22.02.2013

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 4.03.2013 r.

I N F O R M A C J A Nr 12/2013/EW

o wypadku zbiorowym (dwa lekkie) związanym z odprężeniem górotworu zaistniałym w dniu 22 lutego 2013 r., około godz. 13⁰⁴, wywołanym samoistnym wstrząsem górotworu o energii 9,0 x 10⁷J, w bloku II oddziału G-23 w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie

Wypadek zbiorowy miał miejsce w wyrobiskach eksploatacyjnych bloku II pól A i G oddziału G-23, w rejonie zniesionego filara ochronnego dla zlikwidowanych szybów P-III i P-IV na poziomie 810 m kopalni O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”. W blokach I, II i III wybierano złoże rudy miedzi systemem komorowo-filarowym z ugięciem stropu J-UG-PS. Front robót upodatniających środkową część filara, wydzielony jako blok I, prowadzono z wyprzedzeniem w stosunku do linii frontów po obu jego stronach, wydzielonych jako blok II – po stronie północnej i blok III po stronie wschodniej. Blok II, o szerokości ok. 250 m, przemieszczał się po wzniosie w kierunku południowo-zachodnim. Caliznę bloku II rozcinano komorami z odtworzonej linii pasów, na filary o wymiarach 7 m x 11 m. Złoże rud miedzi w rejonie prowadzonych robót górniczych, występujące w piaskowcu, łupku i dolomitach o zmiennej miąższości - łącznie od 3,0 do 6,0 m, zaliczono do trzeciego stopnia zagrożenia tąpaniami. Skały stropu zaliczono do klasy trzeciej i drugiej skał stropowych, a skały spągu do klasy trzeciej skał spągowych.. Do zabezpieczania stropu wyrobisk eksploatacyjnych w bloku II stosowano obudowę kotwiową rozprężną o długości żerdzi 1,8 m, z głowicami wzmocnionymi, w siatce kotwienia 1,5 m x 1,5 m.

W dniu 22 lutego 2013 r. o godz. 13⁰⁴ w bloku II oddziału G-23, w rejonie GG-3 KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”, wystąpił samoistny wstrząs górotworu o energii 9,0x10⁷J, którego ognisko zlokalizowano w rejonie skrzyżowania komory K-47 i pasa P-26. Bezpośrednio przed wystąpieniem wstrząsu, oddział G-23 przystąpił do prowadzenia robót eksploatacyjnych w polach A, C i G na zmianie drugiej. W rejonie zagrożenia znajdowało się trzynastu pracowników, z których dwóch - przebywających w wyrobiskach bloku II, w wyniku dynamicznego oddziaływania skutków wstrząsu uległo wypadkom lekkim: górnik-operator wiertnicy w przodku komory K 36 z pasa P-38 i górnik w przodku komory K-37 z pasa P-38. Pracownicy samodzielnie, bądź przy pomocy współpracowników wycofali się z rejonu zagrożenia. Według opinii lekarskich poszkodowani, w wyniku oddziaływania odprężenia, doznali następujacych obrażeń:

górnik-operator wiertnicy: uraz (stłuczenie) głowy i kręgosłupa (L i Th),dłoni prawej;
górnik p/z: przysypanie – mnogie urazy (stłuczenia, otarcia, rany kolana, barku i głowy).

Po zdarzeniu, w rejonie pól A, C i G utrzymywała się wzmożona aktywność sejsmiczna, z wystąpieniem wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu o energiach: 4,4 x 10⁷J o godz.15²⁶ i 1,8 x 10⁶J o godz.19²⁵, których ogniska zlokalizowano odpowiednio w rejonie skrzyżowań komory K-65 z pasem P-34 – blok III i komory K-26 z pasem P-9 – blok II.

W dniu 25.02.2013 r. na zmianie pierwszej i drugiej dokonano oględzin rejonu zdarzenia, w wyniku, których stwierdzono następujące skutki:

urobienia i obsypania ociosów, na głębokość do 0,5 m,
wypiętrzenia spągów do około 0,5 m,
opadnięcie elementu wskaźnikowego sygnalizatorów rozwarstwień stropu na:

skrzyżowaniach K 64a/P-33a, K 62/P-48, K-55/P-48 i K-81/P-22,
skrzyżowaniach K 53/P-41, K 53/P-40,
skrzyżowaniu K 64a/P 34a,

spękania i odspojenia brył skalnych w stropie wyrobisk komunikacyjnych, w przestrzeni otwarcia bloku III, pomiędzy pozostawioną resztką złoża a zrobami własnymi.

Na podstawie oceny stanu wyrobisk i ich obudowy oraz skutków wstrząsów zjawisko zakwalifikowano jako odprężenie.

Po przeprowadzonych oględzinach, w związku z zaistniałym zdarzeniem, Dyrektor OUG we Wrocławiu wstrzymał ruch zakładu górniczego KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie, w części dotyczącej:

prowadzenia robót rozcinkowych calizny frontu eksploatacyjnego bloku II oddziału G-23, zawartej pomiędzy komorami K-33 i K-52 do czasu przeprowadzenia kontroli stanu wyrobisk i ich obudowy - w szczególności dróg dojazdowych do oddziału, usunięcia zagrożenia od załadowanych materiałem wybuchowym przodków: K-23/P-83, K-33/P-41, P-41/K-33, K-43/P-38, K-44/P-38, K-45/P-38 na zasadach ustalonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego i usunięcia skutków odprężenia w zakresie i na zasadach ustalonych przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego, w tym wyprowadzenia pozostawionej w wyrobisku wiertnicy;
wyrobisk komunikacyjnych w bloku III oddziału G 23, zawartych w przestrzeni otwarcia bloku III, pomiędzy pozostawioną resztką złoża a zrobami własnymi, do czasu przeprowadzenia kontroli stanu wyrobisk i ich obudowy, dokonania niezbędnej obrywki luźnych brył i uzupełnienia obudowy stropu i ociosów;
skrzyżowań K-64/P-33a, K-62/P-48, K-55/P-48, P 22/K-81, K-53/P-41, K-53/P-40, K64a/P-34a w blokach III, I i II oddziału G-23, do czasu przeprowadzenia kontroli ich stateczności w zakresie i na zasadach ustalonych przez Kierownika Działu Robót Górniczych.

Ponadto Dyrektora OUG we Wrocławiu nakazał dokonać przez Kopalniany Zespół ds. Tąpań i Zawałów analizy szczegółowego projektu eksploatacji w polach eksploatacyjnych A, C i G oddziału G 23, a zwłaszcza profilaktyki tąpaniowej oraz obowiązujących zasad i rygorów prowadzenia robót w istniejących warunkach górniczo-geologicznych, z szczególnym uwzględnieniem koordynacji robót prowadzonych na wybiegu bloku I oraz ustalenia dalszego sposobu prowadzenia eksploatacji w polach A, C i G oddziału G-23 z uwzględnieniem wyników dokonanych analiz.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.