20.12.2009
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy
Katowice, dnia 29.11.2009 r.
I N F O R M A C J A Nr 95/2009/EW
w sprawie awarii zwałowarki typu A2RsB 12500 zaistniałej w dniu 20.12.2009 r. o godz. 2026 w zakładzie górniczym PGE Kopalni Węgla Brunatnego „Bełchatów” S.A. w Rogowcu - Pole Bełchatów, na III poziomie zwałowiska wewnętrznego.
Awaria miała miejsce na zwałowarce typu A2RsB 12500 o nr zakładowym Z-94 w wyrobisku Pole Bełchatów, na III poziomie zwałowiska wewnętrznego o rzędnej + 145 npm, na wysokości 110 członu przenośnika A 302 po jego lewej (wschodniej) stronie. Zwałowisko wewnętrzne formowane jest 4-ma poziomami, na które kierowane są masy nadkładowe z wyrobisk Pole Bełchatów i Pole Szczerców.
W dniu 20.12.2009 r. na zmianie popołudniowej zwałowarka wykonywała planowane roboty polegające na nadsięsypnym formowaniu IV piętra. O godzinie 2026 przodowy maszyny wyłączył awaryjnie zwałowarkę po usłyszeniu odgłosu awarii mechanicznej. Zwałowarka przed awarią poruszała się w kierunku północnym, z pojazdem sterującym ustawionym na 00 od strony południowej (do jazdy w tył). Awaria mechaniczna zwałowarki polegała na pęknięciu osi głównej łączącej zespół lewej i prawej gąsienicy pojazdu sterującego z dźwigarem. Pęknięcie nastąpiło w miejscu wyjścia osi z dźwigara do lewej gąsienicy. Dźwigar oparł się o podłoże a dolna część podwozia zwałowarki oparła się na gąsienicach uszkodzonego pojazdu opadając o ok. 1 m. od położenia z przed awarii. W wyniku opadnięcia dźwigara nastąpiło odchylenie zwałowarki od pionu o ok. 7- 80 . Miejsce pęknięcia osi o średnicy 630 mm wykonanej z pełnego materiału o symbolu 40 HM-T posiada świeży przełom na którym brak jest śladów korozji.
Zwałowarka Z-94 została zbudowana w 1977 r., a ostatni remont kapitalny został przeprowadzony w 2007 r.
W chwili zaistnienia awarii temperatura otoczenia wynosiła -170 C a temperatury ujemne utrzymywały się od dnia 12.12.2009 r.
Bezpośrednio po awarii w dniu 21.12.2009r. zespół pracowników pod nadzorem Gł. Mechanika rozpoczął prace mające na celu doraźne zabezpieczenie stateczności maszyny.
Przyczyną awarii było pęknięci osi głównej osi głównej łączącej zespół lewej i prawej gąsienicy pojazdu sterującego z dźwigarem.
W związku z zaistniałą awarią Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego powołał komisję awaryjną pod kierownictwem Naczelnego Inżyniera Energomechanicznego. Do zadań komisji należy zabezpieczenie stateczności uszkodzonej zwałowarki, ustalenie technologii usunięcia powstałego uszkodzenia, sprawdzenia maszyny w zakresie ewentualnych innych uszkodzeń powstałych w skutek nagłego opadnięcia i ustalenia przyczyn zaistniałej awarii.
Okręgowy Urząd Górniczy w Kielcach został poinformowany o awarii w dniu 20.12.2009 r. o godz. 2325.