20 12 2019 2

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                                    

    Katowice, dnia 27 lipca 2020 r.

INFORMACJA Nr 90/2019/EW

w sprawie niebezpiecznego zdarzenia, które zaistniało w dniu 20.12.2019 r. o godz. 18⁰¹ w szybie 8, Polskiej Grupy Górniczej S.A. Oddział KWK ROW Ruch Jankowice w Rybniku.

Szyb 8 o średnicy 8,5 m jest szybem wdechowym, dwuprzedziałowym, pogłębianym do poziomu 1103,7 m. Szyb i jego objazdy objęte są granicami pola I kategorii zagrożenia metanowego, zaliczone do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz do I stopnia zagrożenia wodnego. Dla oceny zagrożeń w szybie zabudowane zostały dwa metanomierze rejestrująco-wyłączające. Jeden, o nr 122, pod pomostem roboczym, a drugi o nr 127, 10 m poniżej objazdu „N” na poziomie 880 m. Ponadto w chodniku dojściowym I na poz. 880 m i upadowej technologicznej 2 zabudowane zostały dwa czujniki tlenków węgla, o numerach odpowiednio 833 i 509. Aktualnie dno szybu znajduje się na głębokości 1074 m. Na głębokości 724,5 m zabudowano sztuczne dno. Powyżej sztucznego dna szyb wyposażono w dwa górnicze wyciągi szybowe (w przedziałach wschodnim i zachodnim), którymi prowadzona jest jazda ludzi, ciągnienie urobku i transport materiałów. Wyciągami udostępniono poziomy nadszybia, zrębu, 400 m, 565 m i 700 m.

Pod sztucznym dnem, od poz. 731,76 m w przedziałach wschodnim i zachodnim, zainstalowano dwa wyciągi szybowe kubłowe, z maszynami wyciągowymi B-2000, przeznaczone do prac związanych z pogłębianiem szybu. Kubły prowadzone są za pomocą czterech lin prowadniczo- nośnych Ø 32. Liny w szybie prowadzone są przez koła kierujące na pomoście wiszącym - ramie napinającej do głębienia, a ich końce zamocowane są do dźwigarów zabudowanych na gł. 733,33 m. Na głębokości 880 m zabudowany jest pomost roboczy do którego jest prowadzone wydobycie urobku z dna szybu. Jazda ludzi w kubłach jest prowadzona od pomostu roboczego na poz. 746 m do pomostu roboczego na poz. 880 m, do pomostu dla zestawu pompowego na głębokości 1003,5 m, do pomostu wiszącego - ramy napinającej na głębokości 1030 m i do dna szybu.

Pogłębianie szybu 8 wykonywane jest robotami strzałowymi przez konsorcjum firm PPG ROW-JAS sp. z o.o. w Jastrzębiu-Zdroju i PBSz S.A. w Tarnowskich Górach. W dniu 20 grudnia 2019 r. o godz. 18⁰¹ po odpaleniu otworów strzałowych na dnie szybu, zarejestrowano wstrząs o energii 3x10⁴J. W trakcie kontroli po robotach strzałowych stwierdzono, że zerwane zostały 3 liny prowadniczo-nośne, a pomost wiszący wsparł się ukośnie na obudowie szybu. Uszkodzony został metanomierz o nr 122. Drugi metanomierz nie zarejestrował przekroczeń dopuszczalnych stężeń metanu. Czujniki tlenku węgla zarejestrowały odpowiednio 26 i 57 ppm.

Najbardziej prawdopodobną przyczyną zdarzenia było działanie zwiększonej energii fali uderzeniowej, wytworzonej w wyniku niestandardowego rozkładu pracy wybuchu materiałów wybuchowych, spowodowanego zachodzeniem czasów detonacji tych materiałów.

Przyczyna ta była następstwem odpalenia w danej jednostce czasu innej ilości materiału wybuchowego, niż określona w metryce strzałowej.

W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego wydał decyzję, którą wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej górniczych wyciągów szybowych kubłowych w przedziale wschodnim i zachodnim szybu 8, oraz ustalił następujące warunki wznowienia ruchu:

1. Przeprowadzenie badań elementów górniczych wyciągów szybowych kubłowych w przedziałach wschodnim i zachodnim szybu 8, lin prowadniczo-nośnych oraz pomostu wiszącego - ramy napinającej.
2. Opracowanie i zatwierdzenie, przez kierownika ruchu zakładu górniczego szczegółowej technologii usuwania skutków awarii w szybie 8.
3. Przed wznowieniem ruchu górniczych wyciągów szybowych kubłowych, powiadomienie Dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego o usunięciu skutków niebezpiecznego zdarzenia. Wznowienie ruchu górniczych wyciągów szybowych może nastąpić na podstawie zezwolenia kierownika ruchu zakładu górniczego, po dokonaniu komisyjnego odbioru technicznego.

Ponadto, Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego nakazał Polskiej Grupie Górniczej S.A. w Katowicach:

1. Sprawdzenie prawidłowości rozwiązań technicznych, zastosowanych w szybie 8 w Oddziale KWK ROW Ruch Jankowice w rybniku, poprzez przeprowadzenie przez wyspecjalizowaną jednostkę, analizy okoliczności i przyczyn przemieszczenia pomostu roboczego wiszącego i zerwania jego trzech lin prowadniczo-nośnych, po wykonaniu robót strzałowych na dnie tego szybu.
2. Przedstawić Dyrektorowi SUG wyniki czynności sprawdzających, określonych w punkcie 1, w terminie do dnia 10 kwietnia 2020 r.

Informację opracowano na podstawie danych z SUG w Katowicach.