20.11.2014

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Górnictwa Otworowego
i Wiertnictwa Katowice,
GOW-20/gem-203/2014

dnia 27.11.2014 r.

I N F O R M A C J A Nr 20/2014 śm./EW

w sprawie wypadku śmiertelnego, zaistniałego w dniu 20 listopada 2014 r. o godz. 12⁵⁰ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Szczygłowice w Knurowie, któremu uległ manewrowy, pracownik oddziału przewozu GP1-Sz, lat 22, pracujący w górnictwie 2 lata.

Wypadek zaistniał we wschodnim obiegu szybu I na poziomie 850 m, o wysokości 3,28 m i szerokości 5,3 m, wykonanym w obudowie typu ŁP10/V29/4/A, z rozstawem odrzwi co 0,5 m. W wyrobisku zabudowany był układ transportu materiałów koleją podziemną z wykorzystaniem lokomotyw spalinowych torowych. Na torze północnym tego obiegu urządzona była stacja postojowa SP-15, na której ustawiono platformy typu WOZ-2, z umieszczonymi na powierzchni segmentami przenośnika zgrzebłowego typu PSZ-850/3x105/315 „NOWOMAG”. Segmenty, połączone po 2 ustawiono wzdłuż osi platform pionowo i podpierano odcinkami podkładów torowych oraz opasywano odcinkami łańcucha 18x64 z napinaczami śrubowymi. Łańcuchy te łączono z konstrukcją platformy. Długość 2 połączonych segmentów przenośnika zgrzebłowego przekraczała o około 0,5 m długość platformy typu WOZ-2. Powodowało to, że załadowane segmenty wystawały po około 0,25 m poza krawędź platformy.

W dniu 20 listopada 2014 r., na zmianie A, rozpoczynającej się o godzinie 6³⁰ na stacji postojowej SP-15 ustawione były 4 platformy typu WOZ-2 z segmentami trasy przenośnika zgrzebłowego. Platformy te połączone były łańcuchem 18x64, zamiast rozworami sztywnymi.
We wschodnim obiegu szybu I na torze zachodnim, w miejscu do tego nieprzeznaczonym, znajdowało się 10 jednostek transportowych. Dysponent kolei podziemnej na poziomie 850 m polecił maszyniście lokomotywy spalinowej torowej typu DLP140F oraz manewrowemu przetransportowanie ze stacji postojowej SP-15 na stację materiałową SM-1 składu 4 platform z segmentami trasy przenośnika zgrzebłowego. Maszynista z manewrowym spięli łańcuchem pierwszą platformę ze składu z lokomotywą. Po wyjechaniu poza stację postojową SP-15, maszynista pchał lokomotywą skład 4 platform. Połączenie łańcuchem lokomotywy z pierwszą platformą powodowało, że zderzak lokomotywy uderzał o wystającą z platformy krawędź pionowo ustawionego segmentu przenośnika zgrzebłowego. Połączenie platform łańcuchem powodowało, że również uderzały o siebie pionowo ustawione segmenty przenośnika z sąsiednich platform. Manewrowy, pracownik oddziału przewozu GP1-Sz szedł przed pchanym składem, aż do pierwszej z 10 jednostek pozostawionych na torze zachodnim.
W tym miejscu przeszedł na stronę wschodnią wyrobiska i wszedł pomiędzy pierwszą platformę spiętą łańcuchem z lokomotywą a wschodni ocios wyrobiska. Około godziny 12⁵⁰ podczas pchania składu przez rozjazd torowy ZR5, połączone segmenty przenośnika zgrzebłowego typu PSZ-850/3x105/315 „NOWOMAG” na pierwszej platformie przewróciły się na ocios wschodni i docisnęły manewrowego do spągu oraz obudowy wyrobiska.
Po uwolnieniu poszkodowanego spod segmentu przenośnika, przetransportowano go do punktu opatrunkowego na powierzchni, gdzie lekarz podjął reanimację.
O godzinie 13⁵⁵ lekarz zakończył reanimację i stwierdził zgon poszkodowanego.

Przyczyną wypadku śmiertelnego było dociśnięcie manewrowego do spągu i obudowy wyrobiska segmentami przenośnika zgrzebłowego typu PSZ-850/3x105/315 „NOWOMAG”, które przewróciły się na platformie typu WOZ-2, podczas pchania składu przez rozjazd torowy ZR5.

Przyczyna ta była następstwem:
− przewrócenia się ustawionych pionowo połączonych segmentów przenośnika zgrzebłowego,
− przechodzenia manewrowego pomiędzy pierwszą platformą spiętą z lokomotywą a wschodnim ociosem wyrobiska, zamiast w odległości co najmniej 10 m przed pchanym składem,
− połączenia łańcuchem zamiast rozworą sztywną, lokomotywy z pierwszą platformą, co powodowało, że zderzak lokomotywy uderzał o wystającą z platformy krawędź pionowo ustawionego segmentu przenośnika zgrzebłowego,
− połączenia platform składu łańcuchem zamiast rozworą sztywną, co powodowało, że uderzały o siebie krawędzie pionowo ustawionych segmentów przenośnika z sąsiednich platform.

W związku z wypadkiem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej ruchu pociągów we wschodnim obiegu szybu I na poziomie 850 m, do czasu:

1) załadowania dwóch przewróconych segmentów trasy przenośnika zgrzebłowego typu PSZ-850/3x105/315 „NOWOMAG” na platformie typu WOZ-2 numer kopalniany 9 oraz spięcia rozworami sztywnymi wszystkich czterech platform bądź załadowania wszystkich transportowanych segmentów trasy na wozy o długości odpowiednio dobranej tak, aby można je było spiąć sprzęgami i wytransportować z miejsca wypadku, według ustaleń kierownika ruchu zakładu górniczego,
2) wytransportowania składu jednostek transportowych ustawionych na torze zachodnim, pomiędzy końcem stacji postojowej SP-15 a rozjazdem torowym ZR6, to jest w miejscu trasy przewozowej, gdzie nie można pozostawiać wozów,
oraz nakazał przeanalizować oraz zweryfikować instrukcję nr 131/TM-Sz/MM-Sz/2012 „Bezpieczeństwa i higieny pracy przy załadunku i przewożenia, za pomocą dźwigu lub suwnicy, elementów maszyn, urządzeń oraz materiałów na placach składowych” zatwierdzoną przez kierownika działu energomechanicznego w dniu 21.11.2012 r., w zakresie sposobu załadunku i stabilizacji elementów trasy przenośników zgrzebłowych na platformach kołowych typu WOZ-2.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.