22 02 2019
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 11 marca 2019 r
INFORMACJA Nr 9/2019/EW
o niebezpiecznym zdarzeniu, zaistniałym w dniu 22 lutego 2019 r. około godziny 2010 w TAURON Wydobycie S.A. ZG Brzeszcze w Brzeszczach, polegającym na gwałtownym podmuchu, powodującym krótkotrwałe zaburzenie przepływu powietrza w wyrobiskach, po którym wystąpiła atmosfera niezdatna do oddychania.
Niebezpieczne zdarzenie zaistniało w rejonie zlikwidowanej ściany 05 w pokładzie 510 na poziomie 900 m. Pokład 510 w rejonie zlikwidowanej ściany 05 zaliczony został do czwartej kategorii zagrożenia metanowego, pierwszego stopnia zagrożenia tąpaniami i klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz III grupy skłonności węgla do samozapalenia.
Eksploatację pokładu 510 ścianą 05, prowadzoną na zawał i przewietrzaną systemem na „Y”, zakończono w dniu 22 czerwca 2018 r. Po zlikwidowaniu wyposażenia ściany, w dniu 17 września 2018 r. wyłączono rejon ściany z sieci wentylacyjnej poprzez zabudowę trzech tam izolacyjnych o konstrukcji przeciwwybuchowej, wykonanych w wyrobiskach przyścianowych. Następnie do dnia 17 stycznia 2019 r. wyłączono z sieci wentylacyjnej kolejne wyrobiska w rejonie zlikwidowanej ściany 05.
W dniu 22 lutego 2019 r. około godziny 2010 zaistniał wstrząs o energii 6x102J, którego epicentrum zlokalizowano w rejonie zlikwidowanej ściany 05, po którym w czynnych wentylacyjnie wyrobiskach nastąpił gwałtowny podmuch, powodujący krótkotrwałe zaburzenie płynnego przepływu powietrza. Analizatory ceometrii automatycznej, zainstalowane w prądzie powietrza odprowadzanym do szybu wentylacyjnego, zarejestrowały gwałtowny wzrost stężenia tlenku węgla powyżej zakresu pomiaru analizatorów tego gazu wynoszącego 200 ppm. Przekroczenie dopuszczalnych stężeń tlenku węgla utrzymywało się około 40 minut. Dyspozytor ruchu zakładu górniczego wycofał z zagrożonego rejonu 9 pracowników. O powyższym zdarzeniu nie poinformowano Dyrektora Okręgowego Urzędu w Katowicach. Przybyły na teren kopalni kierownik ruchu zakładu górniczego podjął decyzję o prowadzeniu prac profilaktycznych, polegających na wyłączeniu z sieci wentylacyjnej wyrobisk doprowadzających powietrze i odprowadzających je z rejonu otamowanej ściany. W dniu 24 lutego 2019 r. Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach powziął informację o możliwości zaistnienia wybuchu metanu w kopalni. Z tego powodu przeprowadzone zostało rozeznanie, które potwierdziło zaistnienie niebezpiecznego zdarzenia, polegającego na gwałtownym podmuchu, krótkotrwałym zaburzeniu płynnego przepływu powietrza w wyrobiskach i wystąpieniu podwyższonych stężeń tlenku węgla. Od dnia 25 lutego 2019 r. wszczęte zostało postępowanie, w celu ustalenia stanu faktycznego i przyczyn niebezpiecznego zdarzenia.
W związku z zaistniałym zdarzeniem Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach nakazał:
Przeprowadzić, przez wyspecjalizowaną jednostkę naukowo – badawczą, identyfikację zjawiska zaistniałego w dniu 22 lutego 2019 r. w wyrobiskach na poziome 900 m, któremu towarzyszył gwałtowny podmuch i występowanie stężeń tlenku węgla o wartości powyżej 200 ppm, w szczególności w aspekcie możliwości:
- zaistnienia zapalenia i wybuchu metanu lub pyłu węglowego, wraz z określeniem miejsca i źródła inicjału,
- wystąpienia pożaru podziemnego w rejonie wyrobisk sąsiadujących ze zlikwidowaną ścianą 05 w pokładzie 510, lub w zrobach tej ściany,
- uszkodzenia lub zniszczenia tam izolacyjnych o nr: 1730, 1731, 1738, 1732, 1739, w wyniku wstrząsu górotworu, lub wystąpienia wybuchu w środowisku otamowanych zrobów ściany 05 w pokładzie 510 i zlikwidowanych wyrobisk przyścianowych.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Katowicach.