19.12.2009
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
Katowice, dnia 4.01.2010 r.
I N F O R M A C J A Nr 96/2009/EW
o pożarze endogenicznym, zaistniałym w dniu 19.12.2009 r. o godzinie 150 w JSW S.A. KWK „Pniówek” w Pawłowicach, w zrobach ściany W-3.
Pożar zaistniał w zrobach ściany W-3 w pokładzie 361, w rejonie chodnika W-5, w odległości ok. 50 m od dowierzchni W-3.
Ściana W-3 w pokładzie 361 została uruchomiona w dniu 2.04.2009 r. i wyposażona była w: kombajn ścianowy typu KSW 460 NE, przenośnik ścianowy typu PAT- E260, obudowę zmechanizowaną typu Glinik 13/29-POz - 154 sekcje i Glinik 13/29-POz/BSN- 4 sekcje oraz przenośnik podścianowy typu PAT-200. Ściana eksploatowana była systemem podłużnym z zawałem stropu i do dnia 18.12.2009 r. uzyskała 570 m wybiegu, a do zakończenia jej biegu pozostało ok. 900 m.
Pokład 361 o miąższości od 1,9 m do 2,3 m, łącznie z lokalnym przerostem łupka ilastego o grubości do 0,1 m, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, I stopnia zagrożenia wodnego oraz do II grupy samozapalności.
W stropie pokładu występowały łupki z laminami węgla o grubości do 0,35 m, zaś w spągu iłowce, lokalnie lekko zapiaszczone z przewarstwieniami piaskowców. W odległości ok. 15,0 - 16,5 m od stropu pokładu 361 występował pozabilansowy pokład 360/3 o miąższości od 1,1- 1,2 m. Na wybiegu ściany, w odległości 252 m od dowierzchni W-3, występowały uskoki o zmiennych zrzutach od ok. 0,4 m do 1,2 m. W rejonach tych uskoków, pozostawiono warstwę węgla o grubości do 0,8 m.
Metanowość bezwzględna rejonu ściany W-3 wynosiła około 25 m3CH4/min, przy czym przez odmetanowanie ujmowane było 8,3 m3/min.
Rejon ściany przewietrzany był sposobem na „Y”, przy czym powietrze do ściany w ilości 1100 m3/min doprowadzane było pochylnią W-7 i chodnikiem W-4 w pokładzie 361. Część powietrza z pochylni W-7 w ilości 700 m3/min doprowadzana była do chodnika W-5 i łączyła się z powietrzem odprowadzanym ze ściany. Następnie powietrze w ilości ok. 1800 m3/min odprowadzane było chodnikiem W-5 wzdłuż zrobów ściany do pochylni W-8 i dalej do szybu wentylacyjnego V. W ramach wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych, w rejonie ściany dwa razy w tygodniu, pobierane były próby do analiz chemicznych powietrza, które nie wykazywały stężeń tlenku węgla większych niż 4-7ppm.
W dniu 18.12.2009 r. na zmianie C, rozpoczynającej się o godzinie 2100, w ścianie prowadzono urabianie kombajnem. O godzinie 140 analizator tlenku węgla o zakresie pomiarowym 0-200ppm, zabudowany w wylotowym prądzie powietrza w pochylni W-8 w pokładzie 361, zarejestrował wzrost stężeń do 8ppm, o godzinie 141 do 28ppm, a o godzinie 149 200ppm. W związku z tym, o godzinie 150 dyspozytor ruchu rozpoczął akcję pożarową i spowodował wycofanie 30 pracowników znajdujących się w strefie zagrożenia, z których czterech użyło aparaty ucieczkowe typu SR-60. Strefa zagrożenia została zabezpieczona ośmioma posterunkami obstawy. Od godziny 245 akcją kierował kierownik ruchu zakładu górniczego. Podczas akcji uruchomiono trzy linie chromatograficzne do pomiaru stężeń gazów pożarowych. Wyniki pomiarów w prądzie wylotowym w dniu 19.12.2009 r. o godzinie 720 były następujące: O2-19,51%, CO2-0,33%, CO-0,0152%, CH4-0,87%, H2 - 0,01%, C2H6 - 0.01%.
W akcji brały udział zastępy własne, zastępy z kopalń JSW S.A., z OSRG w Wodzisławiu Śląskim i z CSRG w Bytomiu. Celem akcji jest otamowanie rejonu ściany trzema tamami o konstrukcji przeciwwybuchowej. Pożar został zgłoszony dyrektorowi OUG w Rybniku w dniu 19.12.2009 r. o godz. 220. W związku z zaistniałym pożarem nie doszło do wypadku.
Akcję pożarową nadzorowali pracownicy OUG w Rybniku. Akcja pożarowa została zakończona 28.12.2009 r. o godz. 615.
Prawdopodobną przyczyną pożaru endogenicznego było samozapalenie się węgla w zrobach ściany W-3.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.