18 06 2020
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 29 czerwca 2020 r.
INFORMACJA Nr 21/2020/EW
w sprawie awarii górniczego wyciągu szybowego w szybie „Kolejowy I”, zaistniałej w dniu 18 czerwca 2020 r. o godzinie 1645 w Spółce Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu, Oddział w Czeladzi, Centralny Zakład Odwadniania Kopalń, Ruch II Pompownie Stacjonarne, Pompownia Stacjonarna Siemianowice.
Awarii uległ górniczy wyciąg szybowy zabudowany w szybie „Kolejowy I”.
Wyrobiska zakładu górniczego udostępniono szybami „Kolejowy I” i „Zygmunt August II”. Szyb „Kolejowy I” jest szybem jednoprzedziałowym wyposażonym w przedział drabinowy. W szybie zabudowano górniczy wyciąg szybowy służący do jazdy ludzi oraz transportu materiałów do poziomów 321 m, 450 m i 630 m. W szybie „Zygmunt August II” zabudowano pomocniczy wyciąg awaryjno-rewizyjny służący do prowadzenia ewakuacji oraz robót szybowych. Na poziomach 321 m oraz 630 m zabudowano urządzenia i układy głównego odwadniania zakładu górniczego.
Górniczy wyciąg szybowy w szybie „Kolejowy I” wyposażono w maszynę wyciągową z silnikiem napędowym typu SS280/90x16 2720 A o mocy 1620 kW zasilanym z przetwornicy sterującej w układzie Leonarda. Alternatywne zasilanie silnika napędowego maszyny wyciągowej zrealizowano z Tyrystorowej Przetwornicy Przewoźnej.
Do chłodzenia silnika wyciągowego wykorzystano wentylator napędzany silnikiem o mocy 16 kW i napięciu 500 V zabudowany w podpiwniczeniu (piwnicy) budynku maszyny wyciągowej. Uzwojenia silnika napędowego maszyny wyciągowej chłodzone są powietrzem pobieranym z zewnątrz budynku a następnie przetłaczanym poprzez kanał chłodzenia, który częściowo zabudowano w posadzce w podpiwniczeniu budynku. Podpiwniczenie budynku maszyny wyciągowej wyposażono w osobne drzwi wejściowe.
W dniu 18 czerwca 2020 r. o godzinie 1645, podczas nagłej burzy z intensywnymi opadami deszczu (nawałnicy), poprzez drzwi wejściowe do podpiwniczenia budynku maszyny wyciągowej wdarła się woda, zalewając kanał chłodzenia silnika napędowego maszyny wyciągowej. Podczas pracy wentylatora chłodzącego woda z kanału chłodzenia została wypchnięta na uzwojenia silnika wyciągowego, powodując ich zawilgocenie i doziemienie w obwodach prądowych tego silnika. Podjęte próby wysuszenia uzwojeń nie spowodowały poprawy ich rezystancji izolacji. Podczas badania stanu technicznego silnika wyciągowego w dniu 19 czerwca 2020 r. służby elektryczne zakładu górniczego stwierdziły zawilgocenie i zaniżenie stanu rezystancji izolacji wszystkich uzwojeń silnika oraz zabrudzenie nabiegunników i uszkodzenie jednej z cewek w obwodzie wzbudzenia. Stan silnika określono, jako niedostateczny, nienadający się do eksploatacji.
Przyczyną awarii było nagłe wdarcie się wody, podczas burzy z intensywnymi opadami, do kanału chłodzenia przy pracującym wentylatorze chłodzącym uzwojenia silnika napędowego maszyny wyciągowej.
W związku z zaistniałą awarią Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego wydał decyzję wstrzymującą ruch zakładu górniczego SRK S.A. w Bytomiu, Oddział w Czeladzi, Centralny Zakład Odwadniania Kopalń, Ruch II Pompownie Stacjonarne, Pompownia Stacjonarna Siemianowice w części dotyczącej górniczego wyciągu szybowego w szybie „Kolejowy I”, w związku z zaistnieniem bezpośredniego zagrożenia dla tego zakładu i jego pracowników oraz określił warunki wznowienia ruchu tych urządzeń.
Ponadto, nakazał podjęcie działań organizacyjno-technicznych w celu zapewnienia obsługi urządzeń i układów głównego odwadniania znajdujących się na poziomach 321 m oraz 630 m.
Informację opracowano na podstawie danych z SUG w Katowicach.