18.03.2011

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-13/gem-22/2011

Katowice, dnia 24.03.2011 r.

I N F O R M A C J A Nr 13/2011 śm/EW

w sprawie wypadku śmiertelnego, zaistniałego w dniu 18 marca 2011 r. ok. godziny 7²⁰ w Interfarma Sp. z o.o. we Wrocławiu - zakład górniczy Kopalnia Kruszywa Naturalnego „Strzelce II” w Strzelcach, któremu uległ – pracownik gospodarczy, lat 62, pracujący w zakładzie górniczym 4 lata.

Wypadek zaistniał na skraju zbiornika wodnego, wyrobiska górniczego w miejscu przebiegu odstawczego rurociągu tłocznego z koparki pływającej ssąco - refulującej Döpke typu S III E do zakładu przesiewania. Zakład górniczy - Kopalnia Kruszywa Naturalnego „Strzelce II” prowadził wydobycie kruszywa spod lustra wody przy pomocy koparki pływającej ssąco - refulującej Döpke typu S III E. Z koparki tej urobek dostarczany był rurociągiem do zakładu przesiewania, zlokalizowanego w odległości około 60 m od linii brzegowej. Rurociąg składał się z części pływającej oraz z części lądowej i był wykonany z odcinków rur PCV Ø 400 mm zakończonych kołnierzami. W celach technologicznych rurociąg był okresowo wydłużany lub skracany w ustalonym (stałym) miejscu tj. na połączeniu części pływającej z lądową.

Zgodnie z przyjętą organizacją robót w dniu 18.03.2011 r., na zmianie I trwającej od godz.6⁰⁰ do godz. 14⁰⁰, przystąpiono do wydłużania rurociągu. Osoba średniego dozoru ruchu specjalności mechanicznej, prowadząca zmianę, skierowała do ww. prac 3 osobową brygadę składającą się z operatora koparki pływającej ssąco - refulującej, operatora ładowarki i pracownika gospodarczego. Prace rozpoczęto około godziny 6⁰⁰ i prowadzone były pod bezpośrednim nadzorem osoby średniego dozoru specjalności mechanicznej. Do wykonania prac używana była koparka jednonaczyniowa, podsiębierna, na podwoziu gąsienicowym typu VOLVO EC 240LC (służąca do podwieszania części pływającej rurociągu). Około godz. 7¹⁵, po zakończeniu prac tj. po zabudowie jednej wstawki rurociągu - część pływająca (wstawka o długości 12 m) i połączeniu z częścią lądową rurociągu, osoba dozoru poleciła pracownikom wchodzącym w skład brygady udać się do swoich miejsc pracy: operator koparki pływającej ssąco-refulującej udał do łodzi w celu dopłynięcia do koparki pływającej, operator ładowarki udał do swojej maszyny w celu wykonywania załadunku samochodów, pracownik gospodarczy udał się do zakładu przesiewania w celu jego uruchomienia.

Osoba średniego dozoru (posiadająca uprawnienia do obsługi koparki) wsiadła do kabiny koparki w celu odjechania na odległość około 5 m od linii brzegowej. Obrotowe nadwozie, wraz z wysięgnikiem i ramieniem z naczyniem roboczym (łyżką), skierowane było przodem w kierunku rurociągu - część pływająca. Operator, bez podania sygnału ostrzegawczego, rozpoczął manewr obrotu nadwozia koparki o ok. 180⁰ w lewo, chcąc skierować nadwozie w kierunku planowanej jazdy koparki. Po obrocie o około 25⁰ potrącił łyżką wchodzącego w zasięg wysięgnika i ramienia łyżki pracownika gospodarczego, który najprawdopodobniej wrócił się po pozostawione narzędzia. W wyniku uderzenia pracownik gospodarczy doznał obrażeń. Operator natychmiast zatrzymał ruch obrotowy nadwozia koparki i wysiadł z kabiny, a następnie po stwierdzeniu u poszkodowanego oznak życia, wezwał Pogotowie Ratunkowe.
Przybyły na miejsce wypadku lekarz pogotowia stwierdził zgon poszkodowanego.

Prawdopodobną przyczyną wypadku śmiertelnego było gwałtowne uderzenie poszkodowanego łyżką koparki, w wyniku którego doznał on śmiertelnych obrażeń.

Do wypadku przyczyniło się wejście poszkodowanego w zasięg wysięgnika i ramienia z łyżką obracającego się nadwozia koparki oraz brak podania przez operatora koparki sygnału ostrzegawczego przed rozpoczęciem planowanego obrotu nadwozia koparki.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu nakazał:

1. Wstrzymać eksploatację koparki typu VOLVO EC 240LC do czasu uruchomienia sygnalizacji ostrzegającej przed jej uruchomieniem.
2.  Opracować i wprowadzić do stosowania instrukcję bezpiecznego wykonywania prac związanych ze skracaniem lub wydłużaniem odstawczego rurociągu tłocznego z koparki pływającej ssącej typu S III E do zakładu przeróbczego z wykorzystaniem koparki typu VOLVO EC 240LC.
3. Zapoznać z przyczynami i okolicznościami wypadku pracowników zakładu górniczego oraz przeszkolić operatorów koparek i pozostałe osoby zatrudnione w ruchu zakładu górniczego w zakresie przebywania ludzi w bliskim sąsiedztwie koparki.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.