstrukcji przenośnika i ich przewrócenie na spąg ściany. Do zaistnienia wypadku przyczyniło się zamknięcie osłony pola przejścia w sekcji nr 26 w pozycję niezabezpieczającą pracowników.

W związku z wypadkiem zbiorowym Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku wstrzymał ruch zakładu górniczego JSW S.A. KWK „Borynia- Zofiówka” Ruch „Zofiówka” w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, w części dotyczącej wykonywania wierceń otworów strzałowych w ścianie C-3 w pokładzie 505/1, na odcinku około 22 m, gdzie występuje zaburzenie geologiczne, tj. od sekcji o numerze kolejnym w ścianie nr 15 do nr 30.

Wznowienie w tej części ruchu zakładu górniczego uwarunkował:

1. w sekcji obudowy zmechanizowanej typu JZR 17/41/PozWII o kolejnym numerze 24 w ścianie podłączeniem cięgna siłownika mechanizmu otwierania i zamykania osłony czoła ściany do stropnicy zasadniczej.
2. w sekcji obudowy zmechanizowanej typu JZR 17/41/PozWII o kolejnym numerze 28 w ścianie wymianą uszkodzonego układu hydraulicznego współpracującego
   z podwójnym blokiem zaworowym, umożliwiającym stabilne utrzymanie osłony czoła ściany w dowolnym położeniu.
3. zabudowaniem powyżej miejsca wykonywania wierceń zapory złożonej ze stojaków drewnianych o średnicy minimum 18 cm rozpartych między stropem bezpośrednim lub stropnicą sekcji obudowy zmechanizowanej, a spągiem ściany lub rynny PZS, we wzajemnej odległości 0,5 m oraz poziomo ułożonych połowic względem drewna okrągłego (minimalna wysokość zapory 0,6 m).

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.