19 07 2017

Wyższy Urząd Górniczy                                                                                

Departament Warunków

Pracy i Szkolenia                   

 Katowice, dnia 24 lipca 2017 r.

INFORMACJA Nr 37/2017/EW

w sprawie zapalenia metanu, zaistniałego w dniu 19.07.2017 r. ok. godziny 17²⁰ w TAURON Wydobycie S.A. ZG Brzeszcze w Brzeszczach. 

Zapalenie metanu miało miejsce w ścianie 05, w pokładzie 510, w partii zachodniej na poziomie 900 m. Pokład 510 o miąższości 2,20 – 6,80 m i nachyleniu 5-11^o, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, I stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz III grupy skłonności węgla do samozapalenia. W stropie pokładu 510 zalegały łupki ilaste i piaszczyste oraz piaskowce. Przez ścianę o długości ok. 160 m i wysokości do 4,5 m, eksploatowaną w podstropowej części pokładu i przewietrzaną systemem na „Y”, przepływało powietrze w ilości ok. 1950 m³/min. W ociosie ściany występowały wkładki skały płonnej o nieokreślonej skłonności do iskrzenia zapalającego metan.

W dniu 19.07.2017 r. na zmianie rozpoczynającej się od godziny 12⁰⁰, w rejon ściany 05 skierowano zespół 32 pracowników, do robót związanych z wydobyciem. W trakcie zmiany czujniki gazometryczne zabudowane w rejonie, nie wykazywały przekroczeń dopuszczalnych wartości metanu. Około godziny 17²⁰, podczas urabiania kombajnem przyspągowej części wyrobiska w rejonie sekcji obudowy zmechanizowanej o nr 21, przy ociosie węglowym pojawił się płomień, który po kilku sekundach zgasł. Profilaktycznie w miejscu  pojawienia się płomienia użyto jednej gaśnicy proszkowej, będącej na wyposażeniu kombajnu. W związku ze zdarzeniem nikt nie odniósł obrażeń. W trakcie oraz po zaistniałym zdarzeniu, na czujnikach tlenku węgla i metanometrii automatycznej zabudowanych w rejonie, w tym również w ścianie, nie zarejestrowano wzrostu i przekroczeń dopuszczalnych zawartości mierzonych gazów. Sztygar dozorujący roboty wycofał  ze ściany wszystkich pracowników bez użycia aparatów ucieczkowych i poinformował o zdarzeniu dyspozytora kopalni. W rejonie ściany wyłączono napięcie.

Według wstępnych ustaleń, przyczyną zapalenia metanu – prawdopodobnie uwolnionego ze szczeliny w spągu ściany - był inicjał w postaci iskier mechanicznych, powstałych w wyniku kontaktu noży, będącego w ruchu organu kombajnu, z wkładkami skały płonnej występującymi lokalnie w ociosie ścianowym.

W związku z zaistniałym zapaleniem metanu, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej eksploatacji pokładu 510 ścianą 05, do czasu uzyskania opinii kopalnianego zespołu do rozpoznawania i zwalczania zagrożenia metanowego w zakresie poprawności stosowania środków zapobiegających przed:

• zapłonem metanu przy urabianiu skał kombajnem,
• zapłonem i przeniesieniem zapłonu metanu pod przenośnikiem ścianowym

określonych w projekcie technicznym ściany 05 oraz innych, możliwych do zastosowania rozwiązań technicznych przy uwzględnieniu konieczności doboru zastosowania środków zabezpieczających w zakresie:

• przewietrzania i zwalczania zagrożenia metanowego,
• zwalczania iskier mechanicznych w trakcie urabiania zwięzłych skał o dużej i średniej skłonności do iskrzenia,
• ustalenia zwiększonej częstotliwości kontroli prowadzonych robót górniczych przez osoby dozoru ruchu zakładu górniczego,

adekwatnie do rzeczywistego poziomu kształtowania się zagrożenia metanowego.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.