22 03 2019

Wyższy Urząd Górniczy

          Departament

Warunków Pracy i Szkolenia                                                  

Katowice, dnia 28 marca 2019 r.

INFORMACJA Nr 13/2019/EW

w sprawie wypadku ciężkiego, zaistniałego w dniu 22 marca 2019 r. o godzinie 8⁵⁰ w Jastrzębskiej Spółce Węglowej S.A. KWK „Budryk” w Ornontowicach, któremu uległ ślusarz oddziału hydraulicznego MD-3, pracujący w górnictwie 8 lat.

Wypadek miał miejsce w Chodniku Cz-3 w pokładzie 364/2 na poziomie 1050 m, około 4 m na wschód od skrzyżowania z Rozcinką rozruchową ściany Cz-4a.

Pokład 364/2 zaliczony był do IV kategorii zagrożenia metanowego oraz klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Chodnik Cz-3 wykonany w obudowie typu V32/10/3 przewietrzany był opływowym prądem powietrza. Wyrobisko miało szerokość 5 m, wysokość 3,8 m i nachylenie 4,0°.

W Pochylni odstawczej, Chodniku Cz-3 i Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a podwieszone były odcinki rurociągu przeznaczonego do zasilania w emulsję hydrauliczną zestawów obudowy zmechanizowanej w planowanej Ścianie Cz-4a w pokładzie 364/2. Rurociąg ten wykonano z rur wysokociśnieniowych szybkoskrętnych typu Supra Pipe - HD ze złączem cylindryczno - stożkowym o średnicy nominalnej DN60. Rurociąg w Pochylni odstawczej przyłączony był przewodem wysokociśnieniowym DN25 do zaworu odcinającego DN25, zabudowanego na czynnej magistrali wysokociśnieniowej w Przekopie nr 1 do pokładu 364/2. Odcinki rurociągu w Pochylni odstawczej i w Chodniku Cz-3 połączone były przewodem wysokociśnieniowym DN60. Odcinki rurociągu w Chodniku Cz-3 i Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a nie były połączone. W Chodniku Cz-3, na końcu rurociągu, to jest przy Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a, zabudowany był zawór odcinający DN25. Do północnego końca rurociągu w Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a przyłączono przewód wysokociśnieniowy DN25 o długości 10 m, którego końcówka wtykowa ze złączką gniazdową DN25 Stecko znajdowała się w Chodniku Cz-3. Południowy koniec rurociągu w Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a był zaślepiony.

W dniu 22 marca 2019 r. na zmianie A, rozpoczynającej się o godzinie 6⁰⁰, sztygar oddziału hydraulicznego MD-3 skierował do prac w Pochylni odstawczej, Chodniku Cz-3 i Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a w pokładzie 364/2 zespół 4 ślusarzy, w tym przodowego. Zadaniem ślusarzy było poprawienie podwieszenia rur rurociągu wysokociśnieniowego, przepłukanie odcinków rurociągu i po jego napełnieniu emulsją hydrauliczną sprawdzenie szczelności połączeń. Ślusarze zabrali z miejsca podziału przewód wysokociśnieniowy DN25 o długości 2,8 m, do połączenia odcinków rurociągu w Chodniku Cz-3 i Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a. Sztygar pozostał przy zaworze odcinającym DN25 w Przekopie nr 1 do pokładu 364/2, a dwaj ślusarze poprawiali podwieszenie rurociągu w Pochylni odstawczej. W Rozcince rozruchowej ściany Cz-4a jeden ślusarz zdemontował zaślepkę na południowym końcu rurociągu. W Chodniku Cz-3, około 4 m od Rozcinki rozruchowej ściany Cz-4a, przodowy przyłączył przewód wysokociśnieniowy DN25 o długości 2,8 m do zaworu odcinającego DN25 na końcu rurociągu. Po przyjściu ślusarza z Rozcinki rozruchowej ściany Cz-4a w rejon skrzyżowania z chodnikiem Cz-3, przodowy telefonicznie poinformował sztygara o możliwości otwarcia zaworu odcinającego DN25 w Przekopienr 1 do pokładu 364/2. W trakcie napełnienia rurociągu emulsją hydrauliczną pod ciśnieniem około 28 MPa, przodowy przebywał przy końcu rurociągu, gdzie zabudował przewód wysokociśnieniowy. Z nieustalonych przyczyn nastąpił intensywny wypływ emulsji hydraulicznej z przewodu wysokociśnieniowego o długości 2,8 m, który gwałtownie się przemieszczając uderzył przodowego.

Będący na miejscu ślusarz udzielił poszkodowanemu pomocy i poinformował o wypadku dyspozytora kopalni, który zorganizował jego transport.  Podczas transportu pod szyb pomocy poszkodowanemu udzielił lekarz. Po wydaniu na powierzchnię poszkodowany został przetransportowany karetką pogotowia ratunkowego do Górnośląskiego Centrum Medycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Przyczyną wypadku było uderzenie przodowego przemieszczającym przewodem wysokociśnieniowym DN25, wpiętym jednym końcem w rurociąg wysokociśnieniowy.

Przyczyna ta była następstwem niekontrolowanego wypływu emulsji hydraulicznej z napełnianego rurociągu wysokociśnieniowego.

W związku z zaistniałym wypadkiem, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach:

• wstrzymał ruch zakładu górniczego w części dotyczącej zasilania emulsją hydrauliczną z centralnej stacji pomp wysokociśnieniowych rurociągów wysokociśnieniowych szybkoskrętnych typu Supra Pipe – HD ze złączem cylindryczno – stożkowym o średnicy nominalnej DN60 mm, zabudowanych w pochylni odstawczej i chodniku Cz-3 w pokładzie 364/2, do czasu:
• podwieszenia każdej rury rurociągu na dwóch zawiesiach mocowanych do łuków obudowy wyrobisk,
• wyeliminowania wycieków emulsji hydraulicznej na złączach rurociągu.
• nakazał zabezpieczyć do badań przewód wysokociśnieniowy oznaczony RAPISARDA EN856 DINASPIR 4SH MD DN25 380 BAR 3Q/17 TEST/9/DZ/2016 PN-G-32010, zawór odcinający oznaczony ZO DN25 EHS ZH 5664 02-18 40 MPa, złączkę gniazdową DN25 oznaczoną A625 i dwie przetyczki wielkości DN25 zastosowane na końcu rurociągu wysokociśnieniowego szybkoskrętnego typu Supra Pipe – HD ze złączem cylindryczno – stożkowym o średnicy nominalnej DN60mm, zabudowanego w chodniku Cz-3 w pokładzie 364/2.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.