22 12 2015
Wyższy Urząd Górniczy
Departament Górnictwa
Otworowego i Wiertnictwa
Katowice, dnia 31 grudnia 2015 r.
I N F O R M A C J A Nr 70/2015/EW
o tąpnięciu w wyniku wstrząsu górotworu o energii 9x 106j, zaistniałym w dniu 22 grudnia 2015 r. o godz. 624 w Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK ,,Halemba-Wirek” Ruch ,,Halemba” w Rudzie Śląskiej.
Tąpniecie zaistniało w chodniku wentylacyjnym 2 w pokładzie 504 na poziomie 1030 m. Pokład 504 o grubości od 1,5 do 2,3 m, nachyleniu do 7°, zaliczony został do IV kategorii zagrożenia metanowego, III stopnia zagrożenia tąpaniami, klasy B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego oraz I i II stopnia zagrożenia wodnego. W dniu 2 maja 2013 r. z dowierzchni badawczej 1 rozpoczęto drążenie chodnika wentylacyjnego 2 w pokładzie 504. Wyrobisko, drążone kombajnem chodnikowym typu R-150, przewietrzane było wentylacją lutniową ssącą. Obudowę chodnika wentylacyjnego 2 stanowiły odrzwia typu ŁP11/V29/4/A, a w strefach szczególnego zagrożenia tąpaniami wyznaczonych: na początkowym odcinku o długości 100 mb, od 235 do 400 mb oraz od 820 do zakończenia drążenia wyrobiska, odrzwia typu ŁP11/V32/4/A, budowane w odstępach co 0,8 m. Odrzwia obudowy stabilizowane były 12 rozporami dwustronnego działania typu WRG lub rozporami rurowymi niesymetrycznymi. Opinkę stropu i ociosów stanowiły siatki stalowe zgrzewane typu zaczepowego. W dniu 22 lipca 2015 r. o godz. 1951, po wydrążeniu chodnika wentylacyjnego 2 na odcinku 989 m, w rejonie wyrobiska wystąpił wstrząs górotworu o energii 2x106J. Wstrząs spowodował odprężenie i wypadek zbiorowy, któremu uległo 7 pracowników. W dniu 3 września 2015 r., po uzyskaniu opinii wyspecjalizowanej jednostki dotyczącej ustalenia przyczyn zaistniałego wstrząsu i odprężenia oraz weryfikacji projektu technicznego drążenia chodnika wentylacyjnego 2 w pokładzie 504, w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracowników
i bezpieczeństwa powszechnego podczas prowadzonych robót górniczych, wznowiono drążenie wyrobiska, z zastosowaniem aktywnej profilaktyki tąpaniowej.
Do dnia 22 grudnia 2015 r. chodnik wentylacyjny 2 w pokładzie 504 wykonany został na długości 1026,7 m, przy docelowej jego długości wynoszącej 1190 m. W tym dniu na zmianie rannej, w chodniku wentylacyjnym 2 nie byli zatrudnieni pracownicy. O godz. 624, w jego rejonie wystąpił wstrząs górotworu o energii 9x106J. Wstrząs o energii 9x106J spowodował tąpnięcie, którego skutki wystąpiły w chodniku wentylacyjnym 2 na długości 45,5 m, w postaci wypiętrzenia spągu, wypchnięcia skruszonego węgla zza opinki i obudowy, uszkodzeń lutniociągu metalowego oraz elementów wyposażenia wyrobiska. Wyrzucony zza obudowy węgiel i skały całkowicie wypełniły wyrobisko na odcinku około 31 m od przodka. Po tąpnięciu uszkodzeniu uległy czujniki metanometrii automatycznej i geofon, zabudowane w rejonie przodka, a do tego czasu maksymalna zarejestrowana zawartość metanu wyniosła 4,8 %.
Przyczyną tąpnięcia był wstrząs o energii 9x106J wskutek rozładowania się energii skumulowanej w górotworze otaczającym wyrobisko.
W związku z zaistniałym tąpnięciem, Dyrektor OUG w Gliwicach wydał dwie decyzje:
1. w dniu 28 grudnia 2015 r.:
- wstrzymującą ruch zakładu górniczego w części dotyczącej drążenia chodnika wentylacyjnego 2 w pokładzie 504 na poziomie 1030 m do czasu przeprowadzenia oględzin wyrobiska i miejsca zaistniałego tąpnięcia,
- nakazującą:
- zabezpieczyć chodnik wentylacyjny 2 w pokładzie 504 na poziomie 1030 m przed wejściem osób postronnych, do czasu przeprowadzenia oględzin wyrobiska i miejsca tąpnięcia,
- ustalić szczegółowe zasady kontroli i oceny stanu zagrożeń naturalnych
w rejonie chodnika wentylacyjnego 2 w pokładzie 504 oraz warunki umożliwiające bezpieczne przeprowadzenie oględzin, w oparciu o opinię zespołu ds. rozpoznawania i zwalczania zagrożeń w składzie poszerzonym o specjalistów z dziedziny zagrożenia tąpaniami i metanowego,
2. w dniu 29 grudnia 2015 r., po przeprowadzonych oględzinach nakazującą:
- odstąpić od dalszego drążenia chodnika wentylacyjnego 2 w pokładzie 504 na poziomie 1030 m oraz ustalić szczegółowe zasady kontroli i oceny stanu zagrożeń w tym wyrobisku,
- zakres i warunki możliwych do wykonania prac w chodniku
wentylacyjnym 2 w pokładzie 504 z wykluczeniem możliwości usuwania skutków tąpnięcia zaistniałego w tym wyrobisku, określić w oparciu o szczegółowe ustalenia kierownika ruchu zakładu górniczego pozytywnie zaopiniowane przez zespół do spraw rozpoznawania i zwalczania zagrożeń w składzie poszerzonym o specjalistów z dziedziny zwalczania zagrożeń tąpaniami i metanowego.
Informację opracowano na podstawie danych z OUG w Gliwicach.