18.08.2009

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
OWP-16/gem-20/2009

Katowice, dnia 20.08.2009 r.

INFORMACJA Nr 16/2009 śm./EW

o wypadku śmiertelnym zaistniałym w dniu 18.08.2009 r., około godziny12²⁰, w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin” w Lubinie, któremu uległ ślusarz-mechanik (operator samojezdnych maszyn górniczych przodkowych – pod ziemią), lat 48, pracujący w górnictwie 20 lat

Wypadek zaistniał w Rejonie Wschodnim, na poziomie 610 m, na wlocie do przecinki P-56 w rejonie skrzyżowania z chodnikiem oponowym W74E3, w rejonie robót górniczych oddziału G-4. Odział G-4 prowadził eksploatację złoża rudy miedzi w polach II/15 i III/15 systemem komorowo-filarowym z podsadzką hydrauliczną oraz odbierał urobek z robót przygotowawczych, wykonywanych przez firmę GBG Świętochłowice. Wyrobiska drążone były kombajnem chodnikowym, a odstawa urobku odbywała się ładowarkami kołowymi na punkt wyładowczy. Chodnik W74E3 przewietrzany był prądem powietrza zużytego z rejonów oddziałów G-4 i G-9 odprowadzanym do szybów wentylacyjnych L-IV, L-V i R-VIII.

W miejscu wypadku chodnik W74E3 miał wysokość 4,3 m i szerokość 7,1 m; spąg był poziomy, równy i suchy. Strop zabezpieczony był obudową kotwiową ekspansywną, o długości żerdzi 1,8 m, w siatce kotwienia 1,0 m x 1,0 m. W przecince P-56, w odległości około 2,5 m od wlotu do chodnika oponowego W74E3, stała ładowarka typu LKP-0403, użytkowana na zmianie I przez operatora oddziału wentylacyjno–drogowego W-6, który w związku z awarią uniemożliwiającą dalszą jazdę ładowarki, zaparkował ją i zabezpieczył klinami. Na zderzaku ciągnika ładowarki umieszczony był znak zakazu ruchu.

W dniu 18.08.2009 r. ślusarz–mechanik zjechał szybem L-III, około godz. 10³⁰, na zmianę II w systemie WSP. Przed zjazdem sztygar zmianowy oddziału mechanicznego C-2B wyznaczył go do obsługi ładowarki łyżkowej typu LKP-0805 nr zakładowy 29 w oddziale G-4. Ślusarz–mechanik posiadał stosowne upoważnienie do obsługi samojezdnych maszyn przodkowych wydane przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego O/ZG „Lubin”. Na dole, został przewieziony ze stacji osobowej SO-1, przy szybie zjazdowym L-III, na stację SO-7, zlokalizowaną w chodniku oponowym W-74E3, na wysokości przecinki nr P-55, po czym pieszo przeszedł do komory oddziału górniczego G-4. Około godz. 11⁴⁵ zgłosił się do sztygara zmianowego oddziału G-4, od którego otrzymał polecenie udania się do przecinki P-50, celem przejęcia ładowarki nr 29 od operatora zmiany I, a następnie wykonywania odstawy urobku z przodków drążonych przez firmę GBG Świętochłowice. Sztygar zmianowy oddziału G-4 udzielił ślusarzowi–mechanikowi instruktażu stanowiskowego informując go o stanie robót prowadzonych w rejonie prac wykonywanych przez firmę GBG. Około godz. 12⁰⁰ ślusarz-mechanik wyszedł z komory oddziału G-4 i pochylnią L-41 udał się do miejsca przekazywania maszyn przy przecince P-50.

Wobec braku bezpośrednich świadków, na podstawie przeprowadzonych oględzin miejsca zdarzenia, przesłuchania świadków pośrednich, w tym osób dozoru prowadzących zmianę i osób udzielających pierwszej pomocy oraz analizy okoliczności wypadku, przyjęto następujący, najbardziej prawdopodobny, przebieg zdarzenia:
Ślusarz–mechanik doszedł w rejon skrzyżowania pochylni L-41 z chodnikiem oponowym W74E3 i tam zauważył maszynę jadącą w kierunku skrzyżowania. Wszedł do przecinki 56, w której zaparkowana była niesprawna ładowarka typu LKP-0403. Operator ładowarki LKP-0805 nr 29 jadący chodnikiem oponowym W74E3, po wjeździe do pochylni L-41, zauważył zbliżający się do skrzyżowania uprzywilejowany pojazd SWT, sygnalizujący swoją obecność sygnałami świetlnymi i akustycznymi. Operator ładowarki, udzielając pierwszeństwa pojazdowi uprzywilejowanemu, wykonał manewr cofania wjeżdżając do przecinki 56. W czasie cofania przygniótł łyżką ślusarza–mechanika znajdującego się, z nieustalonych powodów, przed zderzakiem zaparkowanej ładowarki LKP-0403. Operator pojazdu SWT, słysząc okrzyki „wypadek”, pojechał do znajdującej się w odległości około 100 m komory oddziału G-4 i poinformował o wypadku sztygara zmianowego oddziału G-4. Sztygar zgłosił wypadek dyspozytorowi kopalni, prosząc o przysłanie ratowników i lekarza, a następnie udał się do miejsca zdarzenia, gdzie wspólnie z operatorem udzielili poszkodowanemu pierwszej pomocy. Przybyły z ratownikami lekarz około godziny 12⁵⁰ stwierdził zgon poszkodowanego w wyniku zmiażdżenia klatki piersiowej i brzucha (z wytrzewieniem).

Przyczyną wypadku śmiertelnego było uderzenie i dociśnięcie poszkodowanego łyżką manewrującej ładowarki typu LKP-0805, do zderzaka ciągnika zaparkowanej ładowarki.

Do wypadku przyczyniły się następujące czynniki:

przebywanie poszkodowanego w rejonie ruchu maszyn i niezachowanie przez niego należytej ostrożności,
wykonywanie manewru cofania (jazda łyżką do przodu) na skrzyżowaniu w warunkach ograniczonej widoczności z kabiny,
niewłaściwy wybór miejsca parkowania uszkodzonej ładowarki LKP-0403 i jej niedostateczne oznakowanie.

W związku z zaistniałym wypadkiem śmiertelnym Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzje, w których polecił:

Wstrzymać ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin” w Lubinie, w części dotyczącej eksploatacji samojezdnych maszyn górniczych: ładowarki kopalnianej typu LKP-0403 nr zakładowy 15 i ładowarki kopalnianej typu LKP 0805 nr zakładowy 29, do czasu:
- usunięcia niesprawności w ładowarce typu LKP-0403 nr zakładowy 15 i dopuszczenia jej do ruchu,
- sprawdzenia stanu technicznego ładowarki LKP-0805 nr zakładowy 29 przez jednostkę upoważnioną do przeprowadzania badań i oceny wyrobu oraz dokonaniu pomiaru pola widoczności z kabiny operatora ładowarki w miejscu zaistniałego wypadku.

Uzależnił również ponowne dopuszczenie ładowarek do ruchu od usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz uzyskania zezwolenia na oddanie do ruchu wydanego przez KRZG O/ZG „Lubin” lub osobę przez niego upoważnioną.

Ponadto, zobowiązał Przedsiębiorcę do sprawdzenia stanu technicznego ładowarki typu LKP 0805 nr zakładowy 29 przez właściwą jednostkę upoważnioną do przeprowadzania badań i oceny wyrobu i powiadomienia Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.