19-03-2025

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia

Katowice, dnia 28  marca 2025 r.

INFORMACJA Nr 8/2025/EW

w sprawie wypadku porażenia prądem i poparzenia łukiem elektrycznym, zaistniałego w dniu 19 marca 2025 r. o godzinie 9⁰⁶ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej SA KWK „Borynia-Zofiówka-Bzie” Ruch „Zofiówka” w Jastrzębiu-Zdroju, któremu uległ elektromonter oddziału ED-3z.

Wypadek zaistniał w komorze rozdzielni 6 kV „RG” poziom 705, w polu rozdzielczym nr 4.

Komora rozdzielni 6 kV „RG” poziom 705, przewietrzana opływowym prądem powietrza, wykonana została w obudowie z kostki betonowej pokrytej torkretem na całym obwodzie i zlokalizowana była w wyrobisku zaliczonym do stopnia „a” niebezpieczeństwa wybuchu metanu i klasy „A” niebezpieczeństwa wybuchu pyłu węglowego.

Rozdzielnia, składająca się z 13 pól ognioszczelnych rozdzielczych typu CROK-6o/B4B, CROK-6z/B4B oraz CROK-6s/B4B, została wykonana jako dwusekcyjna. Sekcję I stanowiły pola rozdzielcze o numerach od 1 do 7, a sekcję II pola rozdzielcze o numerach od 8 do 13. Pole rozdzielcze nr 7 było polem sprzęgłowym. Sekcja I przez pole rozdzielcze nr 6 zasilana była z pola rozdzielczego numer 35 rozdzielni głównej 6 kV „RG-2z” na powierzchni, a sekcja II przez pole rozdzielcze nr 8 z pola rozdzielczego nr 31 głównej rozdzielni 6 kV „RG-1z”  na powierzchni. Pole sprzęgłowe nr 7 w normalnym układzie zasilania było wyłączone. Z pola rozdzielczego odpływowego nr 4 typu CROK-6o/B4B zasilane były dwie stacje transformatorowe.

W dniu 19 marca 2025 r. na zmianie „A”, rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar zmianowy oddziału ED-3z skierował 17 elektromonterów z oddziału ED-3z do prac na poziomie 705, w tym dwóch do rozdzielni 6kV „RG” poziom 705. Ich zadaniem było wypięcie kabla odpływowego z pola nr 4, a następnie obsługa ładowni akumulatorów na poziomie 705. Prace w rozdzielni wykonano na podstawie polecenia pisemnego. Zgodę na przygotowanie miejsca pracy uzyskali od koordynującego o godzinie 7⁰⁰. Zakończenie prac udokumentowano w poleceniu pisemnym o godzinie 7²⁸, a likwidację miejsca pracy o godzinie 7³³. Po wykonaniu tych prac elektromonter (kierujący zespołem) udał się do ładowni akumulatorów, zaś drugi elektromonter (dopuszczający) pozostał w rozdzielni celem uzupełnienia zapisów w książce ruchu rozdzielni. Z niewyjaśnionych przyczyn, bez uprzedniego wyłączenia napięcia od strony zasilania, otworzył on będącą pod napięciem 6 kV komorę przyłączeniową zasilającą (szynoprzewodów) w polu nr 4 i nie sprawdził stanu beznapięciowego w tej komorze. Podczas wykonywania prac o godzinie 9⁰⁶ doszło do zwarcia w tej komorze. Elektromonter został porażony prądem oraz poparzony łukiem elektrycznym. Sekcja I rozdzielni 6 kV „RG” poziom 705 została wyłączona spod napięcia w wyniku zadziałania zabezpieczenia zwarciowego w polu rozdzielczym nr 35 głównej rozdzielni 6 kV „RG-2z” na powierzchni.

Wyłączenie sekcji I spowodowało zanik napięcia m.in. w komorze warsztatu na poziomie 705. Jeden z zatrudnionych tam elektromonterów udał się do rozdzielni 6 kV „RG” poziom 705 celem ustalenia przyczyny wyłączenia napięcia. Po wejściu do rozdzielni stwierdził jej zadymienie i zauważył poszkodowanego elektromontera przy komorze szynoprzewodów pola nr 4. Powiadomił o tym fakcie osobę dozoru ruchu i przystąpił do udzielania pomocy poszkodowanemu. Do rozdzielni przybył nadsztygar wraz ze sztygarem elektrycznym i trzema elektromonterami, którzy także udzielili pomocy poszkodowanemu, a następnie wytransportowali go na powierzchnię do kopalnianego punktu pierwszej pomocy, skąd został przewieziony do Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich.

Przyczyną wypadku porażenia prądem i poparzenia łukiem elektrycznym elektromontera było wykonywanie prac przy komorze szynoprzewodów, będącej pod napięciem i zaistnienie w niej zwarcia.  

W oparciu o posiadane aktualnie informacje nie można ustalić przyczyny powstania zwarcia w komorze szynoprzewodów pola rozdzielczego.

W związku z zaistniałym wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku:

I.   Wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji sekcji I rozdzielni 6 kV „RG” poziom 705.

Wznowienie eksploatacji tej sekcji uwarunkował:

1. usunięciem skutków zwarcia w komorze przyłączeniowej zasilającej (szynoprzewodów) w polu rozdzielczym odpływowym nr 4 typu CROK-6o/B4B o numerze fabrycznym 162/2023 (sekcji I);
2. przeprowadzeniem odbioru ww. pola rozdzielczego odpływowego przez komisję powołaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

II.  Nakazał ponownie zapoznać wszystkich elektromonterów oraz osoby dozoru ruchu elektrycznego z zasadami bezpiecznej organizacji i wykonywania prac przy urządzeniach elektroenergetycznych.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.