18.03.2011.1

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 23.03.2011 r.

I N F O R M A C J A Nr 19/2011/EW

w sprawie wypadku poparzenia łukiem elektrycznym jaki miał miejsce w dniu 18.03.2011 r. około godz. 8⁰⁰ w KWB „Konin” w Kleczewie S.A na odkrywce „Lubstów”, któremu uległ elektromontera firmy obcej - „AQUAKON” z Lubstowa, pracach remontowo-porządkowych w zakresie uporządkowania i przeglądu rozdzielni niskonapięciowej, któremu uległ pracownik tej firmy, pracujący wcześniej w górnictwie 27 lat.

Wydobycie węgla na odkrywce „Lubstów” zostało zakończone w kwietniu 2009 roku. Na odkrywce pozostały obiekty związane z załadownią węgla. Takim obiektem jest stacja S-35 6/0,5/0,4/023 kV.

W związku z planowaną odstawą węgla z odkrywki „Tomisławice” do załadowni węgla na odkrywce „Lubstów” rozpoczęto niezbędne prace remontowo-porządkowe na obiektach załadowni odkrywki „Lubstów”, w tym na stacji S-35 6/0,5/0,4/023 kV.

W dniu 18.03.2011 r., na pierwszej zmianie, trzech pracowników firmy „AQUAKON” z Lubstowa miało za zadanie przeprowadzenia odkurzania w części niskonapięciowej stacji oraz wykonanie przeglądu i naprawy oświetlenia i ogrzewania stacji.
W tym celu na miejsce pracy udał się brygadzista i dwóch elektromonterów firmy „AQUAKON” z Lubstowa. Odkurzacz przemysłowy wraz z drabiną zostały dowiezione na stację S-35 wózkiem akumulatorowym. Zostały zdjęte z wózka akumulatorowego i wniesione do stacji.

Elektromonter przed zasileniem odkurzacza obejrzał przestrzeń w stacji, którą miał uporządkować. Przed rozpoczęciem odkurzania, podał stojącemu na drabinie drugiemu elektromonterowi świetlówkę, którą ten miał włożyć do oprawy w celu oświetlenia miejsca pracy w rozdzielni.

Według zeznań poszkodowanego, przed zasileniem odkurzacza przemysłowego poszkodowany chciał wyłączyć za pomocą wyłącznika APU-30A napięcie 500 V AC w rozdzielni 500 V, w rejonie której miał przeprowadzić odkurzanie.

Podczas wyłączania nastąpiło zwarcie w wyłączniku APU-30A, został zainicjowany łuk elektryczny, który poparzył prawą dłoń oraz twarz elektromontera.

W wyniku doznanych obrażeń poszkodowany elektromonter został przewieziony na oddział chirurgiczny szpitala w Koninie. W wyniku działania łuku elektrycznego doszło do zapalenia wyposażenia elektrycznego pola 500 V AC oraz pola 0,4 kV i 0,23 kV.

Zapalony osprzęt ugasiła Zakładowa Straż Pożarna KWB „Konin”

Stacja S-35 w dniu zdarzenia zasilana była z pola nr 11-6kV dwoma przewodami ziemnymi typu YAKY 3 x 240 mm² ze stacji zasilającej SDs-01 30/6kV zgodnie ze schematem sieci 30 kV i 6 kV i schematem rozdzielni 30 kV i 6 kV stacji SDs-01.

Pole nr 11-6kV stacji SDs-01 posiada aktualne protokóły badań.

W stacji S-35 zasilanie wprowadzone jest do pola nr 3-6 kV, następnie szynami rozdzielni do poszczególnych pól odpływowych, pola zasilającego transformator 6/0,5 kV zgodnie ze schematem rozdzielni S-35/6 kV.

Pole nr 1-6 kV jest polem odpływowym z którego kablem ziemnym typu YAKY 3 x 240 mm² zasilana jest stacja S-33 (załadowania węgla o/Lubstów).

Pole nr 2-6 kV jest polem zasilającym transformator 6/0,5 kV typu T3Gc-630 kVA. Strona wtórna transformatora zabezpieczona jest przez wyłącznik APU-30A 1000A skąd zasilane są odbiory technologiczne stacji i transformatory - 0,5/0,4 kV oraz 0,5/0,231 kV zgodnie ze schematem 500 V rozdzielni S-35.

Zasilanie stacji S-35 napięciem 6 kV zostało wyłączone w polu nr 11 stacji SDs-01 po zwarciu w układzie wyłącznika APU-30A na polecenie kierownika oddziału LE-1 przed rozpoczęciem akcji gaśniczej.

Bezpośrednią przyczyną wypadku poparzenia łukiem elektrycznym twarzy i prawej dłoni elektromontera było działanie łuku elektrycznego powstałego na wskutek zwarcia w układzie wyłącznika APU-30A.

Pośrednimi przyczynami wypadku było stosowanie niebezpiecznych metod pracy wyrażających się brakiem obudowy wyłącznika APU-30A, która została usunięta z konstrukcji wyłącznika APU-30A oraz nieprzestrzeganie warunków bezpiecznego wykonywania pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu nakazał:

1. Wstrzymać ruch części niskonapięciowej stacji S-35 na odkrywce „Lubstów” do czasu usunięcia skutków działania łuku elektrycznego i przywrócenia wyposażenia stacji do stanu zgodnego z dokumentacją.
2.  Zapoznać z przyczynami i okolicznościami zaistniałego wypadku pracowników zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego.
3. Dokonać analizy dokumentu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w zakresie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy dla elektromontera oraz podjąć skuteczne działania w celu wyeliminowania zagrożeń występujących na stanowisku pracy poszkodowanego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Poznaniu.