18.03.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP/6/gg-23/2009

Katowice, dnia 23.03.2009 r.

I N F O R M A C J A Nr 6/2009 śm./EW

o wypadku śmiertelnym, zaistniałym w dniu 18.03.2009r. o godzinie 2⁴⁸w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. KWK „Zofiówka” w Jastrzębiu Zdroju, w ścianie G-4 w pokładzie 410, na poziomie 900, któremu uległ górnik kombajnista, lat 42, pracujący w górnictwie 21 lat.

Wypadek zaistniał w ścianie G-4 w pokładzie 410, poziom 900, na styku obudowy zmechanizowanej ściany z obudową indywidualną, w odległości 1,1m od chodnika podścianowego G-4 i 2,6m od ociosu ściany.

Pokład 410 w partii G został zaliczony do: IV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia wodnego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami oraz do kategorii zagrożonych wyrzutami metanu i skał. Ściana G-4 o średniej miąższości od 2,0m do 2,3m, eksploatowana była systemem podłużnym na zawał. Nachylenie podłużne ściany w miejscu wypadku wynosiło 7⁰, zaś poprzeczne 0⁰. Wyposażenie ściany stanowiły: kombajn typu JOY 4LS8-3300V z organami urabiającymi o średnicach 1600mm i zabiorze 800mm, sterowany radiowo, przenośnik ścianowy typu RYBNIK-850, 127 sekcji obudowy zmechanizowanej typu JZR-13/28-POz i 7 sekcji obudowy zmechanizowanej typu JZR-13/28-POz/S. Strop ściany na odcinku pomiędzy chodnikiem podścianowym G-4 a pierwszą sekcją obudowy zmechanizowanej podbudowany był parą stropnic stalowych o profilu KS21 długości 6,0m, przebudowywanych naprzemiennie, z których każda podbudowana była 4 stojakami. Ponadto, na tym odcinku zabudowane były dwa ciągi stropnic drewnianych. Napęd przenośnika ścianowego wysunięty był do chodnika podścianowego G-4. Ściana oświetlona była lampami typu OLR 1/36, zaś przesyp z przenośnika ścianowego na przenośnik podścianowy typu Grot-750 lampą typu G-100M. Ściana była przewietrzana systemem na „Y”. Powietrze było doprowadzone chodnikami podścianowymi G-2 i G-4, a odprowadzone chodnikiem podścianowym G-4.

W dniu 17.03.2009r., na zmianie D, rozpoczynającej się o godzinie 0⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału G-4 skierował do ściany G-4 zespół 15 pracowników w celu prowadzenia wydobycia. Kombajn na początku zmiany znajdował się w rejonie sekcji nr 15 z jazdą w stronę chodnika podścianowego G-4. O godzinie 1¹⁶ uruchomiono kombajn i urobiono caliznę węglową do samego skrzyżowania ściany z przedmiotowym chodnikiem, a następnie wycofano kombajn w rejon sekcji nr 25. Po wykonaniu przekładki trasy przenośnika oraz napędu o wykonany zabiór przebudowano stropnicę stalową, pierwszą od strony chodnika podścianowego G-4, wysięgnikowo do ociosu węglowego. Następnie, około godziny 2³⁶, rozpoczęto ponowne urabianie kombajnem w stronę chodnika podścianowego G-4. O godzinie 2⁴⁸ doszło do pochwycenia przebudowanej stropnicy organem urabiającym, jej wygięcia oraz gwałtownego przemieszczenia pod organem. Sterujący kombajnem górnik kombajnista, stał w tym momencie naprzeciw prawego organu urabiającego, obok pierwszej sekcji obudowy zmechanizowanej, zamiast w odległości nie mniejszej niż 2,0m od organu, jak przewidywał projekt techniczny ściany. Przemieszczająca się stropnica uderzyła i przygniotła głowę kombajnisty do bocznej przedniej osłony stropnicy sekcji. Poszkodowany osunął się na przebiegającą tamtędy linkę awaryjnego wyłączania przenośnika ścianowego, powodując jego wyłączenie. Drugi kombajnista, słysząc uderzanie noży kombajnowych o metal, wyłączył kombajn i udał się w kierunku prawego organu, gdzie zauważył kolegę w pozycji klęczącej z zakrwawioną i zmiażdżoną głową. O zaistniałym wypadku powiadomił pozostałych pracowników. Przybyły na miejsce wypadku lekarz stwierdził natychmiastowy zgon. W opinii lekarskiej zapisał: „zmiażdżenie czaszki z rozerwaniem mózgowia”.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było gwałtowne uderzenie i przygniecenie głowy górnika kombajnisty stropnicą stalową, pochwyconą przez organ urabiający kombajnu, do bocznej osłony stropnicy sekcji obudowy zmechanizowanej.

Przyczyna ta wynikła z:

przebywania górnika kombajnisty w miejscu niebezpiecznym, niezgodnie z ustaleniami projektu technicznego eksploatacji ściany,
niezachowania przez niego należytej uwagi przy urabianiu kombajnem.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor OUG w Rybniku w dniu 18.03.2009r. wydał decyzję, w której nakazał:
Wstrzymać ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji ściany G-4 w pokładzie 410 na poziomie 900 do czasu:

prawidłowej zabudowy odcinka ściany z obudową indywidualną od strony chodnika podścianowego G-4,
prawidłowej zabudowy rejonu skrzyżowania ściany z chodnikiem podścianowym G-4 w pokładzie 410,
odbioru przedmiotowych robót z wynikiem pozytywnym przez komisję powołaną przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.