22 11 2024

    Wyższy Urząd Górniczy
            Departament
Warunków Pracy i Szkolenia                       Katowice, dnia  11 grudnia 2024 r.

INFORMACJA Nr 59/2024/EW

w sprawie pożaru endogenicznego zaistniałego w dniu 22 listopada 2024 r. o godz. 13⁴⁵ w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK Staszic - Wujek Ruch Murcki - Staszic w Katowicach.

Pożar zaistniał w rejonie drążonej Przecinki IVa-6bis/501/S w pokładzie 501, w polu S na poziomie 900 m. 

Pokład 501 w polu S o grubości od 4,0 m do 5,6 m i nachyleniu do 6°, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I stopnia zagrożenia wodnego. Węgiel tego pokładu zaklasyfikowano do III grupy skłonności do samozapalenia. W stropie pokładu 501 zalegało około 6,0 m iłowca oraz około 12,0 m mułowca, a w spągu około 7,8 m iłowca.

Drążenie Przecinki IVa-6bis/501/S zaplanowano pomiędzy Pochylnią IVa-bis/501/S od strony północnej i Pochylnią IVa/501/S od strony południowej, w pokładzie 501, w polu S na poziomie 900 m.

Do lipca 2024 r., z Pochylni IVa-bis/501/S wydrążono Przecinkę IVa-6bis/501/S w pokładzie 501 na odcinku około 34,0 m. W sierpniu 2024 r., z Pochylni IVa/501/S rozpoczęto drążenie Przecinki IVa-6bis/501/S w pokładzie 501, w kierunku uprzednio wykonanego odcinka tego wyrobiska. Przecinka IVa-6bis/501/S w pokładzie 501 drążona była kombajnem chodnikowym typu R - 150, w obudowie typu ŁP12/V32/4/A, stawianej co 0,8 m. Odrzwia obudowy stabilizowano rozporami stalowymi dwustronnego działania, a opinkę stropu i ciosów wykonano z siatek okładzinowych stalowych zaczepowych. 

Podczas drążenia Przecinki IVa-6bis/501/S w stropie pozostawiana była warstwa węgla pokładu 501 o grubości do około 1,55 m. 

Wyrobisko przewietrzane było wentylacją odrębną lutniociągiem tłoczącym o średnicy 1000 mm. Rejon drążonej Przecinki IVa-6bis/501/S w pokładzie 501 monitorowany był czujnikami gazometrii automatycznej, w tym analizatorem tlenku węgla o nr kopalnianym 3374, zabudowanym w Przecince IVa-6bis/501/S, w odległości około 20 m na północ od skrzyżowania z Pochylnią IVa/501/S w pokładzie 501. 

Do dnia 22 listopada 2024 r., Przecinkę IVa-6bis/501/S w pokładzie 501 wydrążono na długości 72 m i przebito do uprzednio wykonanego odcinka tego wyrobiska, uzyskując połączenie o wymiarach 1,5 m na 3,0 m, którym przepływało powietrze w ilości około 830 m³/min. 

W dniu 22 listopada 2024 r., na zmianie rozpoczynającej się o godzinie 10⁰⁰ sztygar zmianowy oddziału robót przygotowawczych GRP-2, skierował między innymi 19 osobowy zespół pracowników do Przecinki IVa-6bis/501/S w pokładzie 501, w celu kontynuacji robót związanych ze zbiciem wyrobisk. Około godziny 13³⁰ sztygar oddziału GRP-2, podczas nadzorowania prac w Przecince IVa-bis/501/S poczuł zapach spalenizny i w trakcie kontroli wyrobiska zauważył w odległości około 45,0 m od skrzyżowania z Pochylnią IVa/501/S wydobywające się dymy znad obudowy, o czym powiadomił dyspozytora ruchu zakładu górniczego. O godzinie 13⁴⁵ dyspozytor rozpoczął prowadzenie akcji ratowniczej. W tym czasie analizator tlenku węgla o nr kopalnianym 3374, zabudowany w Przecince IVa-6bis/501/S w pokładzie 501, zarejestrował dynamiczny wzrost zawartości CO w powietrzu do ilości 200ppm. Z rejonu Przecinki IVa-bis/501/S w pokładzie 501 wyprowadzono łącznie 19 pracowników do świeżego prądu powietrza, bez użycia aparatów ucieczkowych. 

O godzinie 14⁴⁰ prowadzenie akcji przejął kierownik ruchu zakładu górniczego. W związku z utrzymywaniem się wysokich stężeń CO podjęto decyzję o wyłączeniu z sieci wentylacyjnej rejonu Przecinki IVa-bis/501/S w pokładzie 501. Po wykonaniu korków podsadzkowych o konstrukcji przeciwwybuchowej: TP - 1 w Chodniku przekątnym i TP - 2 w Chodniku odstawczym a - S w pokładzie 501 oraz po ustabilizowaniu się atmosfery kopalnianej na poziomie zgodnym z wymaganiami przepisów, w dniu 29 listopada 2024 r., o godzinie 17³⁹, kierownik akcji ratowniczej podjął decyzje o jej zakończeniu.

Akcję nadzorowaną przez Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach, prowadzono z udziałem zastępów ratowniczych Polskiej Grupy Górniczej S.A. i Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A. w Bytomiu.

Prawdopodobną przyczyną pożaru było samozapalenie się warstwy spękanego węgla pokładu 501 pozostawianej w stropie drążonej Przecinki ściany IVa-bis/501/S.

W związku z zaistniałym pożarem oraz prowadzoną akcją Dyrektor OUG w Katowicach wydał decyzję, w której nakazał:

1. Dalsze prace związane z profilaktyką pożarową, w rejonie zakończonej akcji przeciwpożarowej prowadzonej w związku z pożarem zaistniałym w dniu 22 listopada 2024 r. o godzinie 13⁴⁵ w drążonej przecince IVa-6bis/501/S, w pokładzie 501 na poziomie 900 m, prowadzić w oparciu o „dokumentację prac profilaktycznych”, zaopiniowaną przez kopalniany zespół do spraw zagrożeń naturalnych i zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego, uwzględniającą między innymi:
   1. zabudowę urządzeń gazometrii automatycznej do kontroli składu i parametrów powietrza w czynnych wyrobiskach, w których w wyniku prowadzonej akcji przeciwpożarowej wykonano tamy izolacyjne o konstrukcji przeciwwybuchowej,
   2. zakres i częstotliwość kontroli rejonu zakończonej akcji przeciwpożarowej,
   3. zakres i częstotliwość kontroli tam o konstrukcji przeciwwybuchowej zabudowanych Chodniku przekątnym S oraz w Chodniku odstawczym a - S w pokładzie 501,
   4. prowadzenie bieżącej kontroli parametrów gazów w otamowanej przestrzeni,e) wyniki analizy możliwości dopływu gazów z otamowanej przestrzeni do czynnych wyrobisk i odpowiedniego zabezpieczenia czujnikami gazometrii automatycznej potencjalnie zagrożonych wyrobisk. 
2. Określić granice pola pożarowego powstałego w wyniku otamowania przestrzeni objętej wpływami pożaru zaistniałego w dniu 22 listopada 2024 r. o godzinie 13⁴⁵ w drążonej przecince IVa-6bis/501/S w pokładzie 501 na poziomie 900 m, z uwzględnieniem analizy możliwości dopływu gazów z otamowanej przestrzeni do czynnych wyrobisk kopalni i przepływu tych gazów przez zroby, w tym bezpiecznej eksploatacji pokładu 510/I-II ścianą 21/510/S w sąsiedztwie pola pożarowego, w oparciu o opinię kopalnianego zespołu do spraw zagrożeń naturalnych w składzie poszerzonym o specjalistów do spraw zagrożeń wentylacyjnych i pożarowych.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.