22 10 2018
Wyższy Urząd Górniczy
Departament
Warunków Pracy i Szkolenia
Katowice, dnia 16 listopada 2018 r.
INFORMACJA Nr 73/2018/EW
w sprawie pożaru endogenicznego, zaistniałego w dniu 22 października 2018 r. o godzinie 2140 w Polskiej Grupie Górniczej S.A. Oddział KWK ROW Ruch Rydułtowy w Rydułtowach.
Pożar zaistniał w zrobach wyłączonych z sieci wentylacyjnej ścian II-E-E2 oraz I-a-E-E2 w pokładach 713/1-2 i 712/1-2 na poziomie 1150 m.
Pokłady 713/1-2 i 712/1-2 o średniej miąższości 3,05 m każdy i nachyleniu od 6° do 19°, zaliczone zostały do II kategorii zagrożenia metanowego, II stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego i I stopnia zagrożenia wodnego. Węgiel tych pokładów zaklasyfikowano do II grupy skłonności do samozapalenia, z czasem inkubacji pożaru wynoszącym 64 dni.
Eksploatację pokładów 713/1-2 i 712/1-2 ścianą II-E-E2, przewietrzaną systemem na „Y”, rozpoczęto w grudniu 2008 r. i zakończono w lutym 2010 r. Podczas eksploatacji obserwowano wzrost zagrożenia pożarowego w zrobach. Rejon ściany II-E-E2, po zlikwidowaniu jej wyposażenia, wyłączono z sieci wentylacyjnej poprzez zabudowę 3 tam izolacyjnych o konstrukcji przeciwwybuchowej, wykonanych w wyrobiskach przyścianowych. W marcu 2010 r. uruchomiono ścianę I-a-E-E2, której parcela zlokalizowana była na północ od zaizolowanej ściany II-E-E2. W dniu 24 marca 2010 r. w rejonie ściany I-a-E-E2 miało miejsce tąpnięcie i wypadek zbiorowy. W związku ze wzrostem zagrożenia pożarowego w dniu 6 maja 2010 r. ścianę tą zaizolowano. W dniu 22 października 2018 r. na zmianie I, pomiarami wykonanymi przyrządami ręcznymi, stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych zawartości tlenku węgla w wyrobiskach na poziomie 800 m tj. w chodniku 1-C badawczym w pokładzie 707/2 oraz przekopie C do pokładu 705/2-3 i chodniku 6a-C w pokładzie 703/1. Maksymalne stężenia tlenku węgla w przepływowym prądzie powietrza odprowadzanym do szybu wentylacyjnego „Powietrzny I” wyniosły do 0,014% (140 ppm). Po analizie stanu zagrożenia pożarowego oraz połączeń zrobowych, przeprowadzonej w dniu 22 października 2018 r. na doraźnym posiedzeniu Kopalnianego Zespołu ds. Zwalczania Zagrożenia Pożarowego w składzie poszerzonym o specjalistów stwierdzono, że obserwowane przekroczenia dopuszczalnych zawartości tlenku węgla w wyrobiskach na poziomie 800 m, spowodowane były wzrostem zagrożenia pożarowego w przestrzeni zaizolowanych ścian II-E-E2 oraz I-a-E-E2 w pokładach 713/1-2 i 712/1-2 na poziomie 1150 m. W związku z utrzymującymi się stężeniami tlenku węgla większymi od 0,0026% (26 ppm) w rejonowym prądzie powietrza odprowadzanym do szybu wentylacyjnego „Powietrzny I” oraz ilości tlenku węgla przekraczającej 25 dm3/min, w dniu 22 października 2018 r. o godzinie 2140 Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego rozpoczął prowadzenie akcji ratowniczej pożarowej, o czym niezwłocznie powiadomił Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku. W ramach akcji wyznaczono strefę zagrożenia, sześć posterunków zabezpieczających oraz lokalizację bazy ratowniczej. Zmobilizowano zastępy ratownicze własne oraz wezwano do udziału w akcji pogotowie pomiarowe Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego S.A. w Bytomiu oraz zastępy dyżurujące Okręgowej Stacji Ratownictwa Górniczego w Wodzisławiu Śląskim. Do dnia 28 października 2018 r. zabudowano dwie linie chromatograficzne do zdalnego pomiaru składu atmosfery, rozpoczęto zatłaczanie wody celem wypełnienia zrobów oraz wykonano ze spoiwa mineralnego 4 tamy izolacyjne o konstrukcji przeciwwybuchowej, które zlokalizowano w przekopie pochyłym do pokładu 713/1-2 i 712/1-2 na poziomie 1150 m (K1), pochylni wentylacyjnej 1200-E2 w pokładzie 713/1-2 i 712/1-2 na poziomie 800 m (K2), chodniku badawczym C w pokładzie 707/2 na poziomie 800 m (K3) i w przekopie C do pokładu 707/2 na poziomie 800 m (K4). W dniu 29 października 2018 r. na kolejnym posiedzeniu Kopalnianego Zespołu ds. Zwalczania Zagrożenia Pożarowego w składzie poszerzonym o specjalistów, po analizie kształtowania się stanu zagrożenia pożarowego w otamowanej przestrzeni i wyrobiskach z nią sąsiadujących, kierownik akcji podjął decyzję o kontynuowaniu akcji ratowniczej. Zespół zalecił dalsze zalewanie zrobów wodą, podawanie gazów inertnych za K1 oraz podjęcie działań mających na celu zmniejszenie oddziaływania depresji szybu wentylacyjnego na otamowaną przestrzeń.
Do dnia 31 października 2018 r., w wyniku prowadzonej akcji pożarowej doprowadzono do zaniku symptomów pożaru w czynnych wentylacyjnie wyrobiskach, a Kopalniany Zespół ds. Zwalczania Zagrożenia Pożarowego w składzie poszerzonym o specjalistów, zaproponował zakończenie akcji pożarowej i prowadzenie dalszych robót na zasadach prac profilaktycznych. W związku z powyższym w dniu 31 października 2018 r. o godzinie 1312 kierownik akcji ratowniczej zakończył akcję.
Akcję pożarową, prowadzoną od dnia 22 października 2018 r. z udziałem zastępów ratowniczych kopalni ROW oraz jednostki ratownictwa górniczego, nadzorował Okręgowy Urząd Górniczy w Rybniku.
Prawdopodobną przyczyną pożaru endogenicznego było samozagrzanie się węgla pokładów 713/1-2 i 712/1-2 w zrobach wyłączonych z sieci wentylacyjnej ścian II-E-E2 i I-a-E-E2.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Rybniku.