20_12_2022

Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia

Katowice, dnia  23 lutego 2023 r.

INFORMACJA Nr 55/2022/EW

o pożarze przenośnika taśmowego typu LEGMET 1200 o numerze zakładowym L-210, do którego doszło w dniu 20 grudnia 2022 r. ok. godz. 16⁴⁰, w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie.

Do pożaru przenośnika taśmowego typu LEGMET 1200 (zwany dalej L-210), o nr zakładowym L-210, doszło w chodniku T-250/1a nad zbiornikiem retencyjnym urobku U-21, w oddziale taśmowym T-52, w rejonie GG-5, na poziomie 1000 m, w odległości ok. 900 m od szybu SW-1. Przenośnik taśmowy L-210 o długości 1210 m, z taśmą trudnopalną, wyposażony w napęd 4x160 kW, wraz z układem zasilania i sterowania (system PROMOS) zabudowany był na podstawie dokumentacji technicznej zatwierdzonej przez KRZG O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” i uzyskał stosowne zezwolenie na oddanie do ruchu po komisyjnym odbiorze technicznym. W miejscu pożaru chodnik T-250/1a miał szerokość przy stropie około 7,1 m i wysokość około 5 m, mierząc od podestu roboczego przenośnika. Strop zabezpieczony był obudową kotwową rozprężną o długości żerdzi 1,8 m w siatce kotwienia 1 m x 1 m. Przenośnik pracował w systemie automatycznej odstawy taśmowej z monitoringiem, zdalną kontrolą i diagnostyką.

W dniu 20 grudnia 2022 r. na zmianie II WSP, od godz. 15²⁵ prowadzony był ruch przenośników. Ok. godz. 16⁰⁰ sztygar zmianowy oddziału taśmowego T-52 otrzymał od dysponenta transportu informację o zadymieniu wyrobisk pod szybikiem U-21. Udał się do tego miejsca w celu zlokalizowania źródła zadymienia i określenia jego przyczyny. Idąc od strony napędu przenośnika L-210 w stronę stacji zrzutowej, zauważył gęste dymy, które uniemożliwiały dalsze przemieszczanie. O zadymieniu wyrobiska powiadomił telefonicznie dyspozytora. Zgodnie z Planem Ratownictwa dyspozytor poprzez system alarmowo-rozgłoszeniowy Star-M nadał sygnał alarmowy, wstrzymał zjazd załogi na zmianę III WSP szybem SW-1 i nakazał zliczanie załogi wyjeżdżającej po zmianie II WSP. Następnie powiadomił Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, Górnicze Pogotowie Ratownicze z Jednostki Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Sobinie oraz osoby przewidziane w Planie Ratownictwa do udziału w akcji ratowniczej. W strefie zagrożenia przebywało 34 pracowników, którzy samodzielnie wycofali się poza strefę zagrożenia. Nikt nie użył aparatu ucieczkowego. Przybyły o 16⁴⁰ KRZG przejął prowadzenie akcji ratowniczej od dyspozytora. Wyznaczył strefę zagrożenia, posterunki obstawy, lokalizację bazy ratowniczej, kierownika akcji dół i kierownika bazy. Ok. godz. 16⁵⁶ przybyły trzy zastępy ratownicze GPR z JRGH. Dodatkowo zmobilizowane zostały trzy zastępy z KSRG O/ZG „Polkowice-Sieroszowie”. Po zlokalizowaniu miejsca pożaru zastępy ratowników przystąpiły do aktywnego gaszenia wodą z rurociągu ppoż. W trakcie akcji ratowniczej ratownicy kontrolowali skład atmosfery kopalnianej i warunki klimatyczne.

Po ugaszeniu pożaru ratownicy schładzali wodą rozgrzane elementy przenośnika. O godz. 20⁰¹, po otrzymaniu meldunku o schłodzeniu przenośnika i wynikach pomiarów wykazujących prawidłowy skład atmosfery kopalnianej, kierownik akcji zakończył akcję pożarową. Miejsce pożaru zostało wygrodzone i zabezpieczone. Podczas oględzin miejsca pożaru stwierdzono, że przyczyną pożaru i zadymienia była awaria prawego łożyska bębna wysięgnika stacji zrzutowej przenośnika L-210. Strop i ociosy w miejscu pożaru nie wykazywały oznak spękań wskutek oddziaływania termicznego i nie były pokryte sadzą. W wyniku zbiegnięcia taśmy na prawą stronę przenośnika i jej tarcia o konstrukcję wsporczą bębna zrzutowego powstało zadymienie. Wskutek tarcia bębna o konstrukcję przenośnika powstała wysoka temperatura, która zainicjowała zapalenie się smaru znajdującego się w łożysku.

Przyczyną pożaru było krótkotrwałe zapalenie się smaru na skutek powstania wysokiej temperatury w uszkodzonym łożysku bębna zrzutowego co w konsekwencji doprowadziło do całkowitej degradacji  łożyska i utraty prostopadłości osi bębna względem kierunku biegu taśmy. Spowodowało to  zbieganie i ocieranie taśmy przenośnikowej o konstrukcję przenośnika, a w konsekwencji powstania zadymienia.

W zawiązku z pożarem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu wydał decyzje wstrzymującą ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie w części dotyczącej:

1. eksploatacji przenośnika taśmowego Legmet L-210 o numerze fabrycznym 05/00 produkcji ZM Legmet, zabudowanego w chodniku T-250/1a do czasu usunięcia jego uszkodzeń powstałych podczas pożaru i doprowadzenia go do stanu zgodności z dokumentacją techniczno-ruchową oraz dokonania jego odbioru technicznego przez komisję powołaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego z przeprowadzeniem udokumentowanych prób ruchowych obejmujących sprawdzenie sprawności systemów zabezpieczeń, w szczególności bębna zrzutowego przed przegrzaniem, i uzyskania wymaganego zezwolenia na oddanie przenośnika do ruchu.
2. eksploatacji pomostu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości po wschodniej stronie bębna stacji zrzutowej przenośnika taśmowego Legmet L-210 o numerze fabrycznym 05/00 produkcji ZM Legmet zabudowanego w zbiorniku retencyjnym U-21 do czasu doprowadzenia do stanu zgodnego z dokumentacją.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.