22.10.2008.1

Wyższy Urząd Górniczy
Departament Warunków Pracy

Katowice, dnia 27.10.2008 r.

I N F O R M A C J A Nr 71/2008/EW

o niebezpiecznym zdarzeniu polegającym na pojawieniu się lekkich dymów w wyrobiskach w rejonie pochylni G-12, spowodowanym tarciem taśmy o bęben napędu przenośnika taśmowego oraz wypadku lekkim (lekkie zatrucie dymami), któremu uległ pracownik oddziału T-36 podczas wycofywania się z rejonu zadymienia, które zaistniały w dniu 22.10.2008 r. około godziny 8⁵⁷ w KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakład Górniczy „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie.

Niebezpieczne zdarzenie, polegające na krótkotrwałym zadymieniu wyrobisk w rejonie pochylni G-12, spowodowane zostało tarciem taśmy w napędzie przenośnika zabudowanego w pochylni G-12 na wysokości piętra H9W, w rejonie oddziału G-33 na poziomie 600 m, w odległości około 3000 m od szybu wdechowego P-V. W pochylni G-12 zabudowany był przenośnik taśmowy typu LEGMET RPW1000/90, z napędem dwusilnikowym Gwarek-1000 o długości 530 m. Przenośnik ten posiadał taśmę trudnopalną. Układ zasilania i sterowania przenośnika taśmowego wykonany był na podstawie dokumentacji technicznej opracowanej w oparciu o dokumentację techniczno-ruchową nr SYS-01/07/98. Przenośnikiem transportowano urobek z piętra eksploatacyjnego H10W do zbiornika retencyjnego Z-21, skąd przenośnikami LEGMET na poz. 810 m a następnie ładowano do wozów kopalnianych.

Rejon oddziału górniczego G-33 przewietrzany był prądem powietrza doprowadzanym od szybu P-V poz. 810 m pochylnią H-6, G-13b, G-13a, G-12a i pochylnią G-12. Po przewietrzeniu rejonu pięter H-9W i H-10W powietrze odprowadzone było pochylnią H-20, G-13 i G-12 do szybu wydechowego P-VI. Pochylnia G-12, w miejscu zabudowy napędu (rejon przecinki 1259), miała wymiary: szerokość przy stropie około 7,5 m, przy spągu 5,0 m, a wysokość około 3,0 m. Strop był zabezpieczony obudową kotwową rozprężną o długości żerdzi 1,6 m w siatce kotwienia 1,5 m x 1,5 m.

W dniu 22.10.2008 r. na zmianie I, trwającej od godziny 6⁰⁰ do 13³⁰, prowadzono od godziny 8^oo ruch przenośnika taśmowego w pochylni G-12 na poz. 600 m. Około godziny 8⁵⁰ pracownik oddziału taśmowego T-36 stwierdził zatrzymanie ruchu taśmy mimo pracującego napędu, w rejonie którego zauważył lekkie zadymienie. Udał się wzdłuż przenośnika w rejon stacji zrzutowej nad zbiornikiem retencyjnym Z-21 i wyłącznikiem awaryjnym zabudowanym na pulpicie sterowniczym wyłączył układ napędowy. Z najbliższego telefonu, o godz. 8⁵⁷, powiadomił dyspozytora ruchu kopalni o zdarzeniu. Dyspozytor polecił ewakuację załogi z zagrożonego rejonu. Następnie powiadomił kierownika ruchu zakładu górniczego o przeprowadzonej akcji ratowniczej. Ze strefy zagrożenia wycofano 33 osoby, z których dwie użyły aparatów ucieczkowych. Jeden pracownik, operator maszyn i urządzeń p/z z oddziału T-36, wycofujący się w aparacie ucieczkowym, z objawami lekkiego zatrucia, został odwieziony do szpitala w Lubinie, gdzie pozostał na obserwacji.

Przybyli na miejsce zdarzenia po upływie około 30 minut, ratownicy z JRGH, nie stwierdzili już dymów, w związku z tym dokonali rozpoznania sytuacji za pomocą kamery termowizyjnej i pirometru. Stwierdzili nagrzanie się bębnów napędowych przenośnika (szczególnie pierwszego bębna ciągnącego) pod którym znajdowała się niewielka ilość ścierów okładziny bębna w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Przy użyciu wody prowadzono schładzanie bębna i ścierów. Akcję ratowniczą zakończono o godz. 10¹⁷. Dokonano penetracji dróg powietrza wylotowego z rejonu zadymienia.

Podczas przeprowadzonych oględzin miejsca zdarzenia stwierdzono, że konstrukcja przenośnika G-51 na całej długości była prostoliniowa, taśma w rejonie napędu prowadzona była prawidłowo. Stan techniczny taśmy był prawidłowy. W rejonie przesypu z przenośnika L-52 na G-51 znajdował się zgromadzony urobek. Pierwszy bęben ciągnący posiadał przegrzaną i otartą okładzinę. W rejonie bębna, na konstrukcji znajdowała się niewielka ilość ścierów. W wyniku kontroli układu zasilania i sterowania przenośnika stwierdzono uszkodzenie przetwornika typu ECP-22N, polegające na samoczynnym jego rozkalibrowaniu. Niesprawność przetwornika spowodowała nie wyłączenie napędu taśmy przenośnika.

Przyczyną niebezpiecznego zdarzenia, polegającym na lekkim zadymieniu wyrobisk w rejonie pochylni G-12, było powstanie dymów w wyniku tarcia taśmy o bęben napędu przenośnika taśmowego, spowodowanego jej zablokowaniem, nie wyłaczeniem napędu przenośnika na skutek uszkodzenia czujnika kontroli ruchu taśmy.

Po przeprowadzeniu oględzin miejsca wypadku, Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu, nakazał:

Wstrzymać ruch zakładu górniczego KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Oddział Zakład Górniczy „Polkowice-Sieroszowice” w Kaźmierzowie w części dotyczącej przenośnika taśmowego typu LEGMET RPW 1000/90 z napędem dwusilnikowym Gwarek-1000 nr zakładowy G-51 zabudowanego w pochylni G-12 do czasu:
- usunięcia niesprawności układu kontroli biegu taśmy,
- wykonania przeglądu i kontroli stanu technicznego przenośnika w zakresie zabezpieczeń, bębnów napędowych i ich okładzin oraz stanu taśmy,
- uzupełnienia osłon ochronnych usuniętych podczas akcji zapobiegawczej,
- wykonanie kontroli w zakresie „kontroli miesięcznej” przenośnika nr zakładowy G-51 potwierdzonej wpisem w książce okresowych kontroli.
Zapoznać załogę zakładu górniczego z okolicznościami oraz przyczyną zaistniałego niebezpiecznego zdarzenia.

Informację opracowano na podstawie danych z OUG we Wrocławiu.