19 03 2019
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia .
Katowice, dnia 7 stycznia 2020 r
INFORMACJA Nr 12/2019/EW
w sprawie niebezpiecznego zdarzenia - awarii rozszczelnienia (prawdopodobnej perforacji) rurociągu kopalnianego (rurociąg Ø 88,9 x 5,0 mm) relacji: strefa przyodwiertowa Buszewo - 5 - Ośrodek Grupowy Buszewo - Kopalni Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno, Ośrodek Kopalń Gorzów Wlkp. – Drezdenko, należącego do Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. Oddział w Zielonej Górze, które stwierdzono w dniu 19.03.2019 r. o godz. 1545 na terenie strefy przyodwiertowej Buszewo – 5, na działce nr 218 obręb Barnówko, gm. Dębno, pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie.
Niebezpieczne zdarzenie, polegające na rozszczelnieniu eksploatowanego rurociągu płynu złożowego (ropy naftowej) Ø 88,9 x 5,0 mm DN 80 - relacji: strefa przyodwiertowa Buszewo - 5 - Ośrodek Grupowy Buszewo KRNiGZ Dębno - zostało stwierdzone w dniu 19.03.2019 r. o godz. 1545 przez operatorów kopalni (górnika eksploatacji otworowej i starszego górnika eksploatacji otworowej), którzy dokonywali kontroli strefy przyodwiertowej Buszewo - 5.
Stwierdzenie rozszczelnienia rurociągu poprzedziło alarmujące wskazanie stężenia H2S, wynoszące 15 ppm (pomiar zewnętrznego detektora stacjonarnego na strefie Buszewo - 5), które zostało odczytane w stacji sterowania OC Dębno przez mistrza zmiany około godz. 1530.
Rozszczelnienie stwierdzono na terenie wydzielonej, trwale ogrodzonej i całodobowo monitorowanej strefy przyodwiertowej Buszewo - 5, zlokalizowanej na leśnej działce dzierżawionej od Przedsiębiorstwa Lasy Państwowe.
W toku czynności sprawdzenia rozszczelnienia rurociągu ustalono, że awarii rozszczelnienia (perforacji) uległ rurociąg kopalniany Ø 88,9 x 5,0 mm DN 80, łączący odwiert eksploatacyjny Buszewo - 5 (B klasa zagrożenia erupcyjnego i IV kat. zagrożenia H2S) z instalacją OG Buszewo. Miejsce wycieku na powierzchni terenu, stwierdzono w odległości około 3 m od stanowiska podgrzewacza liniowego i 10 m od ogrodzenia terenu strefy przyodwiertowej.
Po stwierdzeniu nieszczelności, w stacji sterowania OC Dębno, wyłączono w trybie awaryjnym instalację strefy przyodwiertowej Buszewo - 5. W ramach działań zapobiegawczych w OG Buszewo dokonano obniżenia ciśnienia płynu złożowego w rurociągu do poziomu ciśnienia atmosferycznego by zatrzymać jego dalszy wypływ do gruntu i ograniczyć jego rozprzestrzenianie. W dniu 20.03.2019 r. około godz. 715 – decyzją Kierownika kopalni KRNiGZ Dębno – wstrzymano ruch instalacji płynu złożowego na strefie przyotworowej Buszewo 5 oraz rurociągu płynu złożowego DN 80 na trasie: Buszewo - 5 – OG Buszewo oraz założono blokady na zasuwach instalacji i oznakowano ją tablicami informacyjnymi. W czasie czynności zabezpieczających w strefie nie stwierdzono obecności siarkowodoru oraz strefy zagrożenia wybuchem (pomiary wykonane stacjonarnym detektorem H2S oraz indywidualnymi, etatowymi miernikami H2S i wielogazowymi).
Skutkiem zaistniałego zdarzenia był punktowy wyciek płynu złożowego (ropy naftowej) z zawartością siarkowodoru i powstanie nieregularnego rozlewiska o wymiarach około 2 m x 2,5 m, zlokalizowanego między instalacją podgrzewacza liniowego, a ogrodzeniem strefy przyodwiertowej. Powyższe wywołało bezpośrednie zagrożenie dla środowiska naturalnego, tj. zanieczyszczenie ropą naftową przypowierzchniowej warstwy gruntu.
W wyniku powstałego zagrożenia wypływem płynu złożowego nie było osób poszkodowanych, jedynie zanieczyszczenie gruntu ropą naftową w miejscu rozszczelnienia rurociągu.
W dniach 20.03.2019 r. i 21.03.2019 r. inspektorzy OUG w Poznaniu przeprowadzili oględziny miejsca zdarzenia oraz kontrolę działań Przedsiębiorcy w zakresie zabezpieczenia miejsca rozszczelnienia i usunięcia jego skutków.
Przyczyną rozszczelnienia rurociągu relacji Buszewo-5 – OG Buszewo była perforacja rurociągu w miejscu połączenia spawanego rurociągu z monoblokiem uszczelniającym (po obu jego stronach). Do awarii przyczyniła się utrata biernej ochrony antykorozyjnej rurociągu (odspojenie izolacji od części metalowej rurociągu) w miejscu wykonania połączeń spawanych i w strefie wpływu ciepła procesu spawalniczego. Powstanie w tych miejscach ognisk zewnętrznej korozji ogólnej doprowadziło do perforacji rurociągu.
W czasie przeprowadzonych oględzin stwierdzono, iż na polecenie Kierownika kopalni, w dniu 20.03.2019 r. pracownicy kopalni, przy pomocy mat sorbcyjnych, zdjęli nadmiar spienionego płynu złożowego (ropa naftowa z parafiną) w celu zabezpieczenia przed jego dalszym rozprzestrzenianiem się na powierzchni w przypadku wystąpienia opadów atmosferycznych. Wykonano płytką odkrywkę w miejscu wycieku oraz zebrano zanieczyszczony substancjami ropopochodnymi grunt na głębokość do około 10 cm w ilości około 0,8 m3 do paletopojemnika, który zabezpieczono do czasu zagospodarowania go jako odpadu przez specjalistyczną firmę.
W związku z zaistniałym niebezpiecznym zdarzeniem i zagrożeniem dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska – Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu wszczął z urzędu postępowanie wyjaśniające oraz wydał Decyzję nr 7/WN/KP/2019 z dnia 21.03.2019 r. wstrzymującą ruch zakładu górniczego Kopalnia Ropy Naftowej i Gazu Ziemnego Dębno - Ośrodek Grupowy Buszewo w części dotyczącej obiektu budowlanego zakładu górniczego tj. rurociągu Ø 88,9 x 5,0 mm DN 80, dług. 1216 m, relacji strefa przyodwiertowa Buszewo - 5 - Ośrodek Grupowy Buszewo – do czasu naprawy uszkodzonego ropociągu, wg. wcześniej ustalonej procedury zatwierdzonej przez KRZG i doprowadzenia jego stanu technicznego do zgodności z dokumentacją techniczno-ruchową.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Poznaniu.